Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư: quy hoạch Thủ đô có nhiều đổi mới với nhiều tư duy hết sức đột phá

Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng. Ảnh: Quốc hội

Quy hoạch có nhiều đổi mới với nhiều tư duy hết sức đột phá

Phát biểu trước hội trường về Quy hoạch Thủ đô Hà Nội thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050; Đồ án điều chỉnh tổng thể Quy hoạch chung Thủ đô Hà Nội đến năm 2045, tầm nhìn đến năm 2065, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng cho biết, ngay sau đây Bộ Kế hoạch và Đầu tư sẽ phối hợp chặt chẽ với Ủy ban Nhân dân thành phố Hà Nội để tiếp thu, giải trình các vấn đề các đại biểu quan tâm phát biểu ngày hôm nay, để làm sao chúng ta có được một Quy hoạch Thủ đô đạt được chất lượng tốt nhất và tính khả thi cao nhất.

Về nội dung quy hoạch, Bộ trưởng cho rằng, quy hoạch có nhiều đổi mới với nhiều tư duy hết sức đột phá. Quan điểm định hướng phát triển như thành phố quay mặt ra sông hay mở rộng các tuyến đường sắt đô thị, phát triển không gian ngầm, giải quyết được các vấn đề về môi trường nước, trong đó, có việc xử lý và làm sạch các dòng sông Nhuệ, sông Tô Lịch, sông Tích và môi trường không khí của Hà Nội…

Quy hoạch cũng đã chú trọng đến tính liên kết vùng và các địa phương xung quanh, trong đó Hà Nội giữ được vai trò trung tâm, là động lực để phát triển cho vùng Đồng bằng sông Hồng và vùng động lực của phía Bắc, là 1 trong 2 cực tăng trưởng có vai trò dẫn dắt quan trọng về kinh tế bậc nhất của cả nước.

Quy hoạch có nhiều điểm khác biệt so với một số quy hoạch khác, như đã chú trọng đến các vấn đề về văn hóa, về di sản, là nơi hội tụ tinh hoa văn hóa của cả nước, là trung tâm đi đầu trong nghiên cứu, sáng tạo và phát huy được các tiềm năng con người, thúc đẩy khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo.

Quy hoạch đã thể hiện được định hướng phát triển, là thành phố kết nối toàn cầu, ngang tầm với thủ đô của các nước phát triển trong khu vực và thế giới về mọi lĩnh vực; tiếp cận với các xu hướng mới, về phát triển xanh hay kinh tế số, kinh tế tuần hoàn, những xu thế mới nhất, các kinh nghiệm tốt nhất của quốc tế đã nghiên cứu trong đồ án này. Thể hiện được sự phát triển về các cơ sở hạ tầng mới tại các khu đô thị mở rộng, đô thị vệ tinh, đặc biệt là khu vực Bắc sông Hồng. Với các cơ sở hạ tầng hiện đại đạt tiêu chuẩn quốc tế, đặc biệt đã thể hiện được sự phát triển đô thị theo mô hình TOD. Điều chỉnh cấu trúc không gian cũng như hạ tầng đô thị dựa trên khung hạ tầng giao thông công cộng.

Quy hoạch đã định hướng tổ chức không gian phát triển sông Hồng trở thành không gian sinh thái văn hóa, kinh tế và là nơi thể hiện được các biểu tượng phát triển của Thủ đô. Trong đó, lấy trục sông Hồng trở thành trung tâm hội tụ, là diện mạo và điểm nhấn quan trọng của Vùng Thủ đô, vùng của vùng đô thị hóa đồng bằng sông Hồng. Mặc dù vậy, việc nghiên cứu cũng cần phải hóa giải xung đột trong phương án quy hoạch của trục sông Hồng để đảm bảo phù hợp với các quy hoạch khác, như về chống lũ, về đê điều đã được Thủ tướng phê duyệt.

Quy hoạch đã cơ bản xem xét từ các vấn đề gọi là điểm nghẽn lớn hiện nay của thành phố, như ngập úng hay môi trường, những vấn đề giao thông, đô thị, an ninh nguồn nước…

Hà Nội phải xây dựng một kế hoạch để thực hiện quy hoạch này một cách khả thi nhất

Tuy nhiên, để quy hoạch này thật sự có ý nghĩa và có tính khả thi cao Bộ trưởng nêu ra 2 vấn đề.

Theo đó, phải rà soát để xem xét tính đồng bộ, thống nhất giữa các quy hoạch. Khi trình 2 quy hoạch đồng thời cùng một lúc, Quy hoạch Thủ đô Hà Nội và Quy hoạch điều chỉnh chung của Thủ đô, đấy là điều kiện tốt để rà soát tính đồng bộ, tính thống nhất.

Phải đồng bộ với cả các quy hoạch chung của cả nước, Quy hoạch tổng thể Quốc gia, Quy hoạch vùng Đồng bằng sông Hồng, Quy hoạch các ngành quốc gia, Quy hoạch của các địa phương xung quanh. Chúng ta phải rà soát vì việc này rất quan trọng, không sau này xung đột và mâu thuẫn chúng ta lại phải trả giá hoặc phải điều chỉnh sẽ rất bất cập.

Thứ hai, như một số đại biểu sáng nay có nói về vấn đề tổ chức thực hiện quy hoạch, Bộ trưởng cho rằng, đã lập ra, đã vẽ ra có thể khó, nhưng chưa khó bằng việc giữ được và thực hiện được.

“Tôi nói đơn cử như đại biểu Hoàng Văn Cường nói, bây giờ chúng ta làm một dự án đường sắt của Hà Nội, chúng ta mất từ 12-15 năm, nếu chúng ta còn 14 tuyến đường sắt này mà chúng ta không có cơ chế để huy động, không có cơ chế để thực hiện thì đến bao giờ mới xong. Tôi nói ngay việc huy động nguồn lực, đường sắt của Hà Nội hiện nay đang tính ra cần độ khoảng 40 tỷ USD mà chúng ta huy động và thực hiện chỉ trong vòng 10 năm, đến 2035 chúng ta đang phấn đấu xong, kể cả năm nay nữa thì tính ra có 11 năm. Vậy, cơ chế nào, nguồn lực nào, tổ chức thực hiện như thế nào để chúng ta làm được điều này?” – Bộ trưởng nhấn mạnh.

Bộ trưởng cho rằng, sau khi được Quốc hội cho ý kiến, hoàn thiện lại, Thủ tướng phê duyệt thì Hà Nội phải xây dựng một kế hoạch để thực hiện quy hoạch này một cách khả thi nhất, trong đó có các cơ chế, chính sách đi kèm, cách huy động nguồn vốn thế nào, tổ chức triển khai thế nào, thứ tự, danh mục dự án thế nào, thứ tự ưu tiên ra làm sao… rất nhiều các vấn đề trong tổ chức thực hiện mới có được một bức tranh, mới có được một Thủ đô Hà Nội trong tương lai như mong muốn ngày hôm nay.

Minh Dương