Bất cập trong xử lý rác thải xây dựng

Đất trống thành bãi đổ rác thải

Tại các lô đất trống sau Bệnh viện Sản - Nhi tỉnh (TP.Quảng Ngãi) có khá nhiều phế thải xây dựng, vật liệu đã qua sử dụng. Rác thải đủ loại từ lavabo, ghế salon, khung tranh đến chăn, chiếu cũ, cùng các bao tải chứa gạch đá, vôi vữa nằm ngổn ngang, xen lẫn trong đám cây dại. Tương tự, khu vực sân bay cũ trên đường Hoàng Hoa Thám, phường Quảng Phú (TP.Quảng Ngãi) cũng trở thành nơi đổ xà bần, giá hạ. Rác thường được bỏ vào đêm tối, sáng sớm hoặc buổi trưa, thời điểm vắng người.

Trên tuyến đường Bùi Thị Xuân, phường Nghĩa Lộ (TP.Quảng Ngãi), một lô đất trống nằm cạnh Nhà văn hóa tổ dân phố 5 trở thành nơi tập trung các loại rác thải cồng kềnh, xà bần. “Người dân trong tổ thường xuyên dọn dẹp, chủ đất rào lưới B40, tổ dân phố cũng đặt biển “cấm đổ rác thải- xà bần”. Nhưng cứ vài hôm lại thấy rác xuất hiện ngay trước nhà văn hóa, rất mất thẩm mỹ”, bà N.T.T nói.

Rác thải, xà bần trước Nhà văn hóa tổ dân phố 5, phường Nghĩa Lộ (TP.Quảng Ngãi).

Không chỉ trên địa bàn TP.Quảng Ngãi, tình trạng đổ trộm chất thải rắn xây dựng, rác thải cồng kềnh cũng xảy ra ở một số địa phương trong tỉnh. Đơn cử như trên địa bàn huyện Bình Sơn, tại các xã Bình Hải, Bình Đông... xà bần, gạch lát nền, xốp cách âm cùng các loại kệ, nệm cũ nằm ngổn ngang tại các bãi đất trống.

Trên thực tế, các loại vật dụng sinh hoạt không còn sử dụng hoặc chất thải rắn phát sinh sau khi đập nhà cũ để xây dựng nhà mới, người dân không biết phải xử lý như thế nào. Nhiều người chia sẻ, sau khi đập nhà, một phần chất thải rắn xây dựng được tận dụng để đắp nền, tuy nhiên không thể tái sử dụng hết, người dân thường gọi các xe tải nhỏ đến chở đi, còn đổ ở đâu thì họ hoàn toàn không biết. Còn các loại rác cồng kềnh thì người dân phải tự xẻ nhỏ rồi bỏ vào nơi thu gom rác sinh hoạt, hoặc không xử lý được thì đem vứt ở các bãi đất trống...

Có quy định, nhưng chưa thực hiện

Tổng Giám đốc Công ty CP Môi trường đô thị Quảng Ngãi Bùi Văn Quang cho hay, hiện công ty chỉ có chức năng thu gom rác thải sinh hoạt. Các loại rác cồng kềnh, nếu người dân đã xử lý, chia nhỏ, thì công ty vẫn tiếp nhận và thu gom như rác sinh hoạt. Tuy nhiên, đối với chất thải rắn xây dựng, mặc dù đơn vị có đầy đủ các trang thiết bị, phương tiện chuyên dụng đảm bảo để thu gom, nhưng hiện nay trên địa bàn tỉnh chưa quy hoạch điểm xử lý chất thải rắn xây dựng tập trung, vì vậy đơn vị chưa thực hiện thu gom chất thải rắn xây dựng.

Thực hiện Luật Bảo vệ môi trường năm 2020, UBND tỉnh đã ban hành các quy định về thu gom, vận chuyển, xử lý loại chất thải rắn xây dựng tại Quyết định 38 (năm 2022) và chất thải rắn cồng kềnh tại Quyết định 27 (năm 2023). Các quyết định nêu rất rõ ràng, cụ thể về trách nhiệm của các sở, ngành, địa phương, cũng như quy định về việc quản lý, phân loại, thu gom, vận chuyển, xử lý chất thải rắn xây dựng và rác thải cồng kềnh. Đến nay, nhiều địa phương đã ban hành kế hoạch thực hiện các quy định trên, nhưng vẫn chưa triệt để. Như quy định trách nhiệm của UBND cấp huyện phải có quy hoạch địa điểm đổ chất thải từ hoạt động xây dựng trên địa bàn quản lý. Còn UBND cấp xã rà soát, xác định địa điểm tiếp nhận, tập kết chất thải cồng kềnh trên địa bàn quản lý và thông báo công khai vị trí các điểm này cùng địa chỉ, số điện thoại các đơn vị thu gom, xử lý chất thải cồng kềnh... để người dân biết và thực hiện đúng. Tuy nhiên, hiện chưa có địa phương nào bố trí điểm thu gom rác thải cồng kềnh, cũng như quy hoạch địa điểm tập trung chất thải rắn xây dựng.

“Chúng tôi rất mong các địa phương trong tỉnh sớm bố trí các địa điểm tập kết, đổ rác thải cồng kềnh cũng như quy hoạch điểm xử lý chất thải rắn xây dựng và đẩy mạnh tuyên truyền tới người dân, góp phần quan trọng phân loại rác thải ngay từ nguồn”, ông Quang bày tỏ.

Bài, ảnh: PV