Bí ẩn sinh vật 'bất tử nhiệt', sức chịu nhiệt vượt ngưỡng sự sống

Phát hiện mới thách thức quan niệm lâu nay cho rằng các sinh vật nhân thực (eukaryote) - nhóm bao gồm cả động vật và thực vật - không phù hợp với những điều kiện khắc nghiệt mà vi khuẩn hay các sinh vật không có nhân tế bào thường cư trú. Ảnh: Kelly Vandellen/iStock via Getty.

Angela Oliverio, nhà vi sinh vật học tại Đại học Syracuse (New York, Mỹ) cho biết: "Chúng ta cần suy nghĩ lại một cách nghiêm túc về giới hạn khả năng của một tế bào nhân thực". Ảnh: Natalie Petek-Seoane from the preprint by H. Beryl Rappaport et al./bioRxiv.

Nhà vi sinh vật học Oliverio VÀ đồng nghiệp là Beryl Rappaport đã phát hiện ra sinh vật này tại Công viên Quốc gia Núi lửa Lassen (California, Mỹ). Họ đặt tên cho nó là Incendiamoeba cascadensis (tạm dịch là "amip lửa từ vùng Cascades"). Ảnh: Rappaport et al., bioRxiv, 2025.

Mặc dù công viên Lassen nổi tiếng với các hồ axit sôi sục và các bể địa nhiệt nóng rực nhưng Incendiamoeba cascadensis lại được tìm thấy ở một dòng suối nước nóng có độ pH trung tính. Ảnh: Rappaport et al., bioRxiv, 2025.

Mặc dù công viên Lassen nổi tiếng với các hồ axit sôi sục và các bể địa nhiệt nóng rực nhưng Incendiamoeba cascadensis lại được tìm thấy ở một dòng suối nước nóng có độ pH trung tính. Ảnh: Rappaport et al., bioRxiv, 2025.

Thậm chí ở mức nhiệt 70 độ C, Incendiamoeba cascadensis còn có thể hình thành các "nang" ngủ đông, có khả năng tái hoạt động khi nhiệt độ giảm xuống. Ảnh: Rappaport et al., bioRxiv, 2025.

Để so sánh, các chuyên gia cho hay sự sống trên Trái đất có xu hướng tập trung quanh những điều kiện cụ thể, với nhiệt độ tối ưu cho hầu hết các sinh vật, bao gồm cả con người, dao động quanh mức 20 độ C. Ảnh: Rappaport et al., bioRxiv, 2025.

Tuy nhiên, một số sinh vật đã thích nghi với những điều kiện khắc nghiệt hơn nhiều so với bình thường, từ các lỗ thông hơi núi lửa nóng bỏng dưới áp suất khủng khiếp của đại dương, đến các hồ địa nhiệt có tính axit cho đến sa mạc khô cằn nhất trên Trái đất. Ảnh: MBRubin / Getty Images.

Sinh vật chịu nhiệt tốt nhất được biết đến trên Trái đất là loài vi khuẩn cổ ăn carbon dioxide có tên Methanopyrus kandleri. Chúng có thể sống ở các lỗ thông hơi dưới biển ở nhiệt độ lên tới 122 độ C. Ảnh: wanderfilledlife.com.

Đối với các tế bào phức tạp như của động vật có vú và con người, giới hạn chịu nhiệt thường chỉ khoảng 43 độ C. Vì vậy, khả năng chịu nhiệt của Incendiamoeba cascadensis là một phát hiện đáng kinh ngạc đối với nhóm sinh vật nhân thực. Ảnh: kitz-travellers/Getty Images.

Mời độc giả xem video: Phát hiện thêm nhiều loài mới ở Khu vực sông Mekong. Nguồn: THĐT1.

Tâm Anh (theo Nature, Sciencealert)