Biến thể NB.1.8.1 của COVID có thể bám vào tế bào người mạnh hơn các biến thể cũ

Trên phạm vi thế giới, biến thể NB.1.8.1 đang tăng mạnh trong số những người nhiễm COVID-19. Ở nước ta, Sở Y tế TP.HCM cũng đã thông báo là ghi nhận nhiều ca bệnh mang biến thể này.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), biến thể NB.1.8.1 lần đầu tiên được phát hiện trên các mẫu bệnh vào tháng 1/2025, như vậy là tương đối mới.

Tương tự các biến thể trước, NB.1.8.1 mang một bộ đột biến ở protein gai. Đây là protein trên bề mặt của virus cho phép nó lây nhiễm cho con người - đặc biệt là thông qua các thụ thể ACE2, có thể hiểu như “cánh cửa” vào các tế bào người.

Người dân ở Bangkok (Thái Lan) lại đeo khẩu trang ở nơi công cộng khi nước này ghi nhận 187.000 ca nhiễm COVID-19 với 46 ca tử vong trong năm nay, thông tin đăng trên trang Nikkei. Ảnh: AP.

Theo trang The Conversation, hiện chưa có nhiều dữ liệu cho biết các đột biến ở biến thể NB.1.8.1 có ý nghĩa thế nào. Tuy nhiên, trong một nghiên cứu mới đây (chưa được bình duyệt, tức là chưa được đánh giá bởi một hội đồng chuyên gia), các nhà nghiên cứu thấy NB.1.8.1 có khả năng “bám dính” mạnh nhất vào thụ thể ACE2 ở tế bào người, so với nhiều biến thể đã được kiểm tra. Điều này gợi ý rằng NB.1.8.1 có thể lây nhiễm cho các tế bào người một cách hiệu quả hơn các biến thể trước.

Chưa hết, các nhà nghiên cứu cũng xem xét là kháng thể ở những người đã tiêm vắc-xin hoặc đã từng bị nhiễm bệnh có thể vô hiệu hóa hoặc “chặn” biến thể NB.1.8.1 thế nào. Các kết quả cho thấy khả năng vô hiệu hóa của kháng thể đối với NB.1.8.1 là thấp hơn khoảng 1,5 lần so với một biến thể gần đây khác là LP.8.1.1. Điều này có nghĩa là, một người nhiễm NB.1.8.1 có thể dễ lây truyền virus sang cho người khác hơn so với các biến thể trước.

COVID vẫn liên tục biến đổi. Ảnh: Joannii/ Shutterstock.

Như vậy, các nghiên cứu và bằng chứng cho đến hiện tại cho thấy NB.1.8.1 có thể lây lan dễ dàng hơn và có thể phần nào tránh được kháng thể. Những điều này có thể giải thích cho việc ở nhiều nước, số ca nhiễm COVID-19 đang tăng.

Tuy nhiên, WHO chưa thấy bằng chứng là NB.1.8.1 gây bệnh nghiêm trọng hơn so với các biến thể trước. Mặc dù, tất nhiên, NB.1.8.1 vẫn có thể gây nguy hiểm cho người già, người có bệnh nền…

Vì vậy, WHO khuyến khích người dân ở các nước đang có số ca nhiễm COVID-19 tăng đi tiêm (nhắc) vắc-xin, giữ vệ sinh cá nhân, đeo khẩu trang nơi công cộng… Ngoài ra, một số nước đề nghị người dân nếu nhiễm COVID-19 thì tránh ra nơi đông người, mà tốt nhất là nên ở nhà, do đặc điểm dễ lây nhiễm của biến thể mới nói trên.

Thục Hân