Bộ tộc Toto và những tập quán độc đáo

Phụ nữ và trẻ em bộ tộc Toto. Ảnh: TREKEARTH.COM

Người Toto chủ yếu sống tại làng Totopara thuộc quận Alipurduar. Tổng diện tích của làng Totopara là khoảng 8km2, gần khu vực phía Nam biên giới giữa Ấn Độ và Bhutan. Hiện nay, làng Totopara đã có trường tiểu học, trung học và cơ sở y tế cơ bản.

Các thế hệ trong một gia đình của bộ tộc Toto thường sống chung một nhà. Chế độ hôn nhân một vợ một chồng là hình thức hôn nhân phổ biến của người Toto, nhưng chế độ đa thê không bị cấm. Các cuộc hôn nhân của người Toto đều không phải do cha mẹ sắp đặt mà do con cái tự quyết định.

Tuy nhiên, cộng đồng người Toto không chấp nhận việc ly hôn. Một người Toto có thể tái hôn sau một năm kể từ ngày vợ hoặc chồng qua đời. Đàn ông Toto có thể kết hôn với em gái của người vợ đã qua đời của mình nhưng phụ nữ Toto không được kết hôn với anh trai của người chồng đã qua đời của mình.

Một ngôi nhà truyền thống của người Toto được xây dựng bằng tre, rơm và đất sét. Mái nhà được lợp bằng rơm; nhà bếp, nhà nuôi gia súc, gia cầm đều nằm tách biệt với nhà sinh hoạt chính.

Nhà được xây cao hơn mặt đất khoảng 1 mét và được chống bằng thanh tre. Người Toto dùng một khúc gỗ dài để bắc từ mặt đất lên nhà; khi trời tối, họ thường rút khúc gỗ vào nhà. Mỗi ngôi nhà đều có riêng một khu vực bếp ở ngoài vườn với rào tre xung quanh.

Trong vườn, người Toto thường trồng rau, khoai tây và chuối. Ở các giai đoạn khác nhau của lịch sử, bộ tộc Toto chuyển từ nền kinh tế tự cung tự cấp sang nền kinh tế thị trường. Ngày nay, bộ tộc Toto cũng đã chuyển đổi từ sở hữu cộng đồng đối với đất đai thành sở hữu đất riêng lẻ và từ nhóm bộ tộc biệt lập sang môi trường sống đa sắc tộc.

Trước đây, về cơ bản, các món chính của người Toto được làm từ hạt kê. Giờ đây, người Toto bắt đầu làm quen với các loại thực phẩm khác như gạo, rau, cá và thịt trong các bữa ăn hằng ngày. Trong mỗi dịp lễ, tết, người Toto sẽ uống một loại đồ uống có cồn có tên là Eu. Rượu Eu làm từ quả của cây marua đã được lên men, bột gạo và mạch nha. Người Toto hay hâm rượu Eu trước khi uống trong các ly gỗ có tên gọi Poipa.

Phần lớn người Toto đều theo đạo Hindu và thờ cúng hai vị thần chính là thần Ishpa và thần Cheima. Bộ tộc Toto tin rằng thần Ishpa sống trên những ngọn đồi ở Bhutan và nếu ngài không vui thì họ sẽ phải đối mặt với bệnh tật.

Vì vậy, người Toto thường cúng tế động vật và rượu Eu dâng lên thần Ishpa. Mặt khác, nữ thần Cheima được cho là sẽ bảo vệ bộ tộc Toto khỏi mọi rắc rối và bệnh tật. Do đó, người Toto thường cúng tế gạo, gà và rượu Eu để dâng lên thần Cheima.

Theo các thống kê, Toto được công nhận là bộ tộc có dân số ít nhất trên thế giới và đang trên bờ vực mai một. Trước đây, người Toto thường tỏ ra bảo thủ trong việc bảo vệ bản sắc bộ tộc của họ, vì vậy các hôn nhân với những người trong bộ tộc khác cộng đồng khác đều không được chấp nhận. Điều này dẫn đến hệ lụy là một số cuộc hôn nhân của người Toto diễn ra giữa anh em họ. Kết quả là nhiều trẻ em Toto sinh ra đã mắc bệnh tan máu bẩm sinh.

Hiện nay, tỷ lệ người Toto mắc bệnh tan máu bẩm sinh đã lên tới 45%. Thực trạng này đang khiến bộ tộc Toto có nguy cơ giảm dần dân số. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng, việc nâng cao trình độ học vấn cùng với nâng cao nhân thức về xóa bỏ hôn nhân cận huyết sẽ giúp dân số bộ tộc Toto tăng trưởng trở lại và phát triển bền vững hơn.

Thu Minh