Bộ Công Thương đề xuất phân bổ lỗ EVN vào giá bán lẻ điện bình quân

Theo báo cáo của EVN, chi phí mua điện tăng mạnh trong giai đoạn 2022 - 2023 do tác động từ tình hình địa chính trị toàn cầu, khiến tập đoàn gặp nhiều khó khăn. Lỗ lũy kế trong hai năm này vào khoảng 50.029 tỷ đồng. Đến hết năm 2024, Công ty mẹ - EVN vẫn còn khoản lỗ 44.792 tỷ đồng.

Bộ Công Thương cho rằng nếu khoản lỗ này không được tính toán và thu hồi trong giá điện thì phần vốn Nhà nước đầu tư vào EVN ở các giai đoạn trước sẽ không được bù đắp kịp thời. Chính vì vậy, trong dự thảo nghị định lần thứ ba, Bộ đã bổ sung nội dung liên quan đến “các khoản chi phí phục vụ trực tiếp cho sản xuất, cung ứng điện nhưng chưa được tính toán, bù đắp đầy đủ trong giá bán lẻ điện bình quân trước đây”.

Phương án đầu tiên cho phép phân bổ các chi phí trực tiếp phục vụ sản xuất, cung ứng điện chưa được tính toán, bù đắp trong giá bán lẻ điện bình quân từ năm 2022 trở đi.

Ảnh minh họa

Việc xác định các khoản này dựa trên báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh riêng hàng năm của Công ty mẹ EVN đã được kiểm toán độc lập, có giảm trừ lợi nhuận khác (nếu có). Sau đó, Bộ Công Thương sẽ xem xét và có ý kiến đối với phương án phân bổ do EVN đề xuất.

Theo Bộ Công Thương, phương án này có phạm vi áp dụng rộng, không chỉ giải quyết tồn đọng trong giai đoạn 2022 - 2023 mà còn áp dụng cho các năm tiếp theo nếu tiếp tục phát sinh thua lỗ.

Đây là cách tiếp cận mang tính lâu dài, giúp EVN cân đối tài chính trong bối cảnh biến động chi phí năng lượng. Tuy nhiên, Bộ cũng lưu ý rằng việc cho phép phân bổ liên tục có thể triệt tiêu động lực của các đơn vị điện lực trong việc kiểm soát chi phí, vì họ biết các khoản lỗ có thể được bù qua giá điện.

Khác với phương án một, phương án hai chỉ xử lý các chi phí trực tiếp chưa được bù đắp trong giá bán lẻ điện bình quân từ năm 2022 đến trước khi nghị định mới có hiệu lực.

Việc xác định cũng căn cứ theo báo cáo tài chính riêng của Công ty mẹ EVN, có kiểm toán độc lập và giảm trừ lợi nhuận hoạt động khác (nếu có). Bộ Công Thương sẽ xem xét, cho ý kiến đối với phương án phân bổ chi phí do EVN đề xuất.

Cách tiếp cận này nhằm giải quyết tồn đọng quá khứ, không áp dụng cho những năm tiếp theo, đồng thời tạo áp lực để EVN và các đơn vị thành viên tăng cường quản trị chi phí, bám sát tình hình sản xuất - kinh doanh, hạn chế tối đa và không để tái diễn thua lỗ trong tương lai.

Bên cạnh hai phương án phân bổ khoản lỗ, Bộ Công Thương cũng đề xuất bổ sung cơ chế xử lý chênh lệch tỷ giá. Cụ thể, sẽ phân bổ phần chênh lệch tỷ giá đánh giá lại chưa được hạch toán, cũng như các khoản chênh lệch tỷ giá chưa được ghi nhận và thanh toán cho các nhà máy điện theo thỏa thuận tại hợp đồng mua bán điện.

Văn Sơn