'Big4' ngân hàng thương mại Nhà nước đang đầu tư ngoài ngành ra sao?

Big4 còn hơn 220.000 tỷ đồng lợi nhuận chưa phân phối

Chính phủ vừa có báo cáo gửi Quốc hội về hoạt động đầu tư, quản lý, sử dụng vốn nhà nước tại doanh nghiệp năm 2024. Trong đó, ở nhóm ngân hàng thương mại nhà nước bao gồm VietinBank, BIDV, Vietcombank và Agribank, báo cáo cho thấy, vốn đầu tư Nhà nước đều được bảo toàn và sinh lời.

Trong đó, tổng doanh thu của "big 4" đạt 628.946 tỷ đồng trong năm 2024, giảm 5% so với năm 2023. Lợi nhuận trước thuế là 133.560 tỷ đồng, tăng 12% so với năm 2023.

Tỷ suất lợi nhuận sau thuế/vốn chủ sở hữu (ROE) đạt 17,44%, giảm 1,17% so với cùng kỳ năm 2023; tỷ suất lợi nhuận sau thuế/tổng tài sản (ROA) đạt 1,13%, giảm 0,03% so với cùng kỳ năm 2023.

Các ngân hàng thực hiện đầy đủ nghĩa vụ nộp ngân sách nhà nước, bảo đảm phù hợp với các quy định của pháp luật thuế hiện hành. Đến cuối năm 2024, tổng số tiền nộp vào ngân sách nhà nước là 47.754 tỷ đồng; trong đó, Agribank nộp 17.436 tỷ đồng, BIDV nộp 9.281 tỷ đồng, Vietcombank nộp 12.045 tỷ đồng và VietinBank nộp 8.997 tỷ đồng.

Tổng vốn chủ sở hữu đạt 613.693 tỷ đồng, tăng 19% so với cuối năm 2023; trong đó, vốn điều lệ đạt 230.205 tỷ đồng, tăng 11% so với cuối năm 2023; lợi nhuận chưa phân phối đạt 220.321 tỷ đồng, tăng 35% so với cuối năm 2023.

Vốn Nhà nước tại 4 ngân hàng thương mại được bảo toàn và sinh lời

Hầu hết các khoản đầu tư mang lại hiệu quả

Về tình hình đầu tư vốn của các ngân hàng, Chính phủ đánh giá hầu hết các khoản đầu tư đều mang lại hiệu quả.

Tại VietinBank, vốn đầu tư trong nước tại thời điểm cuối năm 2024 là 4.844 tỷ đồng. Trong đó, tại 7 công ty con với tổng giá trị đầu tư 2.756 tỷ đồng; tại 1 ngân hàng liên doanh 50/50 giá trị đầu tư là 1.689 tỷ đồng và 2 khoản đầu tư dài hạn khác với tổng giá trị là 23 tỷ đồng.

Ngoài ra, VietinBank còn sở hữu 2 mã chứng khoán sẵn sàng để bán (PHP và SGP tiếp nhận từ phương án xử lý nợ) với tổng giá trị 376 tỷ đồng.

Về đầu tư ra nước ngoài, VietinBank có 1 công ty con tại nước ngoài là Ngân hàng TNHH Công thương Việt Nam tại Lào (VietinBank Lào) và 1 Chi nhánh tại nước ngoài là VietinBank tại Đức.

Tại ngày 31/12/2024, vốn điều lệ của VietinBank Lào là 615,5 tỷ LAK (62 triệu USD). Tháng 11/2024, VietinBank Lào chuyển 95% lợi nhuận năm 2023 về nước, tương đương số tiền 1,02 triệu USD.

Chi nhánh VietinBank tại Đức có tổng tài sản 236 triệu EUR tại thời điểm cuối năm 2024, tăng 19% so với cùng kỳ năm 2023; Tổng thu nhập hoạt động đạt 10,18 triệu EUR, tăng 7% so với cùng kỳ năm 2023; Lợi nhuận (trước thuế) năm 2024 là 1,548 triệu EUR, tăng 34% so với cùng kỳ năm 2023.

Tại BIDV, ngân hàng này thực hiện góp vốn vào 7 công ty con, 3 công ty liên doanh, 1 công ty liên kết và 8 khoản đầu tư dài hạn khác. Tổng giá trị danh mục đầu tư góp vốn của BIDV là 8.100 tỷ đồng, giảm 33 tỷ đồng so với 31/12/2023.

Trong đó, vốn góp tại các công ty con là 5.699,5 tỷ đồng (không thay đổi so với năm 2023). Vốn góp tại các công ty liên kết là 2.265,35 tỷ đồng (không thay đổi so với năm 2023).

Riêng vốn góp tại các khoản đầu tư khác là 135,35 tỷ đồng (giảm 33 tỷ đồng so với năm 2023). Trong năm 2024, BIDV đã hoàn thành việc thoái vốn tại Công ty cổ phần Bất động sản và Xây dựng Nhà Mê Kông.

Về đầu tư ra nước ngoài, BIDV hiện có 3 dự án, bao gồm: Ngân hàng Liên doanh Lào - Việt (LVB) tại CHDCND Lào, BIDV - Chi nhánh Yangon tại Myanmar và Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Campuchia (BIDC) tại Campuchia.

Đối với Vietcombank năm 2024, tổng giá trị các khoản đầu tư là gần là 6.681 tỷ đồng, chiếm 9,56% vốn điều lệ và Quỹ Dự trữ bổ sung vốn điều lệ.

Tổng thu nhập từ hoạt động đầu tư trong năm 2024 là 366,07 tỷ đồng; trong đó, thu nhập từ cổ tức bằng tiền mặt là 310,17 tỷ đồng; thu nhập từ cổ tức bằng cổ phiếu là 55,16 tỷ đồng; thu nhập từ thoái vốn là 0,75 tỷ đồng.

Vietcombank có 5 khoản đầu tư ngoài ngành. Trong đó, với khoản đầu tư tại Công ty Liên doanh TNHH Vietcombank Bonday Benthanh (VBB), VCB đang chờ phê duyệt của NHNN để tiếp tục triển khai các công việc liên quan đến mua lại vốn góp của các đối tác trong Công ty VBB, tiến tới chuyển đổi Công ty VBB thành Công ty TNHH MTV.

Với khoản đầu tư tại Công ty TNHH Cao Ốc Vietcombank 198 (VCBT), ngân hàng đang trong quá trình triển khai thực hiện phương án mua lại Tòa nhà 198 Trần Quang Khải song đang gặp một số vướng mắc liên quan đến pháp lý. Vietcombank cho biết sẽ xây dựng phương án phù hợp để xử lý khoản đầu tư tại VCBT và báo cáo xin ý kiến chỉ đạo của NHNN trong thời gian tới.

Với Công ty Liên doanh Hữu hạn Vietcombank Bonday (VCBB), do thời hạn liên doanh sẽ kết thúc vào năm 2026, nên NHNN đã chấp thuận đề xuất của VCB là duy trì khoản đầu tư này đến hết thời hạn liên doanh. Sau khi hết thời hạn liên doanh, VCB sẽ đàm phán với đối tác Việt Nam để mua lại toàn bộ tòa nhà làm trụ sở chi nhánh của VCB hoặc có thể xem xét bán lại phần vốn của VCB.

Hai khoản đầu tư khác đang tìm kiếm cơ hội thoái vốn là tại TCT Hàng không Việt Nam - CTCP (VNA) và Tổng công ty Phát triển Hạ tầng và Đầu tư Tài chính Việt Nam (VIDIFI).

Tại Agribank, năm 2024, ngân hàng này đã nhận 1,2 tỷ đồng lợi nhuận năm 2023 của AMC; dự kiến nhận được lợi nhuận, cổ tức năm 2023 từ các công ty có vốn đầu tư, gồm: 12,33 tỷ đồng lợi nhuận của ASC; 112,96 tỷ đồng cổ tức của Agriseco; 37,7 tỷ đồng cổ tức của ABIC; cổ tức năm 2023 của CTCP Thanh toán Quốc gia Việt Nam (Napas).

Về tình hình đầu tư vốn ra nước ngoài: Agribank Chi nhánh Campuchia đạt lợi nhuận trước thuế năm 2024 1.253 nghìn USD, lợi nhuận sau thuế là 934 nghìn USD.

Nhật Linh