Belarus xoay trục khỏi Nga, Mỹ lập tức đón nhận

Theo trang Avia của Nga, Bộ trưởng Ngoại giao Mỹ, ông Mike Pompeo mới đây đã có cuộc trò chuyện qua điện thoại với Ngoại trưởng Belarus, ông Vladimir Makei.

Trong cuộc bàn luận, được biết ông Pompeo đã hứa với Belarus về sự hỗ trợ từ Washington để bảo vệ chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của quốc gia Đông Âu này.

"Ngoại trưởng Pompeo tái khẳng định cam kết vững chắc của Mỹ trong việc hỗ trợ đảm bảo toàn vẹn chủ quyền lãnh thổ của Belarus, đồng thời nhấn mạnh việc tăng cường quan hệ song phương giữa các nước", Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết.

Tuyên bố của Washington đáng chú ý hơn trong bối cảnh Belarus đang cân nhắc việc từ chối gia hạn với Nga về một số điều khoản hợp tác đã đến lúc phải bàn thảo.

Không loại trừ khả năng Nga có thể mất đồng minh thân thiết trong tương lai gần, đồng thời lực lượngphương Tây và NATO có thể xuất hiện ở biên giới phía Tây của Nga.

Các chuyên gia không loại trừ rằng Minsk có thể thiết lập quan hệ tốt với phương Tây và NATO, điều này sẽ ảnh hưởng rõ ràng đến lợi ích quốc gia của Nga.

Viễn cảnh trên được cảnh báo bởi tuyên bố trước đó của Tổng thống Belarus Alexander Lukashenko rằng các căn cứ quân sự mới của Nga sẽ không được triển khai trên lãnh thổ nước này.

Nguyên nhân dẫn đến tình trạng trên bắt nguồn từ việc Nga đề nghị lập thêm căn cứ sát biên giới Ukraine để tạo gọng kìm thứ hai trong trường hợp giữa hai nước nổ ra chiến tranh, nhưng yêu cầu này không được ông Lukashenko phê duyệt.

Tiếp đó, Tổng thống Belarus còn nhắc đến khoản tiền 5 tỷ USD mà Nga chưa trả cho nước này khi sử dụng các căn cứ quân sự từ khi Liên Xô sụp đổ cho tới nay.

Matxcơva sau đó đã cân nhắc việc rút khỏi các căn cứ quân sự trên đất Belarus nhưng lại thay đổi quan điểm trước nguy cơ bị NATO tiếp quản.

Không chỉ có vậy, tranh cãi giữa Nga và Belarus còn liên quan tới cả hợp đồng cung cấp tiêm kích đa năng Su-30SM mà Minsk cáo buộc họ phải chịu nhiều điều khoản vô lý.

Thậm chí Belarus còn để ngỏ khả năng đình chỉ cung cấp xe đầu kéo MZKT 79221, khiến tên lửa đạn đạo liên lục địa RS-24 Yars của Nga phải “bất động”.

Vấn đề được Nga cho là nghiêm trọng nhất chính là việc Belarus đang dự định tiến hành một cuộc tập trận với lực lượng vũ trang NATO tại phía Tây nước này, tức là cách biên giới Nga chỉ vài chục km.

Tuyên bố của Bộ Ngoại giao Mỹ về việc đảm bảo an ninh cho Belarus cũng phản ánh lo ngại từ Minsk trước nguy cơ đến từ Matxcơva tương tự như những gì đã xảy ra tại hai nước cộng hòa từng thuộcLiên Xô là Gruzia và Ukraine.

Trong trường hợp xấu nhất là NATO sẽ tiếp quản 2 căn cứ quân sự Nga trên đất Belarus, rõ ràng Matxcơvasẽ phải chịu áp lực cực lớn, để tránh viễn cảnh trên thì có lẽ Điện Kremlin phải thực thi nhiều chính sách ưu đãi hơn để giữ chân đồng minh.

Việt Dũng