Bệnh Alzheimer: Nỗi lo không chỉ của người già

Với tốc độ già hóa dân số nhanh như hiện nay, bệnh Alzheimer không chỉ là nỗi lo đối với người già mà còn là nỗi lo của con cháu họ, cũng như hệ thống an sinh xã hội.

Khi trí nhớ dần rời xa

Bà Đ.T.T. (83 tuổi, ngụ phường Tam Hiệp, tỉnh Đồng Nai) vừa được các bác sĩ Khoa Nội thần kinh của Bệnh viện Đa khoa Đồng Nai khám, kiểm tra trí nhớ. Kết quả, bác sĩ kết luận bà T. bị bệnh Alzheimer ở mức độ nặng.

Con gái bà T., chị Phạm Thị Tuyết cho hay: Cách đây khoảng 2 năm, mẹ chị có biểu hiện giảm trí nhớ nhưng gia đình chỉ nghĩ là bệnh của tuổi già nên không để ý. 6 tháng gần đây, tình trạng bệnh của bà T. nặng dần, bà thường xuyên la mắng vì cho rằng có người lấy trộm quần áo của bà, trong khi không phải. Bà cũng không nhớ tên các con, các cháu, ăn cơm rồi nhưng lại nói chưa ăn…

Bác sĩ Bệnh viện Đa khoa Đồng Nai thực hiện các bài kiểm tra đối với bệnh nhân bị Alzheimer. Ảnh: Hạnh Dung

Lo lắng cho sức khỏe của mẹ, chị Tuyết và các anh trai đã đưa bà T. đi khám chuyên khoa tâm thần, được bác sĩ chẩn đoán bà bị bệnh Alzheimer, cho thuốc an thần để bà dễ ngủ, đỡ căng thẳng. Tuy nhiên gần đây, tình trạng bệnh của bà T. nặng hơn, không thể tự chủ trong vệ sinh cá nhân, phải phụ thuộc vào con cháu, không nhận biết được các đồ dùng, vật dụng trong nhà.

Trong khi đó, dù mới ở tuổi 61 nhưng ông T.T.C. (ngụ phường Trấn Biên, tỉnh Đồng Nai) đã có biểu hiện của bệnh Alzheimer từ cách đây nửa năm.

Anh Phạm Bạch Long, con trai ông C. cho biết: Đang từ một người khỏe mạnh, có thể làm chả giò, chạy xe máy, cha anh bỗng nhiên yếu dần, lúc nhớ lúc quên, có khi đi lạc không nhớ đường về nhà. Thi thoảng, ông C. nhớ đến những thói quen ngày xưa nhưng lại không quan tâm đến những thứ đang diễn ra ở hiện tại, cả ngày không nói chuyện với ai.

Anh Long chia sẻ: “Từ ngày cha bị bệnh, gia đình tôi rất lo lắng vì ban ngày mọi người đi học, đi làm hết, chỉ có một mình ông ở nhà. Cách đây 2 năm, cha tôi được phát hiện bị bệnh tiểu đường và huyết áp nữa nên sức khỏe giảm sút rất nhanh”.

Nỗ lực nâng cao chất lượng sống cho bệnh nhân

Bác sĩ chuyên khoa I Tô Văn Dũng, Khoa Nội thần kinh, Bệnh viện Đa khoa Đồng Nai cho hay: Những năm gần đây, số lượng bệnh nhân mắc bệnh Alzheimer đến khám và điều trị tại bệnh viện có xu hướng gia tăng. Để đáp ứng nhu cầu của người bệnh, bệnh viện đã triển khai phòng khám chuyên biệt vào chiều thứ Năm hằng tuần tại phòng khám T112 của bệnh viện.

Bệnh Alzheimer khởi phát chủ yếu bằng triệu chứng suy giảm trí nhớ, sau đó lan sang nhiều lĩnh vực nhận thức khác như: khả năng ngôn ngữ, định hướng không gian, tập trung chú ý, tính toán, chức năng điều hành và nhận thức xã hội. Bệnh tiến triển âm thầm, khiến người bệnh dần mất khả năng tự chăm sóc, phụ thuộc nhiều vào gia đình và xã hội.

Nhằm nâng cao chất lượng chăm sóc và điều trị cho bệnh nhân Alzheimer, Bệnh viện Đa khoa Đồng Nai đã cử bác sĩ tham gia các khóa đào tạo chuyên môn dưới sự hướng dẫn của Hội Sa sút trí tuệ và Thần kinh nhận thức Việt Nam. Hiện nay, bệnh viện đang triển khai nhiều biện pháp điều trị kết hợp dành cho bệnh nhân bị Alzheimer.

Đó là điều trị bằng thuốc giúp làm chậm tiến triển bệnh, duy trì hoạt động của tế bào thần kinh; phục hồi chức năng, vật lý trị liệu (người bệnh được tham gia tập luyện cá nhân hoặc theo nhóm để kích thích khả năng nhận thức, cải thiện trí nhớ và các kỹ năng xã hội). Ngoài ra, bệnh nhân được bác sĩ giao các bài tập rèn luyện trí nhớ, ngôn ngữ, tính toán… để luyện tập tại nhà và được kiểm tra định kỳ để theo dõi tiến triển.

Đặc biệt, bệnh viện đang hướng tới triển khai liệu pháp kích thích từ trường xuyên sọ và xây dựng đơn vị trí nhớ và sa sút trí tuệ tại bệnh viện để giúp bệnh nhân trong và ngoài tỉnh có điều kiện tiếp cận các dịch vụ điều trị chất lượng cao mà không cần chuyển lên tuyến trên.

Song song đó, Bệnh viện Đa khoa Đồng Nai cũng thực hiện tầm soát Alzheimer hằng ngày cho người bệnh có biểu hiện giảm trí nhớ, thông qua các bài kiểm tra do Hội Sa sút trí tuệ và Thần kinh nhận thức Việt Nam chuyển giao. Việc tầm soát sớm giúp phát hiện kịp thời, tư vấn cách phòng ngừa và can thiệp phù hợp cho bệnh nhân.

Theo bác sĩ Tô Văn Dũng, bệnh Alzheimer có thể phòng ngừa được bằng cách kiểm soát các yếu tố nguy cơ. Những yếu tố nguy cơ điển hình như: học vấn thấp, nghe kém, thị lực suy giảm, thức khuya, lạm dụng rượu, bia và thuốc lá; mắc các bệnh mạn tính như: trầm cảm, đái tháo đường, tăng huyết áp, mỡ máu cao, béo phì, chấn thương đầu, ô nhiễm môi trường và lười vận động…

Để phòng bệnh Alzheimer, theo các bác sĩ chuyên khoa, người dân cần duy trì lối sống lành mạnh, ăn uống khoa học, rèn luyện thể chất, giữ tinh thần lạc quan, ngủ đúng giờ, kiểm soát tốt bệnh mạn tính. Khi xuất hiện dấu hiệu giảm trí nhớ, mất tập trung, khó khăn trong sinh hoạt hằng ngày, người dân nên đi khám sớm để được tầm soát và can thiệp kịp thời. Qua đó, nâng cao chất lượng sống của người bệnh, đảm bảo an sinh xã hội.

Hạnh Dung