Biến lá dứa, bã cà phê thành 'vàng xanh' xuất khẩu

Thời trang thân thiện môi trường

Bà Trần Hoàng Phú Xuân, nhà sáng lập hãng thời trang Faslink cho biết, vừa qua, Faslink cùng các đối tác đã nghiên cứu sản phẩm vải sợi dứa được sản xuất từ phụ phẩm nông nghiệp là lá dứa, sau khi nông dân thu hoạch trái. Đặc tính của vải sợi dứa thô nhẹ, thoáng khí, chống tia UV, khử mùi, có khả năng phân hủy sinh học. Dù bề mặt vải thô mộc tự nhiên nhưng vải vẫn mềm rũ, dễ may đo, tạo phom dáng trong thiết kế thời trang. Ngoài màu trắng tự nhiên, vải sợi dứa có nhiều màu sắc khác bởi sử dụng thuốc nhuộm thực vật. Việc sử dụng thuốc nhuộm thực vật giúp hạn chế tối đa kim loại nặng, an toàn với làn da.

Sản phẩm thời trang may từ vải dệt bằng bã cà phê được nhiều người ưa chuộng

Từ 60 tấn lá dứa tươi sẽ cho ra 1 tấn sợi dứa. Để dệt 1 tấn sợi dứa cần khoảng 280kWh điện, 23m³ nước, thấp hơn so với các chất liệu tổng hợp truyền thống.

Bà Trần Hoàng Phú Xuân cho biết thêm, sản phẩm thời trang được làm từ sợi dứa cho nhiều ưu điểm nhưng mọi người có thể dễ dàng sở hữu bởi giá thành bán lẻ mỗi sản phẩm từ vài trăm đến vài triệu đồng tùy thiết kế kiểu dáng.

“Mục tiêu của chúng tôi mỗi năm sản xuất khoảng 14.000 tấn xơ dứa, tương đương 50.000 tấn sợi, cho ra vài trăm triệu sản phẩm”, bà Phú Xuân nhấn mạnh.

Hiện tại nguồn nguyên liệu để sản xuất vải sợi dứa từ tỉnh Thanh Hóa và Nghệ An. Các đơn vị đã kết nối với hơn 100 hợp tác xã trồng dứa khắp cả nước để đảm bảo nguồn nguyên liệu sản xuất sợi dứa. Vải sợi dứa ra đời tạo thêm nguồn chất liệu cho các nhà thiết kế hướng đến thời trang xanh, thời trang bền vững lựa chọn.

Trước đó, Faslink đã hợp tác và cho ra đời nhiều mẫu thời trang dùng vải dệt từ bã cà phê. Vải dệt từ nguyên liệu bã cà phê có ưu điểm làm mát, nhanh khô, chống UV và đặc biệt là kiểm soát mùi, phù hợp để làm trang phục cho nam giới. Quần áo may bằng vải bã cà phê manh nha tại Việt Nam năm 2017, khi nhà cung cấp nguyên liệu ngành may mặc nội địa là Faslink hợp tác với Singtex (Đài Loan) - nhà sáng chế công nghệ sản xuất vải từ bã cà phê tung ra áo sơmi cà phê đầu tiên trên thế giới và bán ở Việt Nam. Về cơ bản, công nghệ này dùng nguyên liệu đầu vào là bã cà phê và vỏ chai nhựa tái chế để kéo thành sợi vải.

Hướng đi bền vững cho ngành dệt may

Bà Trần Hoàng Phú Xuân cho biết, từ năm 2021 công ty mở rộng sản xuất khi bắt tay liên kết với các đối tác dệt may nội địa để ứng dụng rộng rãi nguồn vải sợi từ bã cà phê cho tất, đồ jean và quần tây.

"Khi làm loại vải này, chúng tôi mất 9 tháng để tạo ra "hand feel" (cảm giác tiếp xúc vải) hợp gout (gu thời trang) tiêu dùng người Việt vì mỗi lần khách hàng mua đồ đều thích sờ tay vào chất liệu vải để cân nhắc lựa chọn", bà Xuân kể lại.

Trong năm đầu tung ra loại vải này, doanh nghiệp bán được khoảng 700.000 m vải cho khách hàng. Đến nay, tổng cộng hơn 40 nhãn hàng thời trang đã mua loại nguyên liệu này, sản xuất ra gần 3 triệu sản phẩm. Vải được bán ra hiện đã là phiên bản "hand feel" thứ 3. Hiện doanh nghiệ đã tệp khách hàng là doanh nghiệp nội địa, công ty đa quốc gia có mặt ở Việt Nam đặt may đồng phục bằng vải sản xuất từ bã cà phê vì quan tâm đến các tiêu chí bền vững liên quan đến ESG (môi trường, xã hội và quản trị).

Theo Hiệp hội Dệt may Việt Nam (Vitas) vải làm bằng bã cà phê thuộc nhóm nguyên liệu may mặc thân thiện môi trường đang bắt đầu phát triển gần đây như vải làm từ gai, tre, sen, bạc hà, dứa, chuối, bắp. Hướng đi này là một trong các nỗ lực giúp "cứu vãn" cái nhìn gây ô nhiễm của ngành trong mắt mọi người, góp phần vào nỗ lực chung hướng tới Net Zero. Ngoài ra, đây cũng là cách ngành dệt may và thời trang Việt Nam đáp ứng nhu cầu về sản phẩm bền vững ngày càng tăng của khách hàng trong và ngoài nước.

Thế hệ tiêu dùng mới không chỉ lựa chọn kiểu dáng, chất liệu mà còn quan tâm nhiều đến câu chuyện của sản phẩm, nhất là tính bền vững, đặc biệt ở các bạn Gen Z (nhóm người sinh ra từ khoảng cuối những năm 1990 đến năm 2012). Không chỉ dừng lại ở nghiên cứu, Faslink đã mang hai chất liệu độc đáo này đến Triển lãm Texworld USA 2025 tại New York, Hoa Kỳ vào tháng 7 vừa qua, gây ấn tượng mạnh với các nhà mua hàng và nhà thiết kế quốc tế.

"Thị trường hàng hóa luôn cần những vật liệu mới. Trong ngành may mặc, vật liệu mới sẽ tạo nên những trải nghiệm mới cho người dùng. Xu hướng hiện nay là những sản phẩm mặc nhẹ, đa tính năng" – bà Xuân nhấn mạnh.

Đức Thuận