Bất cập tại dự án chống úng

Không hiệu quả

Tháng 10/2014, UBND tỉnh Nghệ An ban hành Quyết định số 5917/QĐ-UBND về việc phê duyệt Dự án sửa chữa, nâng cấp tuyến kênh tiêu tại xã Nghĩa Khánh. Sau thời gian thi công, năm 2020 dự án được nghiệm thu và đưa vào sử dụng. Tuy nhiên, từ đó đến nay, nhiều hạng mục đã xuống cấp, thậm chí hạng mục cống Ba Cửa của dự án không phát huy hiệu quả, không tự đóng mở theo thiết kế, khiến mục đích tiêu thoát lũ không đạt được.

Người dân xóm Đồng Đại, xã Nghĩa Khánh cho biết: Tại hạng mục cống Ba Cửa được thiết kế, nhằm ngăn lũ từ sông Hiếu vào khu vực đồng ruộng và tiêu thoát nước từ đồng ra sông Hiếu (khi mực nước sông hạ thấp ở khu vực sản xuất nông nghiệp của xã). Công trình mới được hoàn thiện và chính thức đi vào sử dụng năm 2020. Song, hiện tại hạng mục cống Ba Cửa không thể tự động đóng mở, thân cống có các vết nứt lớn khiến người dân lo lắng về chất lượng công trình.

Dự án sửa chữa, nâng cấp tuyến kênh tiêu xã Nghĩa Khánh (huyện Nghĩa Đàn, tỉnh Nghệ An). Ảnh: Điền Bắc

Cống không tự động đóng mở được khiến việc ngăn ngập úng và tiêu thoát nước cho đất sản xuất không đảm bảo, người dân phải vận hành bằng biện pháp thủ công. Trong khi đó, thân cống có nhiều vết nứt lớn, hở hàm ếch, có nguy cơ bị đổ vỡ khi mùa mưa lũ đến, nước dâng cao.

Có mặt tại dự án, chúng tôi ghi nhận những phản ánh trên là có cơ sở. Cụ thể, phần thân cống có đoạn bị nứt sâu, độ rộng hơn 10cm kéo dài từ mặt cống xuống đến chân cống. Những bậc thang lên xuống cống đã bị nứt, lún. Phần cửa sắt cống được chèn bằng các cây tre để tạo kẽ hở cho nước từ khu đất sản xuất chảy ra sông Hiếu.

Ông Nguyễn Văn Thắng - người dân xóm Đồng Đại cho biết: Khu vực sản xuất nông nghiệp là vùng trũng, hàng năm thường bị ngập úng khi mưa lớn xảy ra. Việc ngăn nước từ sông Hiếu vào thì được, còn để nước tiêu thoát từ vùng sản xuất ra sông rất khó khăn. Bởi vậy, sau quá trình khảo sát, thiết kế, dự án “Sửa chữa, nâng cấp tuyến kênh tiêu tại xã Nghĩa Khánh” được khởi công xây dựng, trong đó có hạng mục cống Ba Cửa. Vậy nhưng, sau khi đi vào vận hành, hệ thống cống Ba Cửa lại không phát huy tác dụng.

“Tưởng chừng có cống mới, vấn đề tiêu thoát lũ sẽ được giải quyết, nhưng từ khi hoàn thành, tình trạng ngập úng còn nghiêm trọng hơn. Đặc biệt, mùa mưa lũ, người dân cùng với chính quyền phải ra mở cống bằng biện pháp thủ công, nước trong đồng mới thoát ra sông được” - ông Thắng nói.

Ông Phan Đình Bình - Chủ tịch UBND xã Nghĩa Khánh xác nhận: Việc cống Ba Cửa hoạt động kém hiệu quả là đúng. Mỗi lần họp cử tri, người dân kiến nghị rất nhiều, xã cũng đã báo cáo lên huyện để có phương án xử lý. “Riêng chính quyền xã, mỗi lần mưa lũ, phải huy động dân quân, người dân ra mở cống theo kiểu thủ công, rất bất cập” - ông Bình cho biết thêm.

Hồ sơ đang bị tạm giữ

Được biết, Dự án sửa chữa, nâng cấp tuyến kênh tiêu tại xã Nghĩa Khánh do UBND huyện Nghĩa Đàn làm chủ đầu tư. Dự án có nhiều hạng mục, riêng hạng mục cống Ba Cửa được thiết kế gồm kích thước 3x (2.2x2.8)m, thân cống dài 35m, kết cấu bê tông cốt thép mác 250 liền khối. Cửa cống bằng thép tấm bọc Composite, phần chính dày 10mm, khung cửa bằng thép L80x80x8mm.

Theo báo cáo của UBND huyện Nghĩa Đàn tại Công văn số 113/BC-UBND, Dự án sửa chữa, nâng cấp tuyến kênh tiêu Nghĩa Khánh đã nghiệm thu hoàn thành phần hiện trường và đã hoàn thiện hồ sơ hoàn công, bàn giao cho chủ đầu tư.

Cũng theo báo cáo, các hạng mục công trình đã thi công theo đúng hồ sơ thiết kế được Sở Nông Nghiệp và Phát triển nông thôn (nay là Sở Nông nghiệp và Môi trường) thẩm định. Cánh cửa cống được thi công đúng thiết kế phê duyệt nhưng không thể mở tự động theo nguyên lý vận hành. Nguyên nhân do nắp cống nặng và nước ngoài cống dâng nên lực nước không đủ để đẩy mở nắp cống.

Ông Võ Tiến Sỹ - Chủ tịch UBND huyện Nghĩa Đàn cho biết: Để khắc phục tình trạng cánh cửa cống không thể mở tự động cần bố trí vốn để sửa chữa. Nhưng hiện nay, toàn bộ hồ sơ dự án đang bị Công an tỉnh Nghệ An tạm giữ. Theo Luật Đầu tư công, dự án chưa quyết toán hoàn thành thì không được tiếp tục bố trí vốn nên UBND huyện chưa bố trí vốn để thực hiện việc sửa chữa, khắc phục.

“UBND huyện đã chỉ đạo Ban Quản lý dự án Đầu tư xây dựng huyện cùng các đơn vị liên quan tổ chức kiểm tra nhưng chưa đánh giá được nguyên nhân. Trong thời gian chờ quyết toán dự án và bố trí vốn sửa chữa, UBND xã Nghĩa Khánh đồng hành cùng huyện và vận hành thủ công để tiêu, thoát nước” - ông Sỹ thông tin.

Điền Bắc