Bao giờ hoàn thành các trạm dừng nghỉ trên cao tốc Bắc - Nam? - Kỳ 1: Bộ GTVT xây thêm 24 trạm

Phối cảnh trạm dừng nghỉ trên tuyến cao tốc Hạ Long - Vân Đồn

Ưu tiên làm trước bãi đỗ xe, nhà vệ sinh

Dịp nghỉ lễ 30/4 vừa qua, PV Tạp chí GTVT có dịp trải nghiệm cung đường cao tốc Bắc - Nam vừa mới xây dựng đưa vào khai thác từ TP. Hà Nội đến TP. Vinh (tỉnh Nghệ An). Sau khi bon bon trên quãng đường hơn 100 km, chiếc xe ô tô khách 16 chỗ từ từ giảm tốc rồi rẽ vào trạm dừng nghỉ tạm vừa mới được dựng lên tại Km329+700 thuộc cao tốc Mai Sơn - QL45.

Theo quan sát, trạm dừng nghỉ tạm này có hệ thống nhà vệ sinh khép kín, được xây dựng tường bao phía ngoài, phía trong là nhà vệ sinh di động. Đường lên, xuống trạm được rải cấp phối đá dăm, có đầy đủ hệ thống điện chiếu sáng ban đêm và biển hướng dẫn, cảnh báo cho phương tiện lưu thông biết.

Trên gương mặt còn khá mệt mỏi sau khi di chuyển trên quãng đường dài, anh Hoàng Trung Thành (trú tại TP. Vinh vẫn không giấu được vẻ hào hứng: "Tôi rất bất ngờ khi trên tuyến cao tốc từ Hà Nội về Vinh đã được bố trí các trạm dừng nghỉ tạm để cho hành khách dừng chân, khác hẳn với cảnh tượng cách đây vài tháng khi cả gia đình từ TP. Hà Nội về quê ăn Tết, cả quãng đường cao tốc hàng trăm cây số mà không có chỗ nào xe có thể dừng nghỉ cho khách đi vệ sinh, rất bất tiện".

Phải nói thẳng, nhu cầu dừng nghỉ của người dân, chủ phương tiện khi lưu thông trên các tuyến cao tốc là rất chính đáng. Để giải quyết vấn đề này, ngay từ cuối tháng 7/2023, Bộ GTVT đã ban hành Quyết định 938 phê duyệt mạng trạm dừng nghỉ trên tuyến cao tốc Bắc - Nam phía Đông. Theo đó, trên toàn tuyến cao tốc Bắc - Nam phía Đông kéo dài từ Lạng Sơn đến Cà Mau sẽ có tổng cộng 36 trạm dừng nghỉ.

Bộ GTVT đã giao nhiệm vụ cho các Ban QLDA: 2, 6, 7, 85, Thăng Long, đường Hồ Chí Minh, Mỹ Thuận và Tổng công ty đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC) tổ chức lập danh mục dự án, lựa chọn nhà đầu tư triển khai đầu tư xây dựng công trình trạm dừng nghỉ thuộc dự án hoặc dự án thành phần do Bộ GTVT quản lý, bảo đảm tuân thủ quy định pháp luật, công khai, minh bạch và hiệu quả, đáp ứng yêu cầu khai thác đồng bộ các đoạn đường bộ cao tốc trên tuyến Bắc - Nam phía Đông.

Đồng thời, Bộ GTVT cũng yêu cầu các ban QLDA chỉ đạo đơn vị tư vấn phối hợp với các cơ quan chức năng địa phương thực hiện khảo sát, nghiên cứu kỹ điều kiện cụ thể khu vực xây dựng trạm dừng nghỉ để chuẩn xác quy mô trạm dừng nghỉ và các hạng mục công trình trạm dừng nghỉ bảo đảm hiệu quả đầu tư và phù hợp với quy định của pháp luật.

Bộ GTVT cũng nêu rõ, đối với các trạm dừng nghỉ thuộc dự án cao tốc do địa phương quản lý, việc lựa chọn nhà đầu tư, triển khai đầu tư xây dựng công trình trạm dừng nghỉ do địa phương tổ chức thực hiện theo quy định pháp luật.

Ngoài ra, Bộ GTVT cũng quyết định chuyển trạm dừng nghỉ tại Km12+00 thuộc dự án cao tốc Bến Lức - Long Thành thành điểm dừng xe. Còn lại, 2 trạm dừng nghỉ tại Km36+00 và Km96+100 thuộc dự án xây dựng đường cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi, trước mắt điều chỉnh thành điểm dừng xe, việc đầu tư xây dựng trạm dừng nghỉ sẽ thực hiện vào thời điểm thích hợp khi đáp ứng đủ nhu cầu sử dụng và khai thác hiệu quả.

Bộ GTVT đã phê duyệt 36 trạm dừng nghỉ trên tuyến cao tốc Bắc - Nam

Trao đổi với Tạp chí GTVT, ông Nguyễn Quang Giang, Phó Cục trưởng Cục Đường cao tốc Việt Nam cho biết, trong tổng số 36 trạm dừng nghỉ trên tuyến cao tốc Bắc - Nam được Bộ GTVT phê duyệt, đến nay có 9 trạm đã và đang đầu tư xây dựng; 1 trạm do địa phương quản lý sẽ triển khai khi đầu tư cao tốc Hữu Nghị - Chi Lăng; 2 trạm trên tuyến do VEC làm chủ đầu tư dự án đang triển khai thủ tục đầu tư, còn lại 24 trạm thuộc các dự án thành phần cao tốc Bắc - Nam do Bộ GTVT quản lý.

Thông tin cụ thể về tình hình triển khai các trạm dừng nghỉ do Bộ GTVT quản lý, ông Giang cho biết, trong số 24 trạm có 10 trạm dừng nghỉ thuộc cao tốc Bắc - Nam giai đoạn 1 và 11 trạm thuộc cao tốc Bắc - Nam giai đoạn 2. "Trong số 24 trạm do Bộ GTVT quản lý hiện đã có 21 trạm đã được lựa chọn nhà thầu các gói thầu tư vấn thực hiện lập hồ sơ", ông Giang thông tin và cho biết, còn lại, 3 trạm trên cao tốc La Sơn - Hòa Liên, dự án hầm Đèo Cả và đoạn Mỹ Thuận - Cần Thơ đang thống nhất vị trí và hoàn thiện hồ sơ để bổ sung thực hiện.

Theo đại diện Cục Đường cao tốc Việt Nam, đối với 8 trạm dừng nghỉ thuộc các dự án thành phần cao tốc Bắc - Nam giai đoạn 1 đã phát hành hồ sơ mời thầu vào tháng 3/2024, mở thầu vào ngày 20/5 tới đây. Dự kiến lựa chọn xong nhà đầu tư vào tháng 6/2024. Thời gian triển khai xây dựng trạm dừng nghỉ theo hồ sơ mời thầu là 18 tháng, trong đó các công trình dịch vụ công cộng là 12 tháng.

"Sau khi lựa chọn được nhà đầu tư, các Ban QLDA sẽ tiến hành đàm phán với nhà đầu tư trúng thầu có biện pháp ưu tiên thi công hạ tầng, phương án bố trí các công trình tạm phục vụ người tham gia giao thông. Trạm dừng nghỉ có nhiều hạng mục, nhưng sẽ chỉ đạo ưu tiên các hạng mục cấp thiết như bãi đỗ xe, cây xăng, nhà vệ sinh để phục vụ nhu cầu của người dân. Trong vòng 2 - 3 tháng sau khi trúng thầu nhà đầu tư phải ưu tiên làm trước các hạng mục này để giải quyết nhu cầu bức xúc của người dân", đại diện Cục Đường cao tốc Việt Nam thông tin.

Một trạm dừng nghỉ trên cao tốc TP. Hồ Chí Minh - Long Thành - Dầu Giây

Đầu năm 2026, hoàn thành toàn bộ trạm dừng nghỉ trên cao tốc Bắc - Nam

Theo Cục Đường cao tốc Việt Nam, đối với 13 trạm còn lại trên các tuyến (trong đó có 2 trạm của giai đoạn 1), hiện nay tư vấn đã trình duyệt 12/13 hồ sơ đề xuất dự án đầu tư. Vừa qua, Cục Đường cao tốc Việt Nam đã có văn bản xin ý kiến các cơ quan đơn vị thuộc Bộ GTVT, các ban QLDA đang chỉ đạo tư vấn hoàn chỉnh đang hoàn thiện các hồ sơ để trình duyệt, dự kiến trong tháng 5/2024 sẽ phê duyệt và công bố thông tin dự án đối với các trạm đã đủ điều kiện phê duyệt (dự kiến 12/13 trạm), còn lại 1 trạm (cao tốc Quảng Ngãi - Hoài Nhơn tại Km14+620) Ban QLDA 2 và đơn vị tư vấn đang phối hợp với địa phương để thỏa thuận vị trí.

Đại diện Cục Đường cao tốc Việt Nam cho biết thêm, hiện nay, Bộ GTVT đang xin ý kiến đối với dự thảo Thông tư hướng dẫn một số nội dung về lựa chọn nhà đầu tư và dự kiến ban hành trong tháng 5/2024. Sau khi thông tư ban hành sẽ tổ chức thẩm định, phê duyệt và phát hành hồ sơ mời thầu lựa chọn nhà đầu tư.

Trạm dịch vụ V52 trên cao tốc Hà Nội - Hải Phòng

Theo đó, các ban QLDA dự kiến sẽ phát hành hồ sơ mời thầu trong tháng 6/2024 và hoàn thành việc lựa chọn nhà đầu tư trong tháng 8/2024. "Bộ GTVT sẽ chỉ đạo các ban QLDA phối hợp tích cực với các địa phương để hoàn thành giải phóng mặt bằng xây dựng các trạm để kịp với tiến độ lựa chọn nhà đầu tư vào tháng 8/2024", đại diện Cục Đường cao tốc Việt Nam chia sẻ và cho biết thêm, riêng 2 trạm ở giai đoạn 1 là cao tốc QL45 - Nghi Sơn và cao tốc Cam Lộ - La Sơn đã thông xe nên sẽ được ưu tiên triển khai trước.

"Trạm dừng nghỉ trên cao tốc QL45 - Nghi Sơn dự kiến sẽ có nhà đầu tư trong tháng 8/2024 và hoàn thành công trình tạm trong tháng 11/2024. Trong khi đó, trạm dừng nghỉ trên cao tốc Cam Lộ - La Sơn dự kiến có nhà đầu tư trong tháng 8/2024 và phối hợp với địa phương bàn giao một phần mặt bằng làm công trình tạm trong tháng 12/2024", đại diện Cục Đường cao tốc Việt Nam thông tin thêm.

Theo Cục đường cao tốc Việt Nam, đối với 11 trạm còn lại, dự kiến cuối năm mới bàn giao được mặt bằng. Tuy nhiên, tinh thần là các ban QLDA sẽ phối hợp với địa phương bàn giao một phần mặt bằng để làm trước các công trình thiết yếu.

"Dự kiến tháng 8/2024 khi lựa chọn xong nhà đầu tư, Bộ GTVT yêu cầu các Ban QLDA phối hợp chặt chẽ với địa phương sớm bàn giao mặt bằng để nhà đầu tư có thể triển khai thi công sớm nhất, đảm bảo hoàn thành trạm dừng nghỉ đồng bộ với tiến độ hoàn thành các dự án xây dựng đường cao tốc giai đoạn 2 như chỉ đạo của Chính phủ", đại diện Cục Đường cao tốc Việt Nam cho biết.

Như vậy, theo lộ trình đặt ra của Bộ GTVT, dự kiến 24 trạm dừng nghỉ trên toàn tuyến cao tốc Bắc - Nam phía Đông (cả 2 giai đoạn) sẽ hoàn thành xây dựng và đưa vào khai thác trong khoảng cuối năm 2025, đầu năm 2026.

Đình Quang - Vũ Thành Vũ