Bất ngờ lớn khi Belarus dự định sản xuất 'xe tăng bay' Su-25

Tổng thống Belarus Alexander Lukashenko mới đây cho biết "xe tăng bay" Su-25 đã có màn thể hiện rất tốt trên chiến trường và đất nước ông đã sẵn sàng bắt tay sản xuất phương tiện nói trên.

Khả năng tổ chức sản xuất những chiếc máy bay cường kích tầm thấp này ở Cộng hòa Belarus thực tế đến mức nào đã được một số phương tiện truyền thông Nga tìm hiểu.

Theo các chuyên gia hàng không, mặc dù cường kích Su-25 có thể được Belarus sản xuất, song vẫn còn đó một số vấn đề.

Thực tế việc chế tạo hàng loạt Su-25 đã ngừng từ hơn 30 năm trước (1991), sau khi Liên Xô tan rã.

Su-25 ban đầu được lắp ráp tại Nhà máy Hàng không Tbilisi (TAM) với các bộ phận đến từ những doanh nghiệp thuộc nhiều nước cộng hòa khác nhau của Liên Xô. Ngoài ra tại Nhà máy Hàng không Ulan-Ude (U-UAZ) - một phiên bản huấn luyện của Su-25 cũng được chế tạo.

Sau khi Liên Xô giải thể, tình hình sản xuất Su-25 ở Nga có vẻ đáng buồn. Tại nhà máy Ulan-Ude, chỉ một cặp Su-25UB xuất xưởng và việc tiếp tục công việc bị hủy bỏ do không có hiệu quả.

Nhà nước Nga non trẻ khi đó đã quyết định hiện đại hóa phi đội máy bay tấn công đang sở hữu, và U-UAZ được giao nhiệm vụ tập trung vào sản xuất trực thăng Mi-171A2.

Các chuyên gia nhớ lại rằng vào năm 2008, Giám đốc doanh nghiệp Leonid Belykh cho biết, thiết bị sản xuất Su-25 đều được bảo quản, nhưng do thời gian ngừng hoạt động lâu nên đã xuống cấp nghiêm trọng và hầu như không có chuyên gia hiểu biết về chúng.

Mặc dù nhiều thành phần cho phiên bản nâng cấp Su-25SM3 hiện đang được sản xuất tại Nga, bao gồm động cơ, thiết bị điện tử, quang học... nhưng không phải khung máy bay, và sẽ mất nhiều năm để nối lại việc chế tạo chi tiết này.

Đối với Belarus, họ có nhà máy sửa chữa hàng không số 558 đặt tại Baranovichi, chuyên đại tu và hiện đại hóa Su-25, nhưng ở đó ít linh kiện được sản xuất hơn nhiều so với tại Liên bang Nga.

Như vậy, bây giờ chúng ta chỉ có thể nói về việc lắp ráp cuối cùng, hoặc mở rộng phạm vi phụ tùng được sản xuất cho cường kích Su-25 ở Belarus.

Các chuyên gia lưu ý rằng trong 30 năm qua ở Liên bang Nga, họ đã không phát triển một phương án thay thế Su-25, vì phiên bản nâng cấp SM3 đáp ứng đầy đủ nhu cầu của Lực lượng Hàng không vũ trụ.

Máy bay chiến đấu Su-25 cực kỳ bền, vận hành rẻ và hoạt động tốt trong cuộc xung đột ở Ukraine hay Syria, nhiều biến thể khác nhau đã được sử dụng bởi cả hai bên trong cuộc đối đầu.

Mặc dù nhu cầu đối với Su-25 vẫn có, nhưng lượng khung thân và phụ tùng dự trữ, cũng như thời hạn khai thác còn lại của những máy bay đang hoạt động không phải là vĩnh cửu.

Tuy nhiên Bộ Quốc phòng Belarus cho biết họ sẽ mua các hệ thống tác chiến trên không và chúng sẽ được sử dụng trên Su-25. Điều này một lần nữa khẳng định rằng Minsk đặt hy vọng nhất định vào chiếc máy bay này.

Báo chí Nga cũng nhắc lại rằng vào năm 2020, người đứng đầu Bộ Quốc phòng Gruzia đã nói về sự sẵn sàng thiết lập việc sản xuất Su-25 ở nước này, cả cho nhu cầu của chính họ và xuất khẩu.

Mọi thứ đã dừng lại ở đây bởi vì Gruzia không có khả năng phát triển động cơ và linh kiện cho máy bay, ngoài ra vì những lý do rõ ràng, Tbilisi không thể nhờ Liên bang Nga giúp đỡ.

Việc Belarus tiếp tục đặt niềm tin vào "xe tăng bay" Su-25 cũng đang gây tranh cãi, nhất là khi Không quân Mỹ bắt đầu loại biên ồ ạt cường kích A-10 - loại phi cơ có thiết kế và chức năng tương tự Su-25.