Bộ Tài chính lý giải nguyên nhân chọn thời điểm tăng lương cơ sở từ 1/7/2023
Theo lý giải của Bộ Tài chính, nếu tăng lương cơ sở vào đầu năm 2023 sẽ tạo thêm sức ép lên điều hành giá cả do tâm lý tăng lương đi kèm với tăng giá.
Bộ Tài chính vừa có báo cáo giải trình ý kiến đại biểu Quốc hội đề nghị thực hiện tăng lương từ 1/1/2023 thay vì 1/7/2023. Cơ quan này khẳng định cải cách tiền lương là nhiệm vụ chính trị, xã hội quan trọng, cấp thiết, nhất là trong bối cảnh dịch Covid-19 và giá cả xăng dầu, hàng hóa cơ bản... tác động tới nhân dân cả nước, trong đó có đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức.
Tuy nhiên, Bộ Tài chính cũng cho rằng, trước nguy cơ lạm phát cao, việc cải cách chính sách tiền lương cần được thực hiện một cách thận trọng, hài hòa với các mục tiêu điều hành kinh tế - xã hội nói chung.
Do đó, Chính phủ tiếp tục tham mưu các cấp thẩm quyền chưa thực hiện cải cách tiền lương theo Nghị quyết 27 trong năm 2023.
Thay vào đó, Chính phủ đề xuất thực hiện tăng lương cơ sở cho cán bộ, công chức, viên chức lên mức 1,8 triệu đồng/tháng (khoảng 20,8%) từ 1/7/2023. Theo Bộ Tài chính, mức tăng nói trên "cơ bản bù đắp mức độ trượt giá thời gian qua".
Giải thích về thời điểm thực hiện từ ngày 1/7/2023 thay vì từ 1/1/2023, Bộ Tài chính cho biết do thời điểm đầu năm gần với Tết dương lịch và âm lịch, nhu cầu mua sắm sử dụng hàng hóa dịch vụ của người dân và doanh nghiệp tăng mạnh.
"Nếu thực hiện cải cách tiền lương vào thời điểm này sẽ gây thêm sức ép lên điều hành giá cả do tâm lý tăng lương đi kèm với tăng giá, gây khó khăn cho việc kiểm soát lạm phát", báo cáo của Bộ Tài chính nêu.
Về đề nghị xác định thời gian cụ thể thực hiện cải cách tiền lương từ năm 2024 trong nghị quyết của Quốc hội, tránh tình trạng trì hoãn, kéo dài, Bộ Tài chính cho biết tại các báo cáo dự toán ngân sách Nhà nước năm 2023 trình Quốc hội, Chính phủ đã báo cáo nhu cầu, nguồn tích lũy để thực hiện cải cách tiền lương theo quy định.
Do bối cảnh thế giới, trong nước đang chịu áp lực lạm phát lớn nên Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Quốc hội lùi thực hiện cải cách tiền lương theo nghị quyết 27 sau năm 2023.
Trường hợp các áp lực lạm phát giảm, không có biến động lớn về kinh tế - xã hội, Chính phủ sẽ khẩn trương trình các cấp thẩm quyền về lộ trình thực hiện cải cách tiền lương theo nghị quyết 27.
Về ý kiến đề nghị cần lưu ý việc điều chỉnh tăng trợ cấp cho người có công, trợ cấp bảo trợ xã hội cần đảm bảo cao hơn chuẩn nghèo đô thị, Bộ Tài chính cho rằng chuẩn nghèo đa chiều giai đoạn 2021 - 2025 được quy định tại nghị định 07/2021 và thực hiện từ năm 2022.
Theo đó, việc so sánh chuẩn trợ cấp ưu đãi người có công năm 2023 với chuẩn nghèo giai đoạn 2021 - 2025 là chưa đồng nhất và cần được xem xét kỹ.
Theo Bộ Tài chính, mức trợ cấp người có công dự kiến điều chỉnh tăng 20,8% từ 1/7/2023 là tăng khá. Ngoài ra chuẩn trợ cấp bảo trợ xã hội mới được điều chỉnh năm 2021 theo nghị định 20/2021 có hiệu lực từ 1/7/2021 đã có mức tăng khá (tăng 33,3% từ mức 270.000 đồng/tháng lên mức 360.000 đồng/tháng).
Trước đó giải trình tại Quốc hội chiều 27/10, Bộ trưởng Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cho hay các giải pháp mà Chính phủ và ngành nội vụ đã, đang nỗ lực thực hiện là cải cách chính sách tiền lương theo tinh thần nghị quyết 27. Tại kỳ họp này Quốc hội sẽ xem xét quyết định điều chỉnh mức lương cơ sở từ 1,49 triệu đồng lên 1,8 triệu đồng (tăng 20,8%).
Theo Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà, việc tăng lương cơ sở từ thời điểm ngày 1/7/2023 là hợp lý trong điều kiện Việt Nam phải chủ động lường trước những vấn đề phát sinh trong năm 2023, như lạm phát và các yếu tố khách quan. Nhiều đại biểu có ý kiến nên thực hiện tăng lương cơ sở từ ngày đầu năm 1/1/2023, nhưng cũng thừa nhận sẽ rất khó khăn nếu chọn thời điểm này.