Bộ Tài chính hướng dẫn xử lý tài sản công tại các tỉnh, thành phía bắc

Toàn cảnh buổi làm việc. (Ảnh: MINH PHƯƠNG)

Các địa phương tham gia gồm: Thành phố và các tỉnh Bắc Ninh, Bắc Giang, Hưng Yên, Thái Bình, Hà Nam, Nam Định, Ninh Bình, Quảng Ninh, Lạng Sơn, Cao Bằng và .

Hàng nghìn trụ sở, nhà đất chờ xử lý sau sắp xếp bộ máy

Phát biểu tại buổi làm việc, Thứ trưởng Bùi Văn Khắng nhấn mạnh: “Quy mô sắp xếp, xử lý tài sản do tinh gọn tổ chức bộ máy, đơn vị hành chính là rất lớn, đòi hỏi sự quyết tâm vào cuộc của cả hệ thống chính trị nhằm bảo đảm tiết kiệm, tránh thất thoát, lãng phí tài sản công”.

Thứ trưởng cho biết, thời gian qua, đã chủ trì xây dựng và trình Chính phủ ban hành nhiều văn bản quy phạm pháp luật quan trọng như Nghị định 114/2024/NĐ-CP, Nghị định 50/2025/NĐ-CP cùng các công văn khi sắp xếp tổ chức bộ máy. Tuy nhiên, qua tổng hợp kết quả Tổng kiểm kê tài sản công tại cơ quan, tổ chức, đơn vị và tài sản kết cấu hạ tầng do Nhà nước đầu tư, quản lý theo Quyết định số 213/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ và báo cáo của các bộ, ngành, địa phương theo Công điện số 125/CĐ-TTg, hiện vẫn còn nhiều tài sản không sử dụng hoặc sử dụng không đúng mục đích.

Triển khai kết luận của Thường trực Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, lãng phí, đồng thời thực hiện Công điện số 80/CĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Tài chính đã ban hành Quyết định số 1805/QĐ-BTC ngày 20/5/2025, thành lập Tổ công tác điều phối việc rà soát, xử lý các công trình, nhà đất là tài sản công khi sắp xếp bộ máy hành chính, nhằm bảo đảm sử dụng hiệu quả, tránh lãng phí. Tổ công tác cũng có nhiệm vụ rà soát các dự án, công trình, trụ sở đang xây dựng hoặc đã được phê duyệt chủ trương đầu tư nhưng bị ảnh hưởng bởi việc tinh gọn bộ máy giữa Trung ương và địa phương.

Tại hội nghị, ông Trần Văn Quân, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh tỉnh Hải Dương cho biết, toàn tỉnh có 4.284 cơ sở nhà, đất cần rà soát. Trong số này, tỉnh giữ lại 3.981 cơ sở, điều chuyển 80, thu hồi 20 và một phần của 4 cơ sở khác. Quá trình triển khai gặp một số vướng mắc như chưa hoàn thành phê duyệt phương án xử lý tài sản công cấp huyện, xã; tồn tại vướng mắc pháp lý trong đấu thầu các dự án có sử dụng đất; khó khăn trong xử lý các tài sản công không còn nhu cầu sử dụng như nhà văn hóa, sân vận động…

Đáng chú ý, tỉnh cũng phản ánh việc xác định giá trị quyền sử dụng đất còn chồng chéo giữa giá bồi thường của Nhà nước và giá thị trường, ảnh hưởng đến quyền lợi của nhà đầu tư và hiệu quả xử lý tài sản.

Phía thành phố Hải Phòng, Phó Giám đốc Sở Tài chính Trần Xuân Toàn báo cáo đã xử lý được khoảng 1.579 trong tổng số 1.979 cơ sở nhà, đất thuộc diện rà soát, đạt khoảng 80%. Tuy nhiên, tiến độ xử lý còn chậm do một số cơ sở bị lấn chiếm, hoặc đang cho thuê, liên doanh không đúng quy định. Hiện Thành phố có khoảng 183 cơ sở nhà, đất dôi dư cấp xã cần được xử lý, dự kiến sẽ hoàn tất việc sắp xếp lại toàn bộ cơ sở vật chất theo lộ trình cụ thể và phân nhóm rõ ràng.

Thành phố cũng phản ánh rằng một số cơ quan Trung ương chưa đưa ra đề xuất cụ thể về nhu cầu sử dụng trụ sở, gây khó khăn trong bố trí hợp lý tài sản; một số đơn vị dù có nhu cầu nhưng chưa phối hợp đầy đủ để hoàn thiện phương án xử lý, dẫn đến chậm trễ trong triển khai.

Cũng tại hội nghị, ông Nguyễn Lê Huy, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh tỉnh , đã báo cáo hiện trạng và phương án xử lý tài sản công đến ngày 30/5/2025. Theo Đề án sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã, trước khi sắp xếp, toàn tỉnh có 1.889 trụ sở (gồm 1.021 trụ sở hành chính, 58 trụ sở công an xã và 810 nhà văn hóa, hội trường, sân thể thao). Sau sắp xếp, 1.824 trụ sở tiếp tục sử dụng, còn lại 63 trụ sở dôi dư (57 trụ sở hành chính và 6 nhà văn hóa). UBND tỉnh đã chỉ đạo rà soát và lập phương án xử lý phù hợp: tiếp tục bố trí sử dụng, điều chuyển cho đơn vị khác hoặc đưa ra đấu giá theo quy định.

Theo Đề án sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh, Hưng Yên có tổng số 2.078 trụ sở (1.210 trụ sở hành chính, 58 trụ sở công an xã và 810 nhà văn hóa). Trên cơ sở kết quả rà soát tài sản công của tỉnh Thái Bình và hướng dẫn của Bộ Tài chính, Sở Tài chính tỉnh Hưng Yên đang phối hợp xây dựng phương án xử lý, trình Ủy ban nhân dân tỉnh phê duyệt. Phương án này bảo đảm phù hợp với thực tiễn, sử dụng hiệu quả tài sản công, tránh lãng phí và tuân thủ đúng quy định pháp luật.

Kiến nghị, gỡ vướng, thúc đẩy sử dụng hiệu quả tài sản công

Tại hội nghị, đại diện 12 địa phương đã kiến nghị Bộ Tài chính sớm có phương án xử lý đối với các dự án, công trình, trụ sở đang xây dựng hoặc đã được phê duyệt chủ trương nhưng phải tạm dừng do ảnh hưởng từ việc sắp xếp đơn vị hành chính. Các địa phương đề xuất có thể tiếp tục triển khai hoặc điều chỉnh mục đích sử dụng cho phù hợp, nhằm tránh lãng phí nguồn lực. Bên cạnh đó, nhiều địa phương cũng đề nghị Bộ Tài chính có hướng dẫn cụ thể về việc xử lý đề nghị của các cơ quan Trung ương xin điều chuyển trụ sở, cơ sở hoạt động sự nghiệp dôi dư phát sinh ngoài nội dung của Đề án sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã, trong bối cảnh đề án này vẫn đang chờ phê duyệt.

Thứ trưởng Tài chính Bùi Văn Khắng phát biểu tại buổi làm việc.

Kết luận hội nghị, Thứ trưởng Bùi Văn Khắng đánh giá cao sự chủ động, tích cực của các địa phương trong việc xây dựng phương án sắp xếp, xử lý tài sản khi tinh gọn bộ máy hành chính theo chỉ đạo của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ. Nhiều địa phương đã ban hành kế hoạch xử lý tài sản dôi dư. Tuy nhiên, vẫn còn một số địa phương triển khai chậm, số lượng tài sản nhà, đất dôi dư vẫn còn nhiều.

Thứ trưởng cho biết, các vướng mắc, kiến nghị của địa phương đã được đại diện các đơn vị chuyên môn của Bộ Tài chính và Tổ công tác giải đáp, hướng dẫn tại hội nghị. Để bảo đảm việc xử lý tài sản công và triển khai các dự án trụ sở hành chính đạt hiệu quả, tiết kiệm sau khi sắp xếp đơn vị hành chính, Bộ Tài chính đề nghị các địa phương tiếp tục tập huấn, hướng dẫn, quán triệt và chỉ đạo thực hiện đầy đủ, nghiêm túc các chỉ đạo của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Thủ tướng Chính phủ, cùng các văn bản quy phạm pháp luật và hướng dẫn của Bộ Tài chính trong việc sắp xếp, xử lý tài sản công.

Đồng thời, các địa phương cần chỉ đạo cơ quan chức năng rà soát, tổng hợp đầy đủ các trụ sở, tài sản công hiện đang quản lý, cũng như các dự án đầu tư công trình trụ sở đã được phê duyệt chủ trương đầu tư nhưng chưa triển khai. Trên cơ sở đó, xây dựng phương án sắp xếp, xử lý tài sản và đề xuất triển khai thực hiện các dự án, công trình bị ảnh hưởng bởi việc sắp xếp đơn vị hành chính. Cần quán triệt thực hiện phương án xử lý tài sản đồng thời với Đề án sắp xếp đơn vị hành chính, theo tinh thần “vừa chạy vừa xếp hàng”.

Đối với các cơ sở nhà, đất dôi dư, cần xây dựng kế hoạch xử lý theo nguyên tắc “6 rõ” như chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ: rõ người, rõ việc, rõ thời gian, rõ trách nhiệm, rõ sản phẩm, rõ thẩm quyền. Đồng thời, thường xuyên cập nhật danh sách các cơ sở nhà, đất dôi dư phát sinh mới để bổ sung vào kế hoạch, nhằm bảo đảm công tác xử lý tài sản công được triển khai đồng bộ, hiệu quả, tiết kiệm và đúng quy định pháp luật.

Việc triển khai đồng bộ, quyết liệt và đúng quy định trong xử lý tài sản công sau sắp xếp đơn vị hành chính sẽ là bước đi quan trọng nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng tài sản công, giảm lãng phí, thất thoát và góp phần ổn định tổ chức bộ máy trong giai đoạn mới.

MINH PHƯƠNG