Bộ Giao thông nói gì về 'số phận' BOT Thái Nguyên - Chợ Mới?

Bộ Giao thông vận tải (GTVT) vừa có văn bản trả lời đề xuất của Công ty TNHH BOT Thái Nguyên- Chợ Mới liên quan tới đề xuất phương án “giải cứu” dự án này, trong đó có đề xuất kéo dài tuyến cao tốc tới Thành phố Bắc Kạn, mở rộng đường cao tốc hiện hữu, với đa số vốn từ ngân sách hỗ trợ. Bộ này cho rằng, việc đầu tư bổ sung các hạng mục trên tuyến Thái Nguyên - Chợ Mới, đầu tư đoạn cao tốc nối Chợ Mới - thành phố Bắc Kạn như đề xuất trên rất cần thiết.

Tuy nhiên, theo Bộ GTVT, phương án kết hợp giữa đầu tư bổ sung tuyến cao tốc Thái Nguyên - Chợ Mới với giải pháp xử lý vướng mắc bất cập trạm thu phí của dự án BOT không phù hợp với hợp đồng đã ký. Bộ GTVT đánh giá, khả năng thuyết phục các cấp có thẩm quyền về áp dụng phương án này không cao, thủ tục đầu tư rất phức tạp, chưa có quy định cụ thể...

Ngoài ra, việc đầu tư nâng cấp bổ sung 9,4km trên Quốc lộ 3 hiện hữu theo hình thức BOT không phù hợp với Nghị quyết 437/NQ-UBTVQH14 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Bên cạnh, Thủ tướng đã chỉ đạo không làm đường cao tốc 2 làn xe, nên Bộ GTVT đã giao đơn vị liên quan nghiên cứu chủ trương đầu tư đoạn cao tốc nối Chợ Mới - thành phố Bắc Kạn quy mô 4 làn xe và nâng cấp đoạn cao tốc Thái Nguyên - Chợ Mới lên 4 làn xe.

Do vậy, Bộ GTVT đề nghị nhà đầu tư dự án BOT Thái Nguyên - Chợ Mới phối hợp với các cơ quan chức năng của bộ tiếp tục nghiên cứu, đề xuất giải pháp để thống nhất về giải pháp xử lý vướng mắc, bất cập cho dự án. Giải pháp sẽ nghiên cứu theo hướng hỗ trợ vốn ngân sách nhà nước và đề xuất các cơ chế, chính sách để hỗ trợ nhà đầu tư tiếp tục thực hiện hợp đồng BOT đã ký với bộ.

Dù theo hợp đồng, nhà đầu tư được thu phí cả trên tuyến Quốc lộ 3, nhưng tới nay nhà đầu tư BOT cao tốc Thái Nguyên - Chợ Mới chỉ được thu phí trên cao tốc, nên doanh thu không đạt phương án tài chính.

Trước đó, báo cáo Bộ GTVT, Công ty TNHH BOT Thái Nguyên - Chợ Mới đã đề xuất 2 phương án đầu tư các hạng mục bổ sung để cứu dự án khỏi nguy cơ phá sản do không thu phí tại BOT trên Quốc lộ 3.

Cụ thể, nhà đầu tư đề xuất nâng cấp 40km tuyến Thái Nguyên - Chợ Mới và làm thêm gần 29km nối Chợ Mới - thành phố Bắc Kạn và thu phí toàn tuyến. Dự kiến tổng mức đầu tư cho phương án này hơn 4.800 tỷ đồng, trong đó nhà nước hỗ trợ hơn 4.000 tỷ đồng, nhà đầu tư bổ sung thêm gần 700 tỷ đồng. Thời gian thu phí hoàn vốn 36 năm 2 tháng.

Với phương án còn lại, nhà đầu tư đề xuất nâng cấp tuyến cao tốc Thái Nguyên - Chợ Mới hiện hữu, làm mới đoạn Chợ Mới - Bắc Kạn dài hơn 9km, và thu phí toàn tuyến. Tổng mức đầu tư ước tính hơn 2.500 tỷ đồng, toàn bộ từ ngân sách nhà nước hỗ trợ. Thời gian thu phí hoàn vốn khoảng 28 năm 11 tháng.

Dự án BOT Thái Nguyên - Chợ Mới có 2 cấu phần, gồm đầu tư mới tuyến cao tốc Thái Nguyên - Chợ Mới dài gần 40km, nâng cấp và mở rộng 25k Quốc lộ 3 hiện hữu. Dự án có tổng mức đầu tư hơn 2.700 tỷ đồng. Nhà đầu tư được thu phí cả trên tuyến cao tốc mới và Quốc lộ 3 để thu phí hoàn vốn.

Tháng 5/2017 dự án trên đưa vào khai thác, nhưng nhà đầu tư chỉ thu phí được trên tuyến cao tốc, trạm thu phí Bờ Đậu (Thái Nguyên) trên Quốc lộ 3 không thu được do người dân phản đối. Do chỉ thu phí trên cao tốc, đến nay doanh thu của dự án chỉ đạt khoảng 9,9% so với phương án tài chính trên hợp đồng.

Bộ GTVT đã từng kiến nghị cấp có thẩm quyền bố trí khoảng 3.250 tỷ đồng vốn ngân sách để trả cho nhà đầu tư và dừng thu phí toàn bộ dự án, nhưng tới nay phương án này chưa được thông qua.

Trước việc không được thu phí đầy đủ theo hợp đồng, doanh thu thu phí thực tế không đủ trả nợ vay ngân hàng, nhà đầu tư Dự án BOT Thái Nguyên - Chợ Mới từng có nhiều lần gửi Bộ GTVT, các ban ngành chức năng kêu cứu, trong đó có cả đề xuất trả lại dự án cho nhà nước.

Nhà đầu tư dự án BOT trên là Liên danh Tổng Cty Xây dựng công trình giao thông 4 (Cienco4) - Công ty CP Đầu tư xây dựng Tuấn Lộc - Công ty CP Đầu tư xây dựng và Thương mại Trường Lộc.

Lê Hữu Việt