Bệnh nhân uống thuốc 'xơi' liền cả... vỏ

Ông Ngô Minh Phong, 50 tuổi, TP Cần Thơ có tiền sử tăng huyết áp phải thuốc liên tục. Cách nhập viện 6 giờ trong lúc uống thuốc nhanh, bệnh nhân vô tình nuốt viên thuốc còn vỏ. Sau uống thuốc, bệnh nhân cảm thấy đau rát vùng xương ức và cố gắng ăn nhiều thức ăn cho viên thuốc trôi xuống nhưng không thành nên nhập viện.

Tại Bệnh viện đa khoa Trung Ương Cần Thơ, bệnh nhân được ê kíp nội soi do BSCK I Nguyễn Anh Kiệt đã thực hiện thành công gắp ra ngoài viên thuốc còn vỏ kích thước 2cm x 2cm đâm thành thực quản với dụng cụ bảo vệ, không gây tổn thương thực quản. Bệnh nhân hết đau rát vùng sau xương ức và xuất viện trong ngày (thời gian thực hiện thủ thuật lấy viên thuốc: 2 phút).

Hình ảnh vỏ thuốc sau khi được lấy ra từ thực quản bệnh nhân. Ảnh: BVCC

Theo BSCKII Bồ Kim Phương, Trưởng khoa tiêu hóa Bệnh viện đa khoa Trung ương Cần Thơ:

Dị vật thực quản là một cấp cứu rất thường gặp trong quá trình ăn uống. Bệnh chủ yếu gặp ở người cao tuổi và trẻ lớn. Nếu phát hiện sớm xử trí kịp thời, ít gặp nguy hiểm nhưng nếu phát hiện muộn xử trí rất phức tạp, có thể nguy hiểm tới tính mạng bệnh nhân.

Ngoài các loại xương động vật, hạt trái cây, dị vật thực quản còn nhiều thứ “khó ngờ” như kim, tăm xỉa răng, răng giả, vỉ thuốc có cạnh sắc, đồng xu, búi tóc…

Một trong những nguyên nhân hàng đầu khiến bệnh nhân bị mắc dị vật ở thực quản là thói quen ăn uống: Ăn khối thịt to, ăn những loại thịt có lẫn xương, không nhai kỹ, vừa ăn vừa nói chuyện, đùa giỡn, thói quen ngậm tăm xỉa răng sau khi ăn… Có trường hợp phải nhập viện vì uống thuốc nhanh, quên vỏ bao thuốc có cạnh sắc nhọn.

Ở người già không có răng nên nhai không kỹ, cố nuốt hoặc do thực quản co thắt bất thường, thực quản có khối u làm cho thức ăn đáng lẽ xuống được mà mắc lại ở nơi hẹp. Trên lâm sàng thường gặp dị vật mắc ở đoạn thực quản cổ (chiếm 80%), 12% ở thực quản ngực và 8% dị vật ở cơ hoành và tâm vị.

Biểu hiện thường gặp

Thông thường sau khi nuốt dị vật, người bệnh có thể có các biểu hiện như nuốt khó, nuốt đau, vướng, không ăn uống được, có cảm giác vướng ở cổ, ngực, đau sau xương ức (có thể lan ra sau lưng hay lên vai). Các biểu hiện nói trên khác nhau tùy theo hình dạng, kích thước dị vật, độ tuổi bệnh nhân, thời gian nuốt dị vật, vị trí dị vật bị vướng lại. Sau một thời gian, người bệnh có thể bị sốt cao, chảy nước bọt, hơi thở hôi, khó thở, ho khạc ra máu, ho đàm mủ, viêm tấy vùng cổ, nôn ra máu.

Với trường hợp bệnh nhân đến khám muộn (1 – 2 ngày sau khi nuốt dị vật) có thể xảy ra những biến chứng sau: Loét thực quản, xuất huyết tiêu hóa (trường hợp dị vật là miếng thịt to hoặc có tính ăn mòn); tổn thương niêm mạc thực quản, xuất huyết tiêu hóa hay tổn thương xuyên thành thực quản (dị vật sắc nhọn)…Nghiêm trọng hơn, những biến chứng nói trên có nguy cơ dẫn tới viêm thực quản lan tỏa, viêm quanh thực quản cổ, áp xe vùng cổ, thủng thực quản, viêm trung thất, áp xe trung thất, viêm mủ màng phổi, sốc nhiễm trùng nhiễm độc, dị vật đâm thủng mạch máu lớn trong lồng ngực hoặc viêm lan tỏa làm hoại tử các mạch máu lớn dẫn đến xuất huyết nặng. Nếu không chẩn đoán và điều trị kịp thời có thể dẫn đến tử vong nhanh chóng.

Để phòng ngừa dị vật thực quản, mọi người không nên ăn uống vội vàng, nên giữ các thói quen tốt như: Ăn chậm, nhai kỹ; hạn chế nói chuyện, đùa giỡn khi ăn; cẩn thận với các loại thịt cá chưa được lọc bỏ xương hoặc trái cây có hạt lớn, sắc nhọn; cắt nhỏ thịt; Đối với trẻ em và người già, cần loại bỏ xương trước khi ăn, chú ý chọn thực phẩm mềm cho người già và trẻ em; chú ý bỏ vỏ bao thuốc khi uống - nhất là vỏ có cạnh sắc nhọn, dùng chỉ nha khoa thay tăm.

Khi lỡ nuốt dị vật, bệnh nhân cần được đưa đến khám tại các cơ sở y tế ngay cả khi chưa có triệu chứng rõ rệt; không nên tự ý chạy chữa, có thể nguy hiểm tính mạng.

A.V