Bất ngờ dưa hấu giảm giá hơn một nửa, nhiều nhà vườn vứt bỏ vì quá rẻ

Ông Hùng, một nông dân ở Gia Lai, chia sẻ hồi đầu năm, giá dưa hấu đạt khoảng 8.000 đồng/kg, giúp ông thu về 136 triệu đồng từ 17 tấn dưa. Tuy nhiên, hiện tại, thương lái chỉ trả 2.500 đồng/kg ngay tại vườn, giảm gần 70% so với đầu năm. Với giá này, ông Hùng cho biết đợt thu hoạch cuối năm khiến ông lỗ hơn 50 triệu đồng.

Theo khảo sát tại các vùng trồng dưa hấu ở Tây Nguyên, giá thu mua tại ruộng hiện dao động từ 2.000-4.000 đồng/kg, tùy theo chất lượng sản phẩm, giảm từ 50-70% so với đầu năm. Tình trạng tương tự cũng diễn ra tại một số tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long như Bình Phước, Long An, nơi giá dưa bán buôn hiện chỉ còn 3.500-4.000 đồng/kg.

Tại Gia Lai, giá thu mua dưa hấu tại ruộng của thương lái quanh 2.000-4.000 đồng một kg, tùy chất lượng quả.

Giá dưa hấu lao dốc nhưng người trồng vẫn gặp khó khăn trong việc tiêu thụ. Ông Công, một chủ vườn dưa tại Gia Lai, cho biết năm ngoái ông đã mở rộng diện tích trồng lên gần 1 ha nhờ giá thu mua cao từ thương lái để xuất khẩu sang Trung Quốc dịp Noel. Tuy nhiên, năm nay, thương lái giảm mua, khiến giá rớt mạnh.

"Muốn có lãi, giá dưa phải đạt ít nhất 5.000 đồng/kg. Nhưng mưa lớn khiến nhiều trái bị thối, người trồng chịu lỗ nặng," ông Công chia sẻ.

Theo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Gia Lai, giá dưa hấu giảm sâu đang đẩy nhiều nông dân địa phương vào cảnh thua lỗ. Tại các xã biên giới huyện Chư Prông như Ia Lâu, Ia Piơr, Ia Mơ..., tình trạng dưa bị vứt bỏ trên đồng diễn ra phổ biến vì giá thu mua quá thấp.

Ông Bùi Văn Phụng, Bí thư Đảng ủy xã Ia Piơr, cho biết trên địa bàn có hơn 30 ha dưa hấu, chủ yếu do người dân từ Bình Định lên thuê đất trồng. Hiện giá dưa chỉ còn khoảng 2.000 đồng/kg, không đủ bù chi phí sản xuất.

Với mỗi ha, nông dân phải đầu tư từ 150 - 160 triệu đồng cho tiền thuê đất và các chi phí trồng trọt. Tuy nhiên, giá bán quá thấp đã khiến người trồng không thể gỡ vốn, dẫn đến nhiều diện tích dưa bị bỏ mặc ngay tại ruộng.

Tại xã Ia Lâu, có 33 hộ dân trồng dưa hấu với diện tích gần 80 ha. Tuy nhiên, nhiều ruộng dưa không được thu mua do giá quá thấp, dẫn đến tình trạng hư hỏng ngay trên đồng.

Theo ông Đoàn Ngọc Có, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Gia Lai, các vùng trồng dưa lớn của tỉnh chủ yếu tập trung ở các huyện phía Đông như Krông Pa và Ayun Pa. Việc một số hộ dân tự ý trồng dưa ở huyện Chư Prông (phía Tây tỉnh Gia Lai) mà không tuân theo khuyến cáo đã làm gia tăng nguy cơ thua lỗ. Thời tiết bất lợi và đất đai chưa phù hợp tại khu vực này khiến chất lượng và sản lượng dưa hấu không đảm bảo. Thêm vào đó, nhu cầu tiêu thụ giảm mạnh khiến giá dưa lao dốc.

Tình hình tương tự cũng diễn ra tại Long An, nơi trồng hơn 1.500 ha dưa hấu trong vụ hè thu năm nay, đạt 70% kế hoạch. Nguồn cung từ các tỉnh khác dồi dào khiến giá dưa giảm mạnh. Ông Nguyễn Tấn Thanh, một thương lái tại Long An, cho biết đây là đợt giảm giá mạnh nhất từ đầu năm. Thay vì xuất khẩu, ông phải chuyển sang tiêu thụ nội địa do áp lực nguồn cung lớn.

Dù cuối tháng 11/2023, Việt Nam đã ký nghị định thư xuất khẩu chính ngạch dưa hấu sang Trung Quốc, mở ra cơ hội lớn cho thị trường này, nhưng các yêu cầu kiểm dịch nghiêm ngặt, như không được nhiễm 5 loài kiểm dịch thực vật và phải có chứng nhận từ Tổng cục Hải quan Trung Quốc, đã hạn chế phần nào khả năng xuất khẩu.

Thống kê từ Hiệp hội Rau quả Việt Nam cho thấy, trong 9 tháng đầu năm 2023, xuất khẩu dưa hấu đạt hơn 72 triệu USD, tăng 60% so với cùng kỳ năm trước. Tuy nhiên, từ tháng 10 trở đi, xuất khẩu bắt đầu chững lại do Trung Quốc giảm mua. Điều này càng khiến người trồng dưa trong nước chịu thiệt hại nặng nề khi giá dưa tiếp tục lao dốc và đầu ra ngày càng hạn chế.

Hồng Hương