Bộ Tài chính rút đề xuất áp thuế 20% với lãi bán chứng khoán

Dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi) vừa điều chỉnh nhiều quy định quan trọng liên quan đến chứng khoán, vốn và bất động sản

Chứng khoán tiếp tục áp thuế 0,1%, không đánh 20% trên lãi

Thời gian qua, cộng đồng đầu tư đặc biệt quan tâm đến phương án tính thuế thu nhập cá nhân đối với chứng khoán theo mức 20% trên lợi nhuận. Nếu được áp dụng, đây sẽ là thay đổi rất lớn bởi thay vì nộp thuế trên giá trị giao dịch, nhà đầu tư phải kê khai và chứng minh lợi nhuận thực tế.

Tuy nhiên, trong dự thảo Luật mới, cơ quan soạn thảo đã rút phương án này. Theo đó, hoạt động chuyển nhượng chứng khoán sẽ tiếp tục áp dụng cách tính thuế quen thuộc: 0,1% trên tổng giá trị giao dịch. Điều này đồng nghĩa, dù lãi hay lỗ, nhà đầu tư đều nộp thuế theo giá trị chuyển nhượng.

Việc duy trì cơ chế 0,1% được đánh giá là phù hợp với thực tế vận hành của thị trường chứng khoán Việt Nam. Hiện nay, việc xác định lợi nhuận ròng của từng cá nhân trên sàn giao dịch là rất phức tạp, bởi nhiều người tham gia mua – bán liên tục trong ngày hoặc trong tuần. Nếu buộc phải tính toán lãi lỗ thực tế để đóng thuế, sẽ tạo ra gánh nặng hành chính lớn cho cả cơ quan quản lý và nhà đầu tư.

Đại diện một công ty chứng khoán nhận định, việc giữ nguyên cách tính 0,1% sẽ giúp nhà đầu tư yên tâm hơn trong việc quản lý danh mục, đồng thời giữ cho thị trường không bị xáo trộn bởi chính sách thuế đột ngột. Đây cũng là thông điệp quan trọng cho thấy cơ quan quản lý đã lắng nghe và điều chỉnh theo thực tiễn.

Chuyển nhượng vốn bổ sung cơ chế thu 2% khi không xác định được giá vốn

Bên cạnh chứng khoán, hoạt động chuyển nhượng vốn cũng được điều chỉnh. Theo quy định hiện hành, nếu xác định được giá vốn, thuế thu nhập cá nhân sẽ được tính theo mức 20% trên phần chênh lệch giữa giá bán và giá mua.

Tuy nhiên, trên thực tế có nhiều trường hợp không thể xác định rõ ràng giá vốn, chẳng hạn do quá trình góp vốn diễn ra từ lâu, không có chứng từ đầy đủ, hoặc việc chuyển nhượng được thực hiện trong các tình huống phức tạp. Điều này khiến việc thu thuế gặp nhiều khó khăn, dẫn tới nguy cơ thất thu ngân sách.

Để khắc phục, dự thảo Luật mới bổ sung quy định: trong trường hợp không xác định được giá vốn, sẽ áp dụng mức thuế 2% trên giá trị chuyển nhượng. Cơ chế này vừa đơn giản hóa thủ tục, vừa tạo sự minh bạch, đồng thời đảm bảo quyền lợi của Nhà nước.

Theo một số chuyên gia kinh tế, việc bổ sung phương án thu 2% khi không có cơ sở xác định giá vốn là hợp lý. Nó vừa tránh tình trạng né thuế, vừa giúp người dân có cơ chế rõ ràng để thực hiện nghĩa vụ tài chính mà không mất thời gian tranh cãi.

Đề xuất thuế 20% với bất động sản chính thức được rút lại

Một trong những điểm gây nhiều tranh luận thời gian qua là đề xuất áp dụng mức thuế 20% trên lợi nhuận từ chuyển nhượng bất động sản. Theo phương án này, thay vì áp mức 2% trên giá trị chuyển nhượng như hiện nay, cơ quan chức năng sẽ tính thuế trên phần chênh lệch giữa giá mua và giá bán.

Nhiều chuyên gia và người dân lo ngại, nếu áp dụng mức thuế này, thủ tục sẽ trở nên phức tạp, đồng thời khó xác định giá vốn trong nhiều trường hợp. Ngoài ra, giá trị bất động sản tại Việt Nam thường có sự chênh lệch lớn giữa giá ghi trên hợp đồng và giá thị trường, dẫn tới rủi ro về tính minh bạch.

Trước những phản hồi này, cơ quan soạn thảo đã quyết định rút bỏ phương án 20%. Như vậy, hoạt động chuyển nhượng bất động sản sẽ tiếp tục áp dụng cách tính cũ: nộp 2% thuế thu nhập cá nhân trên tổng giá trị chuyển nhượng.

Đây được coi là bước điều chỉnh quan trọng, bởi thị trường bất động sản hiện vẫn đang trong giai đoạn phục hồi khó khăn. Việc giữ nguyên cơ chế quen thuộc giúp hạn chế tâm lý hoang mang và tạo sự ổn định cho các giao dịch.

Một số chuyên gia cho rằng, trong dài hạn, cần tiếp tục nghiên cứu một cơ chế thuế phù hợp hơn để đảm bảo công bằng. Tuy nhiên, ở thời điểm hiện tại, việc duy trì cách tính 2% là hợp lý và khả thi.

Những thay đổi trong dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi) cho thấy cơ quan soạn thảo đã tiếp thu ý kiến từ nhiều phía. Các điều chỉnh được đưa ra vừa đảm bảo nguồn thu ngân sách, vừa giảm thiểu tác động tiêu cực đến hoạt động kinh tế và đời sống người dân.

Với thị trường chứng khoán, việc duy trì mức 0,1% sẽ giữ ổn định tâm lý nhà đầu tư, khuyến khích dòng vốn tiếp tục chảy vào kênh tài chính quan trọng này. Với hoạt động chuyển nhượng vốn, việc bổ sung cơ chế 2% giúp bịt lỗ hổng thất thu, tạo sự minh bạch và công bằng hơn. Còn đối với bất động sản, việc rút đề xuất 20% giúp tránh xáo trộn và giảm bớt áp lực trong bối cảnh thị trường đang gặp khó khăn.

Cẩm Vân