Bộ Công Thương cảnh báo về sản phẩm bị 'tẩy xanh'

Mới đây, Ủy ban Cạnh tranh quốc gia (Bộ Công Thương) đã đưa ra cảnh báo với người tiêu dùng về sản phẩm bị "tẩy xanh".

Theo đó, trong những năm gần đây, khái niệm tiêu dùng xanh ngày càng trở nên quen thuộc với người dân và doanh nghiệp tại Việt Nam. Xu hướng lựa chọn những sản phẩm thân thiện với môi trường, ít phát thải, sử dụng nguyên liệu tái chế hoặc có nguồn gốc bền vững đang dần được khuyến khích và lan tỏa mạnh mẽ.

Tuy nhiên, song song với những tín hiệu tích cực đó, trên thị trường cũng xuất hiện những hành vi lợi dụng tâm lý ưa chuộng sản phẩm xanh để tiến hành quảng bá một cách thiếu trung thực.

Hiện tượng trên được gọi với tên quốc tế là Greenwashing, dịch sang tiếng việt với nhiều thuật ngữ như: "quảng cáo xanh giả", "tẩy xanh".

Theo Ủy ban Cạnh tranh quốc gia, doanh nghiệp có thể thực hiện “tẩy xanh” thông qua nhiều thủ thuật khác nhau, nhưng nhìn chung đều xoay quanh việc cung cấp thông tin sai lệch hoặc gây nhầm lẫn cho người tiêu dùng. Các hình thức này phổ biến ở cả lời quảng cáo, dữ liệu công bố, cũng như cách sử dụng hình ảnh, chứng nhận hoặc biểu tượng.

Hình thức dễ thấy là cung cấp thông tin sai sự thật. Những lời quảng bá sản phẩm đẹp đẽ thường là “100% tự nhiên”, “hoàn toàn không phát thải” nhưng thực tế không đạt được. Một dẫn chứng dễ nhìn thấy, trong ngành đồ uống, nhiều thương hiệu đã sử dụng hình ảnh núi rừng, suối nguồn để gợi cảm giác “nguyên sơ”, “tinh khiết”, khiến người tiêu dùng tin tưởng vào sự “thiên nhiên” của sản phẩm, trong khi thành phần hoặc quy trình sản xuất không tương ứng.

Ngoài ra doanh nghiệp có thể cung cấp thông tin không đầy đủ hoặc chọn lọc, sử dụng hình ảnh ngôn từ mơ hồ gây nhầm lẫn, so sánh thiếu căn cứ hoặc sử dụng chứng nhận, nhãn hiệu, biểu tượng sai lệch.

Theo đánh giá, việc "tẩy xanh" của doanh nghiệp gây thiệt hại trực tiếp đến người tiêu dùng; khiến người tiêu dùng phải trả chi phí cao hơn cho những sản phẩm được gắn nhãn “xanh” nhưng thực chất không thân thiện với môi trường như quảng cáo. Việc này không chỉ làm xâm hại quyền lợi tài chính mà còn khiến người tiêu dùng tin rằng họ đang góp phần bảo vệ môi trường, trong khi thực tế giá trị nhận được không đúng như cam kết. Đồng thời việc này sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến phát triển bền vững.

Đức Mạnh