Bé 5 tuổi bị chó cắn vùng mặt, cảnh báo nguy cơ bệnh dại

Bệnh viện Đa khoa Bắc Ninh số 1 cho biết, đơn vị mới tiếp nhận cấp cứu trường hợp cháu H.H.A, 5 tuổi, trú tại phường Bắc Giang, tỉnh Bắc Ninh, trong tình trạng chảy máu nhiều vùng mặt, hoảng loạn, khóc nhiều sau khi bị chó cắn.

Theo lời kể từ người nhà, cách khi vào viện khoảng 2 giờ đồng hồ, cháu A. đang chơi tại nhà thì bị con chó cắn vào mặt. Ngay sau đó trẻ được đưa tới bệnh viện.

Khi vào viện, các bác sĩ ghi nhận nhiều vết thương vùng hàm mặt: Vết thương thấu má kích thước 4×2 cm bờ nham nhở, thiếu hổng tổ chức, nguy cơ tổn thương ống tuyến nước bọt mang tai; Các vết rách môi và má kích thước từ 2–5 cm, bờ sắc. Trong miệng, khớp cắn bình thường. Bệnh nhi được chẩn đoán đa vết thương hàm mặt do chó cắn.

Trẻ bị chó cắn đa vết thương vùng hàm mặt - Ảnh BVCC

BSCKI Đỗ Thị Hương Liên, Khoa Răng-Hàm-Mặt, Bệnh viện Đa khoa Bắc Ninh số 1, người trực tiếp xử trí vết thương cho cháu A., cho biết: "Chúng tôi đã tiến hành làm sạch kỹ vết thương, cầm máu, khâu phục hồi tổn thương nhằm đảm bảo chức năng và thẩm mỹ. Bệnh nhi được dùng kháng sinh, giảm đau và tư vấn tiêm phòng dại theo phác đồ".

Sau 8 ngày chăm sóc và điều trị tại khoa Răng-Hàm-Mặt, tình trạng cháu A đã ổn định, vết thương khô, liền tốt và được xuất viện.

Trường hợp của cháu A. là điển hình cho những hậu quả nghiêm trọng nếu bị chó cắn, đặc biệt ở vùng mặt – nơi có nhiều mạch máu, tuyến nước bọt, các bộ phận như mắt, tai, mũi, họng, khiến virus dại nếu có xâm nhập rất nhanh.

Qua trường hợp này, các bác sĩ khuyến cáo, khi bị chó cắn, cần rửa ngay vết thương dưới vòi nước và xà phòng ít nhất 10–15 phút, sát trùng bằng dung dịch thích hợp, sau đó đưa đến cơ sở y tế sớm nhất để được đánh giá, xử trí và tiêm phòng dại, uốn ván kịp thời. Cha mẹ cần lưu ý tiêm phòng định kỳ cho chó nuôi.

Vết thương sau khi được xử lý - Ảnh BVCC

Cục Phòng bệnh, Bộ Y tế cho biết, bệnh dại là bệnh lây truyền từ động vật sang người do vi rút dại (Rhabdovirus). Bệnh lưu hành ở nhiều quốc gia trên toàn thế giới. Hàng năm trên toàn cầu ghi nhận khoảng 59.000 trường hợp tử vong ở người tại hơn 150 quốc gia, với 95% các trường hợp ở châu Phi và châu Á.

Theo thống kê của Bộ Y tế, ở Việt Nam, nguồn chính gây bệnh dại là chó và mèo (chiếm 98% trong tổng số người đi tiêm chủng và chiếm 100% đối với các trường hợp tử vong do bệnh dại).

Trong 9 tháng đầu năm 2025, cả nước đã có 58 trường hợp tử vong tại 18 tỉnh, thành phố.

Cục phòng bệnh cho biết, bệnh dại lây qua nước bọt của động vật bị nhiễm bệnh. Người có thể bị bệnh dại nếu động vật bị nhiễm bệnh cắn, liếm hoặc cào. Người có thể bị bệnh dại nếu nước bọt từ động vật bị nhiễm bệnh xâm nhập vào cơ thể người thông qua vết thương hở (kể cả vết thương không phải do động vật gây ra) hoặc tiếp xúc với niêm mạc (miệng, mắt...).

Sau khi người tiếp xúc với bệnh dại, vi rút di chuyển hướng về phía não trước khi gây ra triệu chứng. Khi vi rút đến não, các triệu chứng sẽ xuất hiện ở người. Thời kỳ ủ bệnh (khoảng thời gian giữa thời điểm tiếp xúc và các triệu chứng bệnh dại xuất hiện) thường là 1- 3 tháng nhưng có thể dưới một tuần hoặc thậm chí sau hơn một năm.

Nếu không thực hiện các biện pháp phòng ngừa như rửa vết thương và tiêm vắc xin phòng dại và/hoặc huyết thanh kháng dại, triệu chứng bệnh dại sẽ xuất hiện ở người sau thời gian ủ bệnh.

Triệu chứng ban đầu của bệnh dại thường giống với bệnh cúm, có thể gồm: Sốt, đau đầu, cảm thấy mệt, đau hoặc cảm giác ngứa ran, châm chích hoặc nóng rát bất thường hoặc không rõ nguyên nhân tại vị trí vết cắn hoặc vết xước.

Khi bệnh tiến triển, các triệu chứng như sợ ánh sáng mạnh, sợ nước do không nuốt được, hành vi hung hăng, kích động, chảy nước bọt quá nhiều (chảy nước dãi), ảo giác (nhìn hoặc nghe thấy những thứ không có thật), sốt và đau đầu, ra mồ hôi nhiều và các cơ dần bị tê liệt bắt đầu từ vị trí vết cắn hoặc vết xước. Khi các triệu chứng tiến triển, bệnh nhân sẽ dần hôn mê trước khi tử vong.

Báo cáo tổng kết năm 2024 cho thấy 100% số ca tử vong do bệnh dại là không tiêm vắc xin phòng dại và/hoặc huyết thanh kháng dại. Lý do chính không tiêm vì chủ quan cho rằng chó nhà cắn, tại thời điểm cắn chó bình thường nên không đi tiêm phòng (chiếm 63% trong số lý do), ngoài ra còn lý do không hiểu biết về bệnh dại, không đến cơ sở y tế vì sợ không có tiền, dùng thuốc nam/đông y, trẻ nhỏ không nói được với bố mẹ.

Cách phòng tránh bệnh dại

Phòng tránh không để động vật cắn người.

Khi bị động vật cắn phải rửa ngay vết thương và đến ngay cơ sở y tế để được khám và tư vấn tiêm vắc xin phòng dại.

Tiêm vắc xin phòng dại ngay cho người bị chó mèo cắn là biện pháp hiệu quả nhất để phòng chống bệnh dại cho người.

Khuyến cáo các tổ chức, cá nhân không sử dụng các biện pháp chuyên môn, kỹ thuật y tế chưa được công nhận (bài thuốc đông y, cổ truyền, gia truyền), hoạt động mê tín dị đoan để khám, điều trị cho người bị bệnh dại hoặc người bị chó, mèo cắn.

Tiêm vắc xin phòng bệnh dại cho đàn chó, mèo nuôi là biện pháp rất quan trọng và hiệu quả để phòng bệnh cho người.

Đảm bảo chó, mèo nuôi được tiêm phòng đầy đủ theo hướng dẫn của ngành thú y.

Thúy Nga