Bầu trời và người chiến sĩ khơi nguồn cảm xúc bất tận
Bộ đội Phòng không-Không quân (PK-KQ) là lực lượng ngày đêm bảo vệ bầu trời Tổ quốc. Thực tiễn chiến đấu, huấn luyện, công tác của người chiến sĩ PK-KQ đã khơi nguồn cảm xúc cho các nghệ sĩ sáng tác nhiều ca khúc đi cùng năm tháng, góp phần làm phong phú đời sống tinh thần của bộ đội.
Cảm xúc dạt dào
Giữa khuôn viên Tiểu đoàn căn cứ sân bay Nội Bài (Sư đoàn 371, Quân chủng PK-KQ), cán bộ, chiến sĩ cùng nhau cất vang khúc ca “Phi đội ta xuất kích”. Đây là tiết mục được bộ đội luyện tập tham gia biểu diễn trong chương trình giao lưu với đơn vị kết nghĩa trên địa bàn huyện Sóc Sơn. Thiếu tá Lê Huy Toàn, Chính trị viên phó Tiểu đoàn căn cứ sân bay Nội Bài cho biết: “Hoạt động văn nghệ quần chúng được tổ chức sôi nổi tạo không khí vui tươi trong đơn vị. Bộ đội yêu mến những khúc ca viết về lực lượng PK-KQ, thường xuyên luyện tập và biểu diễn trong những dịp giao lưu văn nghệ, sinh hoạt truyền thống, qua đó động viên tinh thần, thêm gắn bó với đơn vị”.
Tìm hiểu chúng tôi được biết, ca khúc “Phi đội ta xuất kích” do Nghệ sĩ Nhân dân Tường Vi sáng tác năm 1965 nhân chuyến đi thực tế tại sân bay Đa Phúc (nay là sân bay Nội Bài). Được chứng kiến những chiếc máy bay cất cánh vun vút lên trời xanh và nghe chuyện kể của các phi công trực tiếp chiến đấu, nghệ sĩ Tường Vi đã nảy lên những ca từ đầu tiên: “Rộn ràng tung cánh bay phi đội ta xuất kích. Đại bàng vút cao lên trời mây. Trận đầu ta đã mang chiến thắng, dâng Tổ quốc mẹ hiền mến yêu...”. Với nguồn cảm xúc dạt dào, nữ nghệ sĩ đã nhanh chóng hoàn thành ca khúc “Phi đội ta xuất kích”. Bài hát khi giới thiệu được đội ngũ phi công nồng nhiệt đón nhận và nhanh chóng lan truyền trong đơn vị. Cũng từ đó, nhắc đến ca khúc về bộ đội không quân, mọi người đều nhớ và hát “Phi đội ta xuất kích”.
Bám sát thực tế chiến đấu, huấn luyện, nhạc sĩ Hoàng Tạo gắn bó với các chiến sĩ tên lửa. Nhạc sĩ được chứng kiến chiến công vang dội lần đầu để cho ra đời nhạc phẩm “Tên lửa về bên sông Đà”. Đây là ca khúc viết giữa những ngày đạn bom ác liệt nhưng âm điệu ca từ trong trẻo, tươi vui, truyền đi niềm tin phơi phới: “Đêm nay ta về bên sông Đà, rừng phấp phới nở hoa/ Gió vẫy lá rung bánh xe xích sắt, ngỡ ai vui/ Nơi đây ta lập chiến công đầu, người chiến sĩ tên lửa/ Áo thấm những nắng mưa gian lao đường xa về bỡ ngỡ mừng”. Khúc ca cứ thế theo bộ đội đến mỗi trận địa. Cùng với “Tên lửa về bên Sông Đà”, nhạc sĩ Hoàng Tạo còn có: “Những mùa bay đôi”, “Bầu trời luôn có gió”, “Hồi ức trận địa nổi Hồ Tây”... cũng lấy cảm hứng từ tình yêu bầu trời.
Có thể thấy, trong âm nhạc, bầu trời, Tổ quốc, người chiến sĩ PK-KQ là đề tài được nhiều nhạc sĩ trong và ngoài Quân đội khai thác thể hiện. Có lẽ tình yêu bầu trời thường mang đến cảm xúc mới lạ, hấp dẫn. Bầu trời bao la gợi mở những điều lớn lao, kỳ vĩ. Trên mỗi trận địa, sân bay ngày đêm vẫn có những người lính chắc tay súng, vững tay lái canh trời Tổ quốc. Nhạc sĩ Ngọc Khuê chia sẻ: “Trong sâu thẳm trái tim người chiến sĩ, tình yêu bầu trời luôn cháy bỏng thắp sáng ước mơ, nhân lên niềm tin chiến thắng, khát vọng bay cao, bay xa. Chính từ hiện thực đó, nhiều tác phẩm âm nhạc ra đời khắc họa sinh động hình ảnh người chiến sĩ canh trời Tổ quốc, được bộ đội yêu thích đón nhận và trở thành những khúc ca đi cùng năm tháng”.
Gửi gắm tình yêu bầu trời tha thiết
Trong những năm kháng chiến, đề tài về người chiến sĩ bảo vệ bầu trời được nhiều nhạc sĩ thể hiện. Có những sáng tác trở thành ca khúc truyền thống được nhiều thế hệ cán bộ, chiến sĩ yêu mến. Tiếp nối mạch nguồn cảm xúc tình yêu với bầu trời, hàng trăm ca khúc được các nghệ sĩ sáng tác trong thời kỳ đất nước hòa bình tập trung vào nhiệm vụ huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, trở thành nguồn cổ vũ bộ đội PK-KQ hăng say luyện rèn trên sân bay, trận địa, thao trường, bãi tập. Có thể kể đến như: “Thiên đường của mẹ” (Ngọc Khuê), “Âm vang tháng Chạp” (Trương Ngọc Ninh), “Con bay trong lời ru” (Ngọc Hòa), “Khát vọng bầu trời” (Xuân Thủy), “Xuyên mây vượt gió” (Anh Thông)... Thiếu tá QNCN Đỗ Hải Hường, nhân viên Câu lạc bộ-Nhà văn hóa Lữ đoàn Không quân 918 (Quân chủng PK-KQ) cho biết: “Nhiều tác phẩm có giai điệu trẻ trung, tươi mới khi ra đời đáp ứng nguyện vọng của thế hệ trẻ, phù hợp với điều kiện sinh hoạt của bộ đội và được sử dụng rộng rãi trong các hoạt động ở đơn vị cơ sở”.
Hiện nay, lực lượng sáng tác về chủ đề người chiến sĩ canh trời rất phong phú, bao gồm nhiều nhạc sĩ chuyên nghiệp trong và ngoài Quân chủng PK-KQ, các tác giả là hạt nhân văn hóa, văn nghệ ở đơn vị. Nhiều tác phẩm ra đời được biểu diễn trong hội diễn nghệ thuật chuyên nghiệp, liên hoan văn nghệ quần chúng. Trong mỗi ca khúc, tác giả đều gửi gắm tình yêu bầu trời tha thiết, thể hiện sâu sắc tâm hồn, tình cảm của bộ đội PK-KQ. Chính vì thế, các nhạc phẩm khi biểu diễn được bộ đội và nhân dân trên địa bàn đóng quân nồng nhiệt đón nhận.
Thượng tá, nhạc sĩ Phạm Anh Thông, Đoàn trưởng Đoàn Văn công Quân chủng PK-KQ cho biết: “Tình yêu bầu trời và người chiến sĩ PK-KQ mãi là nguồn cảm xúc bất tận, chắp cánh cho những sáng tác của các nghệ sĩ. Chúng tôi rất tự hào khi những sản phẩm nghệ thuật đi vào đời sống bộ đội trở thành món ăn tinh thần góp phần động viên các thế hệ cán bộ, chiến sĩ PK-KQ quyết tâm bảo vệ vững chắc bầu trời Tổ quốc”.