Bí ẩn về loài cây có thể sống tới hàng nghìn năm, được ví như 'mộc tinh'

Trên dãy núi Nevada ở miền Tây nước Mỹ tồn tại một loài cây vô cùng đặc biệt, đó là cây thông Bristlecone. Đây được xem là những cây cổ thụ lâu đời nhất còn sống trên trái đất.

Có tên đầy đủ là thông Bristlecone lưu vực lớn (Pinus longaeva), loài cây này có vỏ màu cam nhạt đến nâu sậm, cành nhánh chắc khỏe, uốn lượn, trông như hiện ra từ một câu chuyện thần thoại.

Nhiều cây thông Bristlecone được xác định là có tuổi thọ lên đến hàng nghìn năm. Trong số đó, cây thông mang tên "Prometheus" là cây còn sống lâu đời nhất được ghi nhận, với tuổi đạt khoảng 5.000 năm.

Gốc cây gần 4.900 tuổi trong khu rừng thông trên dãy núi Nevada

Một điểm nổi bật khác của thông Bristlecone là khả năng chống chịu các tác động môi trường khắc nghiệt ở vùng núi cao như gió mạnh, băng tuyết mùa đông và sự thiếu nước.

Điều kiện sống ngặt nghèo khiến cây phát triển rất chậm. Những chiếc lá kim của cây, mọc thành chùm năm chiếc, có thể tồn tại trên cây tới 40 năm.

Gỗ của thông Bristlecone rất đặc và nhiều nhựa, do đó có khả năng chống lại sự xâm nhập của côn trùng, nấm và các sinh vật gây hại tiềm ẩn khác.

Tuổi thọ của cây cao một phần là do độ bền của gỗ. Ngay cả sau khi chết, thân cây vẫn đứng sừng sững trong suốt nhiều thế kỷ, không bị mục ruỗng mà chỉ bị mưa gió và băng tuyết bào mòn, tạo nên những hình thù kỳ dị.

Thân gỗ của Bristlecone trưng bày trong trung tâm thông tin dành cho du khách tại Vườn quốc gia Great Basin.

Thông Bristlecone phát triển rất tốt ở những nơi mà hầu hết các loài thực vật khác, thậm chí không thể phát triển, chẳng hạn như trong dạng địa hình đất đá dolomite ở những khu vực hầu như không có mưa.

Tuy nhiên, có một nghịch lý là thông Bristlecone có khả năng cạnh tranh kém hơn nhiều loài cây khác trong môi trường ít khắc nghiệt hơn. Trong điều kiện nhân tạo, đây là loài cây khó nuôi dưỡng, với vấn đề thường gặp là bị thối rễ.

Ngoài ra, thông Bristlecone có tốc độ sinh sản và tái sinh thấp, và người ta cho rằng trong điều kiện khí hậu và môi trường hiện tại, tốc độ tái sinh có thể không đủ để duy trì quần thể trong tương lai.

Hiện nay, việc bảo vệ cây thông Bristlecone và môi trường sống của cây đang gặp phải nhiều thách thức. Sự suy thoái môi trường, nấm bệnh, biến đổi khí hậu và hoạt động du lịch có thể ảnh hưởng đến sự tồn tại của những cây cổ thụ quý giá này.

Thời gian tồn tại của thông bristlecone là vô giá đối với các nhà khoa học. Các vòng năm trong thân cây cho phép các nhà nghiên cứu tái tạo lại hồ sơ về khí hậu trái đất từ hàng nghìn năm trước.