Bên trong bảo tàng 'vừa truyền thống vừa hiện đại' ở Đà Nẵng

Bảo tàng Đà Nẵng cũ tọa lạc trong khuôn viên Di tích Quốc gia đặc biệt Thành Điện Hải, cạnh Trung tâm hành chính thành phố. Năm 2019, chính quyền TP Đà Nẵng quyết định đầu tư 500 tỉ đồng, cải tạo công trình tòa nhà 42-44 Bạch Đằng, với khối nhà trung tâm 3 tầng, mặt tiền hướng ra sông Hàn làm Bảo tàng Đà Nẵng.

Đây là công trình do kiến trúc sư người Pháp thiết kế theo phong cách tân cổ điển, khởi công năm 1898 và khánh thành năm 1900.

Thập niên 1960, khối nhà trung tâm này được xây thêm mỗi bên một khối nhà ba tầng với phong cách kiến trúc tương đồng. Ban đầu, đây là nơi làm việc của các đời Đốc lý Tourane – nên được gọi là Tòa Đốc lý. Đầu năm 1947, Pháp tái chiếm Đà Nẵng, nơi đây trở lại với tên gọi là Tòa Đốc lý Tourane cho đến khi Pháp trao trả nhượng địa Tourane cho Chính phủ Quốc gia Việt Nam vào ngày 3-1-1950. Từ đó, Tòa Đốc lý Tourane chính thức trở thành Tòa Thị chính Đà Nẵng.

Ngày 29-3-1975, Tòa Thị chính Đà Nẵng trở thành Trung tâm hành chính của chính quyền cách mạng – từ Đặc khu Quảng Đà đến tỉnh Quảng Nam – Đà Nẵng rồi thành phố Đà Nẵng. Từ cuối năm 2016, thành phố đã có chủ trương chuyển đổi công năng tòa nhà này thành Bảo tàng Đà Nẵng.

Bảo tàng Đà Nẵng là công trình văn hóa được đầu tư với hệ thống trưng bày, diễn giải khoa học, thẩm mỹ và cơ sở vật chất hiện đại. Với gần 3.000 tài liệu, hiện vật được lựa chọn từ 27.000 tài liệu, hiện vật, kết hợp phong cách trưng bày truyền thống với công nghệ trình chiếu hiện đại; đặc biệt là ứng dụng phim 3D Mapping và 3D Mapping có tương tác, phim 3D, phim tư liệu và slide hình ảnh làm tăng tính trải nghiệm, tương tác đối với du khách. Trong ảnh là bức tường ảnh tổng quan về TP Đà Nẵng, kể câu chuyện quá khứ, hiện tại và tương lai của thành phố

Bảo tàng gợi mở và dẫn dắt công chúng tham quan trải nghiệm, tìm hiểu về tự nhiên và lịch sử xã hội Đà Nẵng, những câu chuyện về văn hóa cũng như khát vọng đi lên của một trong những trung tâm kinh tế – xã hội lớn của cả nước và khu vực Đông Nam Á.

Tầng trưng bày đầu tiên là về thiên nhiên của thành phố trong đó có không gian hệ sinh thái biển. Với nhiều ứng dụng hiện đại, khách tham quan có thể trải nghiệm không gian biển với đa dạng hệ sinh thái ở vùng biển Đà Nẵng

Tiếp theo đó là không gian trưng bày lịch sử đô thị Đà Nẵng. Trong đó có tổng quan lịch sử đô thị thành phố qua các mốc quan trọng từ năm 1306 đến năm 1965. Tại không gian này có trình chiếu phim 3D tái hiện các mốc lịch sử để tăng tính trải nghiệm của khách tham quan.

Khu trưng bày đô thị Đà Nẵng thời thuộc Pháp (1888-1945) với nhiều hiện vật. Thời kỳ này, thành phố phân định thành 2 khu: "khu phố Tây" và "khu phố ta". Năm 1889, quy mô đô thị được xây dựng trong phần nhượng địa gồm 5 xã, năm 1901 tăng lên 19 xã.

Nhiều bức ảnh quý về Đà Nẵng từ năm 1965 đến năm 1970 được trưng bày tại bảo tàng. Bức ảnh trên chụp tại đường Đồng Khánh (nay là đường Hùng Vương) vào năm 1965

Cuộc đấu tranh bảo vệ độc lập dân tộc là chủ đề tiếp theo trong 9 không gian trưng bày tại Bảo tàng Đà Nẵng. Trong đó có không gian tái hiện cuộc chiến chống lại liên quân Pháp - Tây Ban Nha của quân, dân triều Nguyễn

Nhiều tư liệu, hiện vật trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp được trưng bày bên trong Bảo tàng Đà Nẵng

Chủ đề Đà Nẵng trong cuộc kháng chiến chống Mỹ (1954-1975) có không gian trưng bày chiến công của Mẹ Nhu và 7 dũng sĩ Thanh Khê. Trong đó có chiếc áo mẹ Nhu mặc, tìm thấy trong hầm bí mật, nơi nuôi giấu các dũng sĩ Thanh Khê, năm 1968. Đây là bản sao hiện vật, bản chính được bảo tàng cất trong kho.

Sau các cuộc chiến tranh, Bảo tàng Đà Nẵng đưa khách tham quan đến không gian sau cuộc chiến. Đó là những ám ảnh trong đó có khắc họa nỗi đau da cam, thành phố có hơn 5.000 nạn nhân bị ảnh hưởng chất độc da cam. Cùng với đó là công cuộc chung tay khắc phục vết thương chiến tranh

Không gian trưng bày Đà Nẵng trong thời kỳ hội nhập và phát triển

Bảo tàng còn giới thiệu các làng nghề truyền thống của Đà Nẵng với nhiều hiện vật. Trong đó có nghề làm bánh tráng Túy Loan, nghề dệt chiếu...

Bảo tàng Đà Nẵng dự kiến khánh thành và mở cửa đón khách tham quan vào dịp 29-3, kỷ niệm 50 năm ngày giải phóng TP Đà Nẵng. Cổng chính đón khách của bảo tàng nằm ở số 31 Trần Phú.

B.Vân