Hơn 1 tỷ người đối mặt rủi ro sức khỏe do huyết áp cao không kiểm soát

Báo cáo mới, công bố tại sự kiện bên lề Đại hội đồng Liên Hợp Quốc lần thứ 80 do WHO, Bloomberg Philanthropies và Resolve to Save Lives phối hợp tổ chức, cho thấy chỉ 28% quốc gia thu nhập thấp có đầy đủ các thuốc điều trị tăng huyết áp theo khuyến nghị của WHO tại hiệu thuốc hoặc cơ sở y tế ban đầu.

Tăng huyết áp là nguyên nhân hàng đầu của đau tim, đột quỵ, bệnh thận mạn và sa sút trí tuệ. Đây là bệnh có thể phòng ngừa và điều trị, nhưng nếu chậm trễ hành động, hàng triệu người sẽ tiếp tục tử vong sớm, còn các quốc gia phải gánh thiệt hại kinh tế nặng nề. Riêng giai đoạn 2011 - 2025, bệnh tim mạch – trong đó có tăng huyết áp – ước tính gây tổn thất 3,7 nghìn tỷ USD cho các nước thu nhập thấp và trung bình, tương đương khoảng 2% GDP.

Tiến sĩ Tedros Adhanom Ghebreyesus, Tổng Giám đốc WHO, nhấn mạnh: "Mỗi giờ có hơn 1.000 người chết vì đột quỵ và đau tim liên quan đến huyết áp cao – những cái chết phần lớn có thể phòng ngừa. Các quốc gia đã có đủ công cụ để thay đổi điều này; với quyết tâm chính trị, đầu tư bền vững và cải cách trong kiểm soát huyết áp, chúng ta có thể cứu sống hàng triệu người và thúc đẩy bao phủ y tế toàn dân".

Tăng huyết áp là nguyên nhân hàng đầu của đau tim, đột quỵ, bệnh thận mạn và sa sút trí tuệ.

Tiến sĩ Kelly Henning, Trưởng Chương trình Y tế Công cộng của Bloomberg Philanthropies, cho biết: "Mỗi năm, huyết áp cao không được kiểm soát cướp đi hơn 10 triệu sinh mạng, dù đây là bệnh có thể phòng ngừa và điều trị. Những quốc gia đưa quản lý tăng huyết áp vào bảo hiểm y tế toàn dân và chăm sóc ban đầu đã đạt tiến bộ đáng kể, nhưng nhiều nước thu nhập thấp và trung bình vẫn tụt lại phía sau. Các chính sách mạnh mẽ để nâng cao nhận thức và mở rộng tiếp cận điều trị là chìa khóa nhằm giảm gánh nặng tim mạch và những ca tử vong có thể tránh được".

Lỗ hổng trong phòng ngừa, điều trị tăng huyết áp…

Phân tích dữ liệu từ 195 quốc gia và vùng lãnh thổ cho thấy có tới 99 quốc gia và vùng lãnh thổ có tỷ lệ kiểm soát tăng huyết áp dưới 20%. Phần lớn người mắc bệnh sống ở các quốc gia thu nhập thấp và trung bình, nơi hệ thống y tế còn hạn chế về nguồn lực.

Báo cáo chỉ ra những lỗ hổng lớn trong phòng ngừa, chẩn đoán, điều trị và chăm sóc lâu dài bệnh tăng huyết áp. Các rào cản chính bao gồm chính sách y tế yếu kém trong kiểm soát yếu tố nguy cơ (rượu bia, thuốc lá, ít vận động, muối và chất béo chuyển hóa), khó tiếp cận thiết bị đo huyết áp đạt chuẩn, thiếu phác đồ điều trị thống nhất, nhân lực y tế cơ sở chưa được đào tạo đầy đủ, chuỗi cung ứng kém tin cậy và thuốc men còn đắt đỏ...

Tiếp cận thuốc – nền tảng để thu hẹp khoảng cách trong kiểm soát tăng huyết áp

Thuốc điều trị huyết áp là một trong những biện pháp y tế công cộng hiệu quả nhất và ít tốn kém. Tuy vậy, chỉ 7 trong số 25 quốc gia thu nhập thấp (28%) báo cáo có đầy đủ các loại thuốc được WHO khuyến nghị, trong khi con số này ở các quốc gia thu nhập cao là 93%.

Báo cáo chỉ ra những rào cản và giải pháp nhằm cải thiện khả năng tiếp cận thuốc điều trị huyết áp thông qua quản lý hệ thống tốt hơn, chính sách định giá và hoàn trả hợp lý, quản lý mua sắm và chuỗi cung ứng, cũng như tăng cường kê đơn và cấp phát thuốc.

Tiến sĩ Tom Frieden, Chủ tịch kiêm Tổng Giám đốc Resolve to Save Lives, nhấn mạnh: "Hiện có những loại thuốc an toàn, hiệu quả và giá rẻ để kiểm soát huyết áp, nhưng vẫn còn quá nhiều người chưa tiếp cận được. Thu hẹp khoảng cách này sẽ cứu sống hàng triệu người — và tiết kiệm hàng tỷ đô la mỗi năm".

WHO kêu gọi các quốc gia lồng ghép kiểm soát tăng huyết áp vào cải cách bảo hiểm y tế toàn dân. Việc áp dụng đầy đủ các biện pháp khuyến nghị có thể ngăn ngừa hàng triệu ca tử vong sớm, đồng thời giảm gánh nặng kinh tế – xã hội do huyết áp cao không kiểm soát.

Mời bạn đọc xem tiếp video:

Duy trì những thói quen buổi sáng giúp kiểm soát huyết áp tốt | SKĐS

Thanh Phúc