Bất ngờ với 2 ngân hàng quy mô nhỏ vượt mục tiêu lợi nhuận cả năm chỉ trong 3 quý

Theo báo cáo tài chính hợp nhất, lợi nhuận trước thuế 9 tháng đầu năm của Ngân hàng TMCP Kiên Long (KienlongBank) đạt 1.537 tỷ đồng, gấp đôi cùng kỳ và hoàn thành 112% kế hoạch năm, đánh dấu mức lợi nhuận cao nhất trong 30 năm hoạt động. Với kết quả đạt được, KienlongBank đang hướng đến mục tiêu đạt 150% kế hoạch lợi nhuận năm 2025.

Trong khi đó, Ngân hàng TMCP Quốc Dân (NCB) cũng tiếp tục ghi nhận hoạt động kinh doanh tích cực trong quý III/2025 với lợi nhuận sau thuế ước đạt gần 190 tỷ đồng; lũy kế 9 tháng năm 2025 ước đạt hơn 652 tỷ đồng. Kết quả này cải thiện mạnh mẽ so với mức lỗ hơn 65 tỷ đồng của quý III/2024 và lỗ 59 tỷ đồng của 9 tháng đầu năm 2024.

So với kế hoạch cả năm 2025, NCB đã chính thức cán đích và vượt kế hoạch kinh doanh chỉ sau 9 tháng.

Trước đó, Ngân hàng TMCP Việt Á (VietABank) đã công bố báo cáo tài chính hợp nhất quý III/2025 với lợi nhuận trước thuế đạt 336 tỷ đồng, tăng 46% so với cùng kỳ năm trước. Lũy kế 9 tháng đầu năm 2025, VietABank đạt 1.050 tỷ đồng lợi nhuận trước thuế, tăng 32% so với cùng kỳ năm 2024.

Ngân hàng TMCP Nam Á (Nam A Bank) cũng đã công bố kết quả kinh doanh 9 tháng đầu năm với lợi nhuận trước thuế đạt hơn 3.800 tỷ đồng, tăng gần 520 tỷ đồng so với cùng kỳ năm trước (tương đương 16%) và hoàn thành 77% kế hoạch cả năm. Tổng tài sản tính đến cuối tháng 9/2025 đạt hơn 377.000 tỷ đồng, tăng hơn 132.000 tỷ đồng so với đầu năm.

Trong nhóm ngân hàng TMCP quy mô lớn, Ngân hàng TMCP Việt Nam Thịnh Vượng (VPBank) công bố kết quả kinh doanh 9 tháng với lợi nhuận trước thuế hợp nhất ở mức 20.396 tỷ đồng, cao hơn 47,1% so với cùng kỳ năm trước. Riêng trong quý III/2025, lợi nhuận đạt 9.166 tỷ đồng, tăng trưởng ấn tượng 76,7% và cao nhất trong 15 quý gần đây. Lũy kế 9 tháng, lợi nhuận của VPBank đã vượt kết quả cả năm 2024 và hoàn thành 81% kế hoạch năm 2025.

Có thể thấy, lâu nay, các ngân hàng quy mô nhỏ thường khó cạnh tranh với ngân hàng quy mô lớn về mảng truyền thống là cho vay và huy động. Do đó, việc đạt mục tiêu lợi nhuận cả năm chỉ sau 3 quý là một “điểm sáng” mà không phải ngân hàng nào cũng đạt được.

Thực tế, sự phân hóa lợi nhuận trong ngành ngân hàng ngày càng diễn ra mạnh mẽ. Các ngân hàng nhỏ, nếu không kịp tái cấu trúc mô hình huy động và cải thiện quản trị rủi ro, sẽ gặp nhiều áp lực ngày càng lớn. Trong khi các ngân hàng quy mô lớn nhờ thương hiệu và hệ sinh thái luôn có tệp khách hàng đa dạng và rất dồi dào.

Trong báo cáo mới đây, FiinRatings đánh giá hiện nay, các ngân hàng lớn hưởng lợi nhờ nguồn tiền gửi ổn định hơn và khả năng tiếp cận thị trường trái phiếu tốt, đồng thời được hưởng lợi từ việc giảm dự phòng bắt buộc, giúp tăng thanh khoản và giảm chi phí huy động.

Trong khi đó, các ngân hàng TMCP nhỏ hơn đối mặt với cạnh tranh huy động gay gắt và chi phí vốn bán buôn cao hơn, buộc họ phải kéo dài kỳ hạn nguồn vốn và quản lý chặt chẽ cân đối tài sản - nợ để tuân thủ trần 30% vốn ngắn hạn cho vay trung, dài hạn, đồng thời duy trì biên lợi nhuận hợp lý.

Thống kê của FiinRatings cho thấy, xếp hạng tín nhiệm của các ngân hàng nửa đầu năm nay thể hiện mức độ phân hóa ngày càng rõ trong chất lượng tín dụng của các ngân hàng. Những ngân hàng có năng lực vốn mạnh tiếp tục củng cố vị thế, trong khi các ngân hàng có năng lực vốn hạn chế và khả năng huy động yếu lại chịu áp lực suy giảm chất lượng tín dụng.

Dự báo, giai đoạn 2025-2026, sự phân hóa sẽ ngày càng rõ rệt nếu điều kiện vĩ mô xấu đi. Các ngân hàng nhỏ có vốn lõi cấp 1 thấp, nợ xấu cao, tỷ lệ bao phủ yếu và phụ thuộc lớn vào nguồn vốn liên ngân hàng sẽ phải đối mặt với rủi ro chất lượng tài sản suy yếu và nhu cầu trích lập dự phòng cao hơn. Hiện, tỷ lệ bao phủ nợ xấu của nhóm ngân hàng nhỏ rất thấp, phản ánh bộ đệm dự phòng yếu hơn trước cú sốc tín dụng trong khu vực tư nhân.

Từ cuối năm 2025, các yêu cầu về vốn theo chuẩn Basel III và việc gỡ bỏ room tín dụng sẽ tạo ra sự phân hóa ngày càng rõ giữa các ngân hàng. Cụ thể, các ngân hàng có quy mô và năng lực vốn lớn sẽ mở rộng thị phần, trong khi các ngân hàng nhỏ cần điều tiết tăng trưởng để cân bằng vốn, lợi nhuận và chất lượng tài sản.

Các chuyên gia phân tích VIS Rating cũng cảnh báo sự phân hóa mạnh mẽ trong lĩnh vực ngân hàng. Theo đó, nhiều ngân hàng nhỏ sẽ chịu áp lực lớn do chi phí tín dụng cao, khiến lợi nhuận bị bào mòn, sức cạnh tranh suy giảm.

“Thanh khoản vẫn là thách thức nổi bật, đặc biệt với ngân hàng nhỏ. Trong khi các ngân hàng lớn duy trì cân bằng nhờ phát hành trái phiếu dài hạn và tiếp cận vốn ngoại, thì nhóm ngân hàng nhỏ vốn hạn chế tài sản thanh khoản, phụ thuộc nhiều vào nguồn ngắn hạn, đang chịu áp lực lớn từ chi phí huy động. Nếu xảy ra biến động bất ngờ về dòng tiền gửi, rủi ro thanh khoản của nhóm này sẽ gia tăng đáng kể”, chuyên gia phân tích nêu rõ.

Thanh Hoa