Bất động sản xanh: Lợi nhuận kép cho chủ đầu tư

Nhu cầu sở hữu bất động sản xanh ngày càng gia tăng

Xu hướng "xanh hóa" bất động sản

Ngành bất động sản Việt Nam đang chứng kiến sự chuyển mình rõ rệt sang các mô hình phát triển "carbon-neutral" và công trình đạt chứng chỉ xanh, không chỉ đáp ứng yêu cầu cấp thiết về bảo vệ môi trường mà còn được xem là đòn bẩy chiến lược, tạo lợi thế cạnh tranh bền vững cho các chủ đầu tư.

Trong bối cảnh Việt Nam đang nỗ lực hiện thực hóa cam kết đạt phát thải ròng bằng "0" (Net Zero) vào năm 2050, lĩnh vực bất động sản, vốn chiếm khoảng 39% tổng lượng phát thải khí nhà kính (bao gồm xây dựng và vận hành công trình, theo Chương trình Môi trường Liên hợp quốc), đang có những động thái tích cực nhằm đóng góp vào mục tiêu quốc gia này.

Theo TS. Nguyễn Văn Đính, Phó Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Việt Nam, thị trường bất động sản xanh, với các công trình hướng đến trung hòa carbon và các chứng chỉ uy tín như LEED, EDGE, đang nổi lên như một xu hướng tất yếu. Xu hướng này không chỉ đáp ứng yêu cầu về phát triển bền vững mà còn mang lại giá trị kinh tế thiết thực cho các chủ đầu tư.

Minh chứng rõ nét cho sự chuyển dịch này là sự tăng trưởng đột phá về số lượng công trình xanh tại Việt Nam trong những năm gần đây. Báo cáo tổng quan thị trường công trình xanh Việt Nam năm 2024 do hệ thống chứng nhận Edge và Tổ chức tài chính quốc tế IFC (thành viên của Ngân hàng Thế giới) cho thấy, cả nước hiện có 559 công trình với tổng diện tích sàn đạt chứng chỉ xanh lên đến 13,6 triệu m2, cùng với 31.384 căn hộ và 3.234 nhà ở riêng lẻ được chứng nhận xanh.

Đáng chú ý, chỉ riêng năm 2024, Việt Nam đã có 163 công trình đạt chứng nhận xanh, gấp hơn 2 lần so với năm 2023, gấp 3 lần so với năm 2022 (54 công trình) và tăng gấp hơn 27 lần so với năm 2014 (6 công trình).

Sự phát triển mạnh mẽ của các công trình xanh không chỉ là giải pháp cho bài toán môi trường, mà còn là chiến lược đón đầu xu hướng thị trường. Nhu cầu sở hữu bất động sản xanh từ phía người mua và nhà đầu tư đang ngày càng gia tăng. Kết quả khảo sát cuối năm 2024 của Batdongsan.com.vn cho thấy, có đến 86% người tham gia khảo sát quan tâm đến việc mua nhà xanh; và 88% sẵn sàng chi trả thêm tiền cho loại hình bất động sản này.

"Đây được xem là cơ hội vàng cho các chủ đầu tư bất động sản tại Việt Nam nếu tiên phong trong việc phát triển các dự án xanh, trung hòa carbon. Bước đi này không chỉ giúp doanh nghiệp đón đầu xu hướng thị trường, thu hút khách hàng mà còn mở ra cơ hội tiếp cận các nguồn vốn đầu tư quốc tế, góp phần vào sự phát triển bền vững của thị trường bất động sản nói riêng và nền kinh tế Việt Nam nói chung", TS Nguyễn Văn Đính chia sẻ.

Chủ đầu tư hưởng lợi kép từ chính sách ưu đãi và hiệu quả kinh tế

Xu hướng phát triển bất động sản xanh tại Việt Nam đang ngày càng trở nên mạnh mẽ, không chỉ đón nhận sự ủng hộ từ chính sách mà còn mang lại lợi ích kinh tế thiết thực cho các chủ đầu tư.

Nhà nước đã và đang thể hiện quyết tâm thúc đẩy công trình xanh thông qua hàng loạt động thái đồng bộ. Quy hoạch tổng thể quốc gia giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn 2050 đã xác định rõ mục tiêu "phát triển đô thị xanh, thông minh, phát thải thấp" là một trong những định hướng chiến lược.

Bộ Xây dựng cũng đang tích cực hoàn thiện hành lang pháp lý cho lĩnh vực này bằng việc ban hành các tiêu chuẩn kỹ thuật mới và cập nhật quy chuẩn xây dựng theo hướng tiết kiệm năng lượng, sử dụng vật liệu bền vững và thích ứng với biến đổi khí hậu. Nhiều địa phương trọng điểm như TP.Hồ Chí Minh, Đà Nẵng và Hà Nội đã cụ thể hóa chủ trương này bằng cách đưa tiêu chí công trình xanh vào quy trình xét duyệt quy hoạch và cấp phép xây dựng đối với các dự án nhà ở xã hội, khu đô thị mới và trung tâm thương mại.

Không chỉ dừng lại ở chính sách, các dự án xanh còn được hưởng lợi từ nguồn tài chính ưu đãi. Các chủ đầu tư có thể tiếp cận các chương trình tài chính khí hậu, trái phiếu xanh và các gói hỗ trợ kỹ thuật từ các tổ chức quốc tế uy tín như IFC (Ngân hàng Thế giới), GIZ (Đức) và AFD (Pháp). Điều này giúp giảm đáng kể chi phí đầu tư ban đầu, đồng thời mở ra cơ hội hợp tác với các nhà đầu tư chiến lược, đặc biệt là các quỹ đầu tư ESG (Môi trường, Xã hội và Quản trị).

Thực tế thị trường đã chứng minh giá trị bền vững của bất động sản xanh. Các dự án đạt tiêu chuẩn xanh có khả năng giữ giá tốt hơn trên thị trường thứ cấp, thậm chí ghi nhận mức tăng giá ổn định ngay cả trong giai đoạn thị trường có nhiều biến động. Theo Hội đồng Công trình Xanh Thế giới (WorldGBC), các công trình xanh có thể giúp gia tăng giá trị tài sản tổng thể lên đến 7% trong vòng 5 năm.

TS. Nguyễn Văn Đính cho biết, hiệu quả kinh tế của công trình xanh còn thể hiện rõ rệt ở thời gian thu hồi vốn nhanh và chi phí vận hành thấp. Dữ liệu từ các hệ thống chứng chỉ công trình xanh phổ biến cho thấy mức chi phí đầu tư tăng thêm cho một dự án xanh thường nằm trong ngưỡng hợp lý và có thể được thu hồi trong thời gian ngắn.

Đơn cử, theo Tổ chức Tài chính Quốc tế IFC, chi phí đầu tư tăng thêm cho công trình đạt chứng chỉ EDGE chỉ khoảng 2%-3%, nhưng thời gian thu hồi vốn trung bình là 3 năm, với mức tiết kiệm tối thiểu 20% năng lượng và nước trong quá trình vận hành. Tương tự, chứng chỉ LEED của Hội đồng Công trình Xanh Hoa Kỳ (USGBC) ghi nhận chi phí tăng thêm từ 1,5% đến 8%, thời gian hoàn vốn từ 1,5 đến 6 năm, cùng mức tiết kiệm năng lượng lên đến 30%-40%.

Trong bối cảnh Việt Nam đang hướng tới mục tiêu Net Zero vào năm 2050, xu hướng phát triển các dự án bất động sản "carbon-neutral" và đạt chứng chỉ xanh là một tất yếu. Đây không chỉ là bước đi phù hợp với cam kết quốc tế mà còn là lựa chọn chiến lược giúp các chủ đầu tư khẳng định vị thế, gia tăng giá trị tài sản và mở rộng cơ hội tiếp cận nguồn vốn xanh trong dài hạn.

TS Đính khuyến nghị các doanh nghiệp phát triển bất động sản cần chủ động cập nhật các tiêu chuẩn xanh quốc tế như EDGE, LEED, LOTUS, tích hợp các giải pháp tiết kiệm năng lượng, sử dụng vật liệu bền vững và công nghệ tiên tiến ngay từ giai đoạn thiết kế và quy hoạch. Đồng thời, việc xây dựng chiến lược truyền thông hiệu quả về giá trị "xanh" sẽ tạo lợi thế cạnh tranh trong việc thu hút khách hàng thế hệ mới và các nhà đầu tư ESG.

Đối với cơ quan quản lý nhà nước, TS Đính kiến nghị cần sớm hoàn thiện hệ thống tiêu chuẩn, quy chuẩn và hành lang pháp lý liên quan đến công trình xanh, phát triển đô thị carbon thấp và trung hòa khí thải, tạo điều kiện thuận lợi hơn nữa cho sự phát triển bền vững của thị trường bất động sản.

Hồng Hạnh