Bí ẩn bộ tộc ẩn sâu trong rừng Amazon có tục ăn tro cốt người chết

Theo Survival International, người Yanomami sinh sống tại hơn 200 làng tự trị nằm dọc biên giới giữa Đông Nam Venezuela và Bắc Brazil. Với dân số khoảng 35.000 người, đây là một trong những bộ tộc lớn nhất trong rừng Amazon hiện nay.

Bộ tộc này chủ yếu sống trong những ngôi nhà chung lớn gọi là shabono hay yanos làm từ lá, dây leo và thân cây. Mỗi shabono có thể chứa tới 400 người và thường được dựng lại sau 4-6 năm, vì dễ bị hư hại bởi thời tiết cũng như côn trùng.

Người Yanomami rất coi trọng sự bình đẳng trong cộng đồng nên họ không có trưởng làng. Mọi quyết định đều được đưa ra dựa trên sự đồng thuận của tất cả mọi người.

Giống như hầu hết các bộ tộc khác ở Amazon, người Yanomami cũng phân công rất rõ nhiệm vụ giữa 2 giới. Đàn ông thường làm việc nặng như phát quang, săn bắt hay xây nhà. Phụ nữ chủ yếu chăm sóc con cái, cây trồng và thu hoạch côn trùng trong vườn.

Yanomami cũng là một bộ tộc đặc biệt coi trọng "thế giới tâm linh". Họ theo đạo Shaman và tin rằng mọi vật trong tự nhiên, gồm cả sinh vật sống (con người, cây cối và động vật) và vật vô tri (như đá, núi, sông) đều có linh hồn. Linh hồn có thể là thiện lành (hekura) mang lại điều tốt đẹp hay độc ác (shawara) mang đến tai họa.

Bên cạnh đó, người Yanomami còn có một phong tục đặc biệt là sử dụng xương cốt của những người đã khuất trong bộ tộc để nấu ăn. Ban đầu, thi thể được quấn lá và đặt trong rừng cách xa các shabono.

Sau quá trình phân hủy và bị côn trùng ăn hết mô mềm bên ngoài (thường mất 30 đến 45 ngày), phần xương được thu thập và hỏa táng. Tất cả đồ đạc cá nhân của người chết được đem đốt, vì người ta tin chúng có thể chứa ma quỷ.

Sau khi tro nguội, họ mang đi giã nhuyễn tất cả thành một loại bột mịn, lưu giữ trong những quả bầu khô và đặt ở nơi trang trọng nhất trong shabono của người đã khuất.

Trong một năm sau đó, người Yanomami sẽ đem tro cốt ra chế biến thành nhiều món ăn, trong đó có súp chuối. Tro được trộn cùng chuối nghiền nát và đem nấu chín. Một phần tro còn lại sẽ được cho vào một ống tre dài, một người thổi mạnh, người còn lại hít sâu vào trong mũi.

Không ai được phép nhắc đến người đã khuất cho đến ngày giỗ hàng năm. Người Yanomami tin rằng, phong tục này giúp củng cố sức mạnh cộng đồng và giữ cho linh hồn người thân luôn hiện diện.

Du khách hiện nay có thể tiếp cận người Yanomami thông qua các tour khám phá của một đơn vị lữ hành với giá từ 5.790-6.690 USD (146-169 triệu đồng) cho 14 ngày.

Ảnh và Video: Mzungu Expeditions

Đỗ An