Bảo hiểm tử tuất - điểm tựa cho lao động tự do
HNN - Chính sách bảo hiểm xã hội (BHXH) tự nguyện đang ngày càng thể hiện vai trò quan trọng trong việc bảo vệ quyền lợi và ổn định đời sống cho người lao động tự do. Đặc biệt, quy định mới về chế độ tử tuất dành cho người tham gia BHXH tự nguyện từ đủ 60 tháng trở lên đang được xem là một điểm nhấn mang tính nhân văn sâu sắc.

Tuyên truyền chính sách BHXH tự nguyện cho người dân
Không có lương hưu, không có thu nhập ổn định, chị Nguyễn Thị Trà trú tại phường Phú Thượng - nay là phường Mỹ Thượng, TP. Huế đã từng lo lắng cho những năm tháng tuổi già của mình. Tuy đã ngoài 65 tuổi và không còn đủ điều kiện để hưởng chế độ hưu trí, chị vẫn quyết định tham gia BHXH tự nguyện đủ 5 năm để được hưởng chính sách tử tuất một lần. “Tôi chỉ mong sau này có một khoản tiền để con cháu lo tang lễ, khỏi phải vay mượn khắp nơi. Đó cũng là cách tự lo cho mình, đỡ gánh nặng cho con cái”, chị Trà tâm sự.
Theo quy định mới, người tham gia BHXH tự nguyện đủ 60 tháng trở lên, nếu qua đời thì thân nhân sẽ được nhận trợ cấp mai táng và trợ cấp tuất một lần. Cụ thể, mức trợ cấp mai táng là 10 lần lương cơ sở tại thời điểm mất. Từ ngày 1/7/2024, lương cơ sở tăng lên 2.340.000 đồng/tháng, tương đương với mức trợ cấp mai táng là 23,4 triệu đồng. Ngoài ra, thân nhân còn nhận trợ cấp tuất một lần, tính theo số năm người mất đã đóng BHXH - mỗi năm đóng được tính tương ứng bằng 2 tháng lương bình quân.
Bà Nguyễn Thị Mỹ Hương, Phó Giám đốc Công ty CP Bảo hiểm An sinh Thừa Thiên Huế nhận định: “Chế độ tử tuất là điểm cộng lớn của chính sách BHXH tự nguyện, nhất là với người lớn tuổi hoặc không đủ điều kiện hưởng lương hưu. Nhờ đó, nhiều người cảm thấy yên tâm hơn khi quyết định tham gia và duy trì đóng dài hạn”.
Trước đây, BHXH tự nguyện chỉ giới hạn ở hai chế độ: hưu trí và tử tuất dành cho người đủ điều kiện nhận lương hưu. Việc bổ sung quyền lợi tử tuất sớm đã mở rộng đối tượng thụ hưởng, thể hiện rõ sự quan tâm của Đảng và Nhà nước tới người lao động tự do, lực lượng dễ bị tổn thương trước các rủi ro bất ngờ trong cuộc sống.
Tại chợ Đông Ba (TP. Huế), bà Trần Thị Bình, một tiểu thương đã tham gia BHXH tự nguyện 3 năm chia sẻ: “Nghe cán bộ tư vấn nếu đóng đủ 5 năm thì sau này có chuyện gì cũng có tiền lo phần hậu sự, tôi thấy nhẹ lòng hẳn. Từ giờ tôi sẽ cố gắng duy trì đóng đều để sau này đỡ phiền hà con cái”.
Không chỉ mang lại sự an tâm cho người tham gia, chính sách tử tuất còn góp phần thúc đẩy mục tiêu mở rộng diện bao phủ BHXH toàn dân. Tính đến hết tháng 6/2025, TP. Huế có hơn 23.700 người tham gia BHXH tự nguyện, đạt 57% so với kế hoạch. Tuy nhiên, con số này vẫn còn khiêm tốn so với tiềm năng. Nguyên nhân chủ yếu do thu nhập bấp bênh và tâm lý e ngại trước những thay đổi chính sách có thể ảnh hưởng đến quyền lợi.
Để khắc phục hạn chế, ngành BHXH đang tăng cường công tác truyền thông bằng nhiều hình thức khác nhau, từ truyền thông trực tiếp đến gián tiếp qua các kênh hỗ trợ người dân, như: bộ phận một cửa, cổng thông tin điện tử, mạng xã hội, trung tâm giới thiệu việc làm... nhằm tiếp cận nhanh chóng và hiệu quả đến từng nhóm đối tượng.
Chế độ tử tuất là một bước tiến quan trọng trong chính sách BHXH tự nguyện. Không chỉ khẳng định tính nhân đạo của hệ thống an sinh xã hội, chính sách này còn tăng thêm giá trị thiết thực, giúp người lao động tự do yên tâm tham gia vì tương lai của bản thân, gia đình và xã hội.