Bị hóc xương, phải xử lý thế nào?

Bị hóc xương, một sự cố không hiếm gặp, nhất là trong dịp lễ Tết, khi mọi người thường xuyên có những bữa tiệc sum vầy, quây quần bên gia đình, người thân, bạn bè. Ăn uống lai rai, vừa ăn vừa trò chuyện… càng dễ có nguy cơ bị hóc xương.

Hóc xương là gì?

Hóc xương là hiện tượng khi một miếng xương từ thực phẩm bị mắc kẹt lại trong thực quản, gây cản trở đường ăn từ miệng thực quản đến dạ dày. Dù đây là sự cố rất phổ biến, nhưng không phải ai cũng hiểu rõ về mức độ nguy hiểm và cách xử lý kịp thời.

Hóc xương là hiện tượng khi một miếng xương từ thực phẩm bị mắc kẹt lại trong thực quản

Tại sao lại hóc xương?

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến việc hóc xương, nhưng lý do chủ yếu là do thói quen ăn uống như ăn cả thịt lẫn xương, nhai không kỹ, ăn vội vàng trong các bữa tiệc, hay không chú ý đến các miếng xương nhỏ trong thực phẩm, vừa ăn vừa uống rượu, vừa ăn vừa nói chuyện. Cùng với đó, trẻ nhỏ và người lớn tuổi có thể gặp khó khăn trong việc nhai kỹ, khiến xương dễ dàng mắc lại trong thực quản.

Loại xương nào nguy hiểm nhất?

Loại xương nguy hiểm nhất phải kể đến là xương gà. Dân gian có câu “hóc xương gà, sa cành khế”, bởi cành khế ròn và dễ gãy, còn xương gà cứng và sắc, dễ gây thủng và viêm vùng bị xương cắm vào nên hay gây biến chứng nếu không xử trí kịp thời.

Xử lý khi bị hóc xương

Khi bị hóc xương, hành động đầu tiên là không hoảng loạn. Điều này giúp bạn có thể kiểm soát tình hình và tìm cách xử lý tốt hơn. Đầu tiên, hãy tự xử lý. Nếu mới bị hóc bạn có thể dùng thử nước ấm để nuốt hoặc nuốt cơm. Cách này có thể giúp xương trôi xuống dạ dày nếu xương cắm nông trong niêm mạc. Nếu các biện pháp trên không hiệu quả cần đưa người bị hóc đến ngay các cơ sở có chuyên khoa Tai Mũi Họng hoặc chuyên khoa tiêu hóa để y bác sĩ dùng thủ thuật gắp xương sớm.

Biến chứng nguy hiểm do hóc xương

Hóc xương nếu không được xử lý kịp thời có thể dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng như:

Tổn thương thực quản: Đã có những trường hợp hóc xương làm rách niêm mạc thực quản, gây viêm nhiễm và đôi khi dẫn đến nhiễm trùng nặng.

Tắc nghẽn đường thở: Đây là biến chứng nguy hiểm nhất và có thể đe dọa tính mạng nếu xương làm tắc nghẽn đường thở do xương quá to.

Nhiễm trùng: Nếu xương bị mắc lại lâu trong cổ họng hoặc thực quản mà không được lấy ra, có thể gây nhiễm trùng do vi khuẩn tích tụ tại vị trí này.

Hình ảnh hóc xương gây tổn thương thực quản

Cách phòng tránh hóc xương

Để tránh bị hóc xương trong những bữa tiệc Tết, chúng ta cần chú ý một số điều cơ bản:

Cần kiểm tra kỹ xương trong thức ăn. Trước khi ăn, hãy kiểm tra kỹ các loại thực phẩm có thể chứa xương như cá, gà, vịt… và cắt bỏ các miếng xương nhỏ để tránh nguy cơ hóc xương.
Nên ăn từ từ, nhai kỹ. Việc ăn chậm, nhai kỹ sẽ giúp giảm thiểu nguy cơ nuốt phải xương mà không nhận ra. Trong các bữa tiệc, hãy chú ý không ăn quá nhanh hoặc vừa ăn vừa nói chuyện, vì điều này có thể làm tăng nguy cơ hóc xương.

Cần giám sát trẻ em và người lớn tuổi, bởi họ có thể dễ dàng nuốt phải xương mà không nhận thức được.

Mặc dù hóc xương là tai nạn thường gặp, nhưng nếu không xử lý kịp thời có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng. Vì vậy, trong dịp lễ Tết, khi mọi người thưởng thức những món ăn ngon, hãy luôn chú ý đến việc kiểm tra xương trong thực phẩm và ăn uống cẩn thận. Cẩn trọng trong mỗi bữa ăn chính là cách bảo vệ sức khỏe cho bản thân và gia đình, giúp mọi người tận hưởng một mùa lễ Tết an lành và vui vẻ.

PGS TS BS Phạm Thị Bích Đào BV ĐH Y Hà Nội