Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM công bố 100 ca mổ não, tủy sống thành công bằng robot AI

Thày thuốc ưu tú, ThS.BS.CKII Chu Tấn Sĩ (Trưởng khoa Phẫu thuật thần kinh, Trung tâm Khoa học thần kinh, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP. HCM) bày tỏ niềm tự hào và xúc động khi nhìn lại hình ảnh những bệnh nhân được ông và ekip phẫu thuật bằng robot AI nay đã bình phục, khỏe mạnh.

Bác sĩ Chu Tấn Sĩ phát biểu tại sự kiện công bố. Ảnh: Bệnh viên Đa khoa Tâm Anh TP. HCM.

Nhiều người bệnh đã đi lại được sau thời gian dài yếu liệt, nằm một chỗ. Có người sáng mắt trở lại sau thời gian dài mắt mờ dần và mù hẳn. Có bệnh nhi mới 4, 5 tuổi mắc u não nguy hiểm, không nói được, suy nghĩ loạn thần, cận kề cái chết, đã được cứu sống trong niềm hạnh phúc vỡ òa của người thân.

"Chúng tôi thật sự xúc động khi chứng kiến những khoảnh khắc hồi sinh như vậy", bác sĩ Tấn Sĩ nói.

Như trường hợp của bệnh nhi H. (5 tuổi, TP.HCM) bị đau đầu, mắt nhìn mờ, đến Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM mới phát hiện khối u não nằm ở vùng trên yên, bên thái dương phải, có thể là u tế bào thần kinh đệm độ 2.

Khối u có đường kính khoảng 5cm, gây tăng áp lực nội sọ, chèn ép dây thần kinh giao thoa thị dẫn đến đau đầu, mờ mắt. Nếu để lâu có thể ảnh hưởng đến nội tiết và sự phát triển của bé sau này.

Để tiếp cận và loại bỏ khối u, bác sĩ Tấn Sĩ cùng ê kíp tiến hành mổ mô phỏng trên phần mềm chuyên dụng của robot mổ não Modus V Synaptive. Đây là robot mổ não ứng dụng AI ở mức tinh vi đầu tiên và duy nhất tại Việt Nam hiện nay.

Robot giúp bác sĩ thấy rõ khối u trong mối tương quan với các bó sợi thần kinh, các mô não lành trên cùng một hình ảnh 3D cả trước, trong và sau mổ.

Từ đó, bác sĩ chủ động chọn vị trí và đường tiếp cận khối u an toàn nhất, không phạm phải các dây thần kinh và mô não lành xung quanh. Trong cuộc mổ thực tế, robot tiếp tục giám sát các bác sĩ nhằm đảm bảo tuân thủ đường mổ đã được xác lập.

Sau ba tiếng, ca mổ thành công với 90% khối u được loại bỏ. Sau mổ, bé H. hết đau đầu, nhìn rõ hơn, giải phóng được tình trạng tăng áp lực nội sọ, bảo tồn dây thần kinh thị giác, hết nguy cơ chèn ép tuyến yên và cuống tuyến yên.

Bác sĩ Chu Tấn Sĩ thăm bệnh nhi bình phục sau ca mổ. Nguồn: Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP. HCM.

Theo bác sĩ Tấn Sĩ, kỹ thuật mổ não truyền thống có một số hạn chế nhất định, ảnh hưởng đến kết quả điều trị. Bác sĩ không thể thấy rõ khối u hay khối máu tụ trong suốt quá trình mổ, thao tác mở sọ tiến vào não người bệnh theo kinh nghiệm và sự phán đoán.

Bác sĩ chỉ có thời gian hạn hẹp lúc đang mổ để ra quyết định, không chủ động định vị được đường mổ an toàn trước. Bác sĩ có nguy cơ phạm phải các bó sợi thần kinh, cấu trúc não lành hoặc làm vỡ thêm mạch máu lớn. Hậu quả là nhiều người bệnh phải đối mặt khiếm khuyết chức năng thần kinh, di chứng không thể tránh khỏi.

Ngược lại, Robot AI có thể hòa hình CT, MRI, DTI, DSA... trên cùng một hình ảnh 3D có độ phân giải cao - điều mà các kỹ thuật, máy móc truyền thống không thể làm được. Nhờ đó, bác sĩ thấy rõ khối u, khối máu tụ trong mối tương quan với các cấu trúc não lành và các bó sợi thần kinh xung quanh.

Robot AI cho phép bác sĩ mổ mô phỏng "thực tế ảo" trước trên phần mềm chuyên dụng. Bác sĩ sẽ có nhiều thời gian nghiên cứu các phương án và đưa ra quyết định lựa chọn vị trí mở hộp sọ, đường tiếp cận vào bên trong sọ não, tủy sống của người bệnh theo cách hiệu quả, thuận tiện và an toàn nhất, tránh phạm phải các cấu trúc lành.

Khi mổ, cánh tay robot AI liên tục di chuyển tự động theo dụng cụ mổ hoặc giọng nói và phát tín hiệu cảnh báo xanh, đỏ, vàng để xác quyết "ngay tức thì /real time" cho đường mổ an toàn. "Nếu robot phát đèn xanh là an toàn, đèn vàng là cảnh giác và đèn đỏ là đang đi chệch hướng, bác sĩ sẽ dừng lại ngay để tránh nguy cơ đụng vào các cấu trúc não lành", bác sĩ Tấn Sĩ cho biết.

Hiện nay, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP. HCM là đơn vị y tế duy nhất tại Việt Nam sở hữu và làm chủ công nghệ mổ não bằng robot AI hiện đại này. Trên thế giới chỉ có 14 nước sử dụng, đa phần ở các quốc gia phát triển.

Bác sĩ Tấn Sĩ cũng là kỷ lục gia châu Á, người đầu tiên mổ não bằng robot AI. Ông và các cộng sự tại Khoa Phẫu thuật thần kinh, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP. HCM là ê kip duy nhất tại Việt Nam có chuyên môn và kinh nghiệm vận hành, làm chủ công nghệ robot này. Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP. HCM hướng đến thành lập trung tâm mổ não và tủy sống AI hiện đại tại Việt Nam.

Bác sĩ Chu Tấn Sĩ cùng ekip thực hiện một ca mổ bằng robot AI. Nguồn: Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP. HCM.

Bác sĩ Tấn Sĩ cho biết 100 ca mổ não và tủy sống chỉ là con số khiêm tốn so với hơn 12.000 ca mổ thần kinh sọ não mà ông đã thực hiện trong hơn 30 năm qua.

Tuy nhiên, đây lại là những ca mổ mang dấu ấn lịch sử trong sự nghiệp của ông và các đồng nghiệp, đánh dấu bước tiến mới trong việc ứng dụng công nghệ AI hiện đại hàng đầu thế giới vào phẫu thuật thần kinh sọ não, mở ra một "cuộc cách mạng" cho cả bác sĩ lẫn người bệnh tại Việt Nam.

Kỹ thuật mổ não và tủy sống bằng robot AI cũng đã được Bộ Y tế cấp phép, chỉ định Tâm Anh trở thành cơ sở đào tạo nhân rộng chuyên môn kỹ thuật này khi có nhu cầu. Hiện chi phí cho mổ bằng Robot AI tại Việt Nam thấp hơn 40 lần so với mổ tại Mỹ với cùng công nghệ, được thanh toán bảo hiểm y tế.

"Chúng tôi tiếp tục huấn luyện, đào tạo thế hệ bác sĩ trẻ, mở rộng và nâng tầm ứng dụng những kỹ thuật này, hướng đến xây dựng trung tâm phẫu thuật não AI hiện đại, phục vụ tốt nhất cho người bệnh trong nước, nước ngoài và Việt kiều, giúp người bệnh hồi phục nhanh, xuất viện sớm, bảo toàn tối đa chức năng", bác sĩ Tấn Sĩ cho biết.

Đan Lê