Bộ Công Thương đề xuất làm thêm 2.428 MW điện mặt trời

Bộ Công thương đề xuất làm thêm 2.428 MW điện mặt trời. Nguồn: Solar MK.

Bộ Công Thương vừa có văn bản báo cáo Thủ tướng về việc rà soát một số nội dung của quy hoạch điện VIII. Theo đó, Bộ này kiến nghị được triển khai các dự án, phần dự án điện mặt trời đã hoàn thành thi công và dự án đã được chấp thuận nhà đầu tư đến năm 2030.

Theo số liệu được Bộ Công Thương tổng hợp, có 175 dự án điện mặt trời được phê duyệt, bổ sung quy hoạch, với tổng công suất 15.301 MW. Tính đến cuối 2020 có 131 dự án vận hành, công suất 8.736 MW. Trong đó có 58 dự án do Thủ tướng Chính phủ quyết định phê duyệt quy hoạch và 117 dự án do Bộ Công Thương quyết định phê duyệt quy hoạch.

Bên cạnh đó, hiện nay còn 51 dự án/ một phần dự án điện mặt trời với tổng công suất 452,62MW với tổng mức đầu tư 11.800 tỷ đồng đã thi công xong chờ xác định giá bán điện như Phù Mỹ, Thên Tân 1.2, một phần dự án Phước Minh, Thuận Nam, Chư Ngọc giai đoạn 2, Phước Thái 2, Ngọc Lặc, Kroong Pa 2,....

Để tránh rủi ro về mặt pháp lý, tránh xảy ra khiếu kiện và đền bù cho các nhà đầu tư, Bộ Công Thương đề xuất Chính phủ tiếp tục cho phát triển các dự án điện mặt trời đã chấp thuận nhà đầu tư (bao gồm cả những dự án đã hoàn thành thi công) trong giai đoạn đến năm 2030 với tổng công suất 2.428,42 MW.

Các dự án điện chưa được chấp thuận nhà đầu tư với tổng công suất 4.136,25 MW có thể xem xét giãn sang giai đoạn sau năm 2030 để đảm bảo tỉ lệ hợp lý của các nguồn điện năng lượng tái tạo trong hệ thống.

Lý giải thêm về đề xuất này, Bộ Công Thương cho biết, nếu đưa vào giai đoạn trước năm 2030 số dự án này sẽ làm tỷ lệ năng lượng tái tạo trong hệ thống tăng cao (khoảng 26%) ảnh hưởng tới khả năng vận hành an toàn, tin cậy của hệ thống điện và vận hành kinh tế các nguồn thủy điện, nhiên điện và bao tiêu khí hiện có.

"Trong thời gian đến năm 2030, nếu điều kiện kỹ thuật của hệ thống điện quốc gia tốt hơn, có thêm các công cụ để điều hành, đảm bảo mức độ hấp thụ cao hơn điện mặt trời và vận hành an toàn, kinh tế các nguồn điện trong hệ thống, hoặc có nhiều nguồn điện chậm tiến độ, phải có giải pháp thay thế, Bộ Công Thương sẽ yêu cầu Tập đoàn Điện lực Việt Nam tính toán, báo cáo Thủ tướng Chính phủ", báo cáo của Bộ Công thương nêu rõ.

Bên cạnh các dự án điện mặt trời bán điện cho lưới quốc gia, các dự án điện mặt trời (điện gió) theo hình thức tự sản xuất, tự dùng, không phát lên lưới điện; hay các dự án điện mặt trời (điện gió) sản xuất theo các loại hình năng lượng mới (hydrogen, amoniac...) cần được ưu tiên phát triển, cho phép bổ sung quy hoạch và triển khai không giới hạn quy mô công suất, không phụ thuộc vào cơ cấu công suất đã có của quy hoạch.

Bộ Công Thương dự báo nhu cầu tiêu dùng điện đến năm 2030 theo 3 kịch bản: thấp, trung bình và cao. Các kịch bản này tương ứng với tăng trưởng GDP ở từng giai đoạn. Sau khi tính toán, bộ này đề xuất Quy hoạch điện VIII điều hành theo phương án kịch bản phụ tải cao, có dự phòng 15% công suất nguồn điện nếu thực tế việc phát triển các nguồn điện công suất lớn chỉ đạt 85% quy hoạch.

Tức là, phụ tải điện tăng 9,84% một năm 2021 - 2025 (tương ứng GDP tăng 7,5% một năm) và 8,88% mỗi năm 2026-2030, với GDP tăng 7,2% một năm vào 2026-2030.

Theo phương án này, năm 2030, tổng công suất các nhà máy điện đạt 145.930 MW (không tính điện mặt trời mái nhà và các nguồn đồng phát).

Dự thảo quy hoạch điện VIII được Bộ Công Thương trình Thủ tướng lần 1 vào tháng 3/2021, nhưng phương án tính toán thời điểm đó không được chấp thuận do vẫn còn một số bất cập về quy mô phát triển nguồn điện, cơ cấu nguồn điện, cân đối vùng miền chưa hợp lý... Việc này dẫn đến yêu cầu về đầu tư lưới điện truyền tải liên vùng rất lớn.

Thủ tướng sau đó đã yêu cầu Bộ Công Thương tính toán lại phương án, cập nhật các cam kết của Việt Nam tại Hội nghị COP26 nhằm "đạt mức phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050".

Gần 30 cuộc họp bàn, góp ý về dự thảo Quy hoạch điện VIII đã được Phó thủ tướng Lê Văn Thành chủ trì. Bên cạnh đó, dự thảo Quy hoạch điện VIII đã hai lần được Hội đồng thẩm định quốc gia thông qua, nhưng tới giờ vẫn chưa được Thủ tướng phê duyệt.

Thu Thảo