Bi kịch của một tổ chức lớn

Ông Ricardo Azevedo.

Tuy ứng cử viên kế nhiệm không thiếu, nhưng việc bầu chọn Tổng giám đốc mới cho WTO lại rất khó khăn và hiện chưa thể biết được đến khi nào thì tổ chức lớn này mới lại có người đứng đầu. Nguyên do ở sự bất đồng quan điểm giữa EU với Mỹ về nhân sự.

Mỹ kiên quyết đòi người của nước mình kế nhiệm ông Azevedo, trong khi EU lại muốn ngăn cản việc ấy và quyết tâm ngăn cản việc ấy bằng mọi giá. Cả Trung Quốc cũng không ủng hộ người của Mỹ đứng đầu WTO.

Đối với WTO, thực trạng hiện tại như thế chẳng khác gì một bi kịch. Tăng trưởng kinh tế và thương mại thế giới đang gặp rất nhiều khó khăn và thách thức mà chính thực tế như thế đòi hỏi WTO lại càng phải thể hiện vai trò và khả năng giải cứu kinh tế và thương mại thế giới.

Điều này là một phần trong sứ mệnh lịch sử của WTO. Tôn chỉ mục đích của WTO là thế và hiện tại có cơ hội để thể hiện vai trò, khả năng và ảnh hưởng nhưng tổ chức lại như "rắn không đầu", hoặc có đồng thời "nhiều đầu" khi WTO hiện do bốn vị Phó Tổng giám đốc người Đức, Mỹ, Trung Quốc và Nigeria điều hành.

Phía Mỹ kể từ khi ông Donald Trump lên cầm quyền không còn coi trọng WTO như trước. Ông Trump thậm chí còn đã vài lần tuyên bố rút nước Mỹ ra khỏi WTO. Đối với ông Trump, tổ chức này mạnh hay yếu, có vai trò và ảnh hưởng trên thế giới hay không chẳng quan trọng và đáng kể bằng nó có đem lại lợi ích gì cho Mỹ và có phục vụ lợi ích của Mỹ hay không. Vì thế, việc bầu chọn Tổng giám đốc mới sẽ là dịp phía Mỹ chơi sát ván với WTO và với các thành viên muốn duy trì WTO.

Cũng chính vì Mỹ không còn coi trọng WTO mà các đối tác khác không muốn để Mỹ có đại diện đứng đầu WTO, đặc biệt là EU và Trung Quốc. Cho nên phải sau cuộc bầu cử Tổng thống năm nay ở Mỹ mới có thể biết liệu đến khi nào WTO mới có Tổng giám đốc mới.

Bắc Hà