Bộ Công Thương: Tiếp tục xây dựng, hoàn thiện cơ chế, chính sách phát triển năng lượng tái tạo

Chiều 7/1, Bộ Công Thương tổ chức Họp báo thường kỳ Quý IV/2024 và gặp mặt báo chí nhân dịp năm mới 2025. Thứ trưởng Nguyễn Sinh Nhật Tân chủ trì Họp báo.

Tham dự Họp báo có đại diện Lãnh đạo các Cục, Vụ, đơn vị thuộc Bộ Công Thương cùng đại diện các cơ quan báo chí.

Khung cảnh Họp báo thường kỳ Quý IV/2024 Bộ Công Thương

Theo Phó Cục trưởng Cục Điện lực và Năng lượng tái tạo Bùi Quốc Hùng, Luật Điện lực (sửa đổi) sau khi được Quốc hội thông qua sẽ có hiệu lực từ này 01/2/2025, Bộ Công Thương đã giao cho các đơn vị trong Bộ và xây dựng hàng loạt các cơ chế chính sách.

Trong đó, Cục Điện lực và Năng lượng tái tạo đã xây dựng 02 nghị định, trong đó, 01 nghị định về vấn đề quy hoạch đầu tư và lựa chọn các chủ đầu tư, nhà đầu tư cho các dự án, công trình điện; nghị định thứ hai là các cơ chế chính sách để phát triển năng lượng tái tạo, năng lượng mới. Ngoài ra, Cục Điều tiết điện lực cũng được giao xây dựng 04 nghị định và 02 quyết định liên quan đến những chính sách về phát triển điện, đặc biệt quy định về giá điện cho các dạng năng lượng mới, năng lượng tái tạo. 02 nghị định của Cục Điều tiết điện lực đang xây dựng về quy hoạch phát triển điện lực cũng như đầu tư, phương án phát triển mạng lưới điện, đầu tư xây dựng dự án điện và đấu thầu lựa chọn chủ đầu tư dự án kinh doanh điện lực.

Hiện nay Cục Điện lực và Năng lượng tái tạo đã trình Bộ Công Thương và đã gửi cho Bộ Tư pháp để lấy ý kiến.

Phó Cục trưởng Bùi Quốc Hùng cũng cho biết thêm, dự thảo 02 nghị định quy định một số điều của Luật Điện lực (sửa đổi) về phát triển năng lượng tái tạo, năng lượng mới đã được đăng tải việc lấy ý kiến trên trang Cổng thông tin điện tử Bộ Công Thương cũng như Cổng thông tin điện tử của Chính phủ. Theo đó, ông Bùi Quốc Hùng cũng bày tỏ mong muốn các nhà báo quan tâm nghiên cứu nội dung của dự thảo 02 nghị định đã đăng tải và có những ý kiến phản hồi để Cục Điện lực và Năng lượng tái tạo có thể phát triển 02 nghị định này.

Về việc phát triển Nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận, vừa qua, Vụ Khoa học và Công nghệ đã báo cáo về phát triển nguồn nhân lực cho Chương trình điện hạt nhân. Ngoài ra, sau khi Quốc hội thông qua việc tiếp tục triển khai các dự án điện hạt nhân Ninh Thuận, Bộ Công Thương cũng đã có báo cáo Thủ tướng Chính phủ tại Văn bản số 10514 ngày 24/12/2024 trình Chính phủ thành lập Ban chỉ đạo xây dựng Nhà máy điện hạt nhân để giúp Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo, phối hợp giải quyết vướng mắc những công việc quan trọng, liên ngành, liên quan để tiếp tục thực hiện chủ trương thực hiện dự án điện hạt nhân Ninh Thuận. Văn bản thứ hai là Tờ trình số 9987 ngày 8/12/2024 của Bộ Công Thương gửi Thủ tướng Chính phủ đề xuất một số công việc cần phải sớm triển khai thực hiện dự án điện Ninh Thuận, bao gồm: (i) bổ sung nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 1, 2 vào Quy hoạch Điện VIII; (ii) xem xét giao cho EVN là Chủ đầu tư các dự án để hạt nhân Ninh Thuận 1,2 theo đề xuất của EVN và cho phép EVN triển khai ngay việc chỉ định tư vấn được rà soát, điều chỉnh nghiên cứu tiền khả thi dự án theo quy định; (iii) báo cáo các cấp thẩm quyền cho chủ trương tái đàm phán để ký kết, điều chỉnh Hiệp định, thỏa thuận với các đối tác đã được triển khai trước đây và giao Viện Năng lượng rà soát, nghiên cứu điều chỉnh Quy hoạch điện VIII, trong đó xem xét bổ sung dự án điện hạt nhân Ninh Thuận.

Về nội dung điều chỉnh Quy hoạch điện VIII, Quy hoạch phát triển điện lực quốc gia thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2045 (còn gọi là Quy hoạch điện VIII) đã được Thủ tướng ban hành và hiện nay Chính phủ đã ban hành 02 kế hoạch thực hiện Quy hoạch điện VIII lần 1. Chính phủ đang giao cho Bộ Công Thương xây dựng kế hoạch rà soát vì theo quy định của Luật Quy hoạch trong 5 năm thì chúng ta sẽ điều chỉnh quy hoạch một lần. Như vậy quy hoạch giai đoạn 2020 - 2025 thì đến năm 2025 phải rà soát Quy hoạch điện VIII phù hợp với thực tế.

Hiện Bộ Công Thương đã trình Thủ tướng Chính phủ về Đề cương dự án điều chỉnh Quy hoạch điện VIII, đồng thời trình Thủ tướng Chính phủ chủ trương để chỉ định đơn vị tư vấn thực hiện Quy hoạch điện VIII cũng như một số nội dung liên quan điều chỉnh.

Cục Điện lực và Năng lượng tái tạo cùng với các đơn vị liên quan trong Bộ Công Thương cũng đã có văn bản gửi Sở, UBND các địa phương thực hiện việc rà soát quy hoạch của các địa phương để thống nhất với việc trình cho Bộ Công Thương, báo cáo Thủ tướng trong rà soát, điều chỉnh Quy hoạch điện VIII bao gồm tất cả những vấn đề còn tồn tại, vướng mắc và những vấn đề phải bổ sung. Điển hình như các dự án thủy điện trước đây chưa có trong Quy hoạch điện VIII thì bây giờ có thể điều chỉnh đưa vào hoặc một số dự án năng lượng mặt trời, điện gió chưa được đáp ứng ở trong Quy hoạch điện VIII lần 1 thì có thể đưa vào.

Phó Cục trưởng Cục Điện lực và Năng lượng tái tạo Bộ Công Thương Bùi Quốc Hùng

Về việc giao EVN làm điện hạt nhân, Bộ Công Thương đã trình Thủ tướng. Về các chính sách phát triển năng lượng tái tạo, trong năm vừa qua Bộ Công Thương đã trình Chính phủ ban hành một loạt thông tư chính sách. Cụ thể như, đối với điện mặt trời mái nhà tự sản tự tiêu thì Chính phủ đã ban hành Nghị định 135, trong đó cho phép người dân được bán các sản lượng điện dư thừa trong quá trình tự sản tự tiêu với công suất không vượt quá 20% và giá điện theo giá bình quân so với năm trước. Bên cạnh đó, cũng đã ban hành Nghị định 180 quy định về cơ chế mua bán điện trực tiếp giữa các khách hàng mua điện và những chủ đầu tư có các dự án, công trình năng lượng tái tạo như điện mặt trời, điện gió.

"Bộ Công Thương tiếp tục xây dựng, hoàn thiện những cơ chế, chính sách để phát triển về năng lượng tái tạo trong việc thi hành Luật Điện lực (sửa đổi) có hiệu lực từ 1/2/2025 và tất cả những cơ chế này sau khi ban hành sẽ phù hợp với nhu cầu của các nhà đầu tư các công trình năng lượng tái tạo và các nhà sử dụng điện." - Phó Cục trưởng Bùi Quốc Hùng chia sẻ.

Trưởng phòng Thị trường điện, Cục Điều tiết điện lực Nguyễn Quang Minh cho biết thêm, để triển khai các văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến Luật Điện lực (sứa đổi), Cục Điện lực và Năng lượng tái tạo, Cục Điều tiết điện lực và Cục Kỹ thuật an toàn và Môi trường công nghiệp đã xây dựng tổng số 29 văn bản bao gồm: 7 Nghị định, 2 quyết định Thủ tướng Chính phủ và 20 thông tư.

Trong đó, Cục Điều tiết điện lực đã xây dựng 21/29 văn bản, tiến độ đều phải hoàn tất và ban hành vào 01/2/2025.

Thông tin thêm về vấn đề này, Thứ trưởng Nguyễn Sinh Nhật Tân cho biết, Luật Điện lực (sửa đổi) có hiệu lực từ ngày 01/2/2025 sẽ tạo nên khuôn khổ hành lang pháp lý và cơ chế động viên, khuyến khích phát triển không chỉ là các dự án năng lượng tái tạo mà còn là các nguồn điện, các dự án điện khác.

Thứ trưởng chia sẻ, ngoài tính cấp thiết cần phải ban hành sớm Luật Điện lực (sửa đổi), việc triển khai một sự án điện là không đơn giản, nhanh nhất cũng khoảng 5 năm theo tiến độ hiện nay, trong khi nhu cầu về nguồn điện hiện nay là rất lớn, do đó cần có cơ chế thúc đẩy quy hoạch đầu tư, lựa chọn các loại nguồn, phát triển các loại nguồn để đảm bảo tính cấp bách.

Huyền My - Tiến Thành