Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông: Sẽ không có bộ, ngành nào độc quyền trên môi trường số

Tiếp tục Chương trình Kỳ họp thứ 4, Quốc hội khóa XV, ngày 11/11, tại Nhà Quốc hội, dưới sự chủ trì của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ, Quốc hội thảo luận ở hội trường về dự án Luật Giao dịch điện tử (sửa đổi).

Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng giải trình, làm rõ một số vấn đề đại biểu Quốc hội quan tâm về Luật Giao dịch điện tử (sửa đổi)

Giải trình, làm rõ một số vấn đề đại biểu Quốc hội quan tâm, Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng cảm ơn Ủy ban Thường vụ Quốc hội, các Ủy ban của Quốc hội, các đoàn đại biểu Quốc hội và các vị đại biểu Quốc hội đã đóng góp nhiều ý kiến quan trọng về dự án Luật Giao dịch điện tử (sửa đổi).

Đến nay, Bộ Thông tin và Truyền thông - cơ quan chủ trì soạn thảo Luật Giao dịch điện tử (sửa đổi) đã nhận được 77 lượt ý kiến phát biểu tại tổ và 15 lượt ý kiến phát biểu tại hội trường về dự án Luật Giao dịch điện tử (sửa đổi). Đối với các ý kiến phát biểu tại tổ, Bộ Thông tin và Truyền thông đã có Báo cáo số 164 ngày 9/11 để giải trình, tiếp thu.

Đối với các ý kiến phát biểu tại hội trường của các đại biểu Quốc hội ngày hôm nay, Bộ Thông tin và Truyền thông nhận thấy các ý kiến phát biểu đều rất xác đáng, phong phú, đa chiều, dưới nhiều góc nhìn khác nhau, nhiều thí dụ và tình huống khác nhau cần được chúng tôi nghiêm túc nghiên cứu, tiếp thu, những ý kiến này rất có giá trị để hoàn thiện dự án luật.

Bộ Thông tin và Truyền thông đã lắng nghe, ghi chép cẩn thận và sẽ phối hợp với cơ quan chủ trì thẩm tra là Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường và các cơ quan liên quan tiếp thu tối đa các ý kiến phát biểu để hoàn thiện dự án Luật Giao dịch điện tử (sửa đổi).

Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông cho biết, Luật Giao dịch điện tử có ý nghĩa rất quan trọng đến việc xây dựng một Việt Nam số, nếu làm không tốt, vi phạm các nguyên tắc căn bản của môi trường số, không rõ ràng, không khả thi, không đủ nguồn lực để thực thi, không tính đến bối cảnh Việt Nam thì có thể là vật cản cho sự phát triển số của Việt Nam.

Vậy nên, chúng tôi ý thức cần cân nhắc hết sức thấu đáo mọi khía cạnh trong quá trình xây dựng luật. Nguyên tắc ngành nào thì quản lý lĩnh vực đó của mình trên môi trường số là nguyên tắc không chỉ của luật này mà là nguyên tắc phổ quát.

"Bộ Thông tin và Truyền thông sẽ không quản lý lấn sân sang các ngành khác trên môi trường số và cũng sẽ không có bộ nào, ngành nào làm việc này cũng như sẽ không có một bộ, ngành nào độc quyền trên môi trường số" - Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông nhấn mạnh.

Luật Giao dịch điện tử tạo ra các thành tố cơ bản, cơ sở pháp lý cho việc chuyển đổi từ môi trường thực lên môi trường số, giúp các bộ, ngành, địa phương thực hiện việc chuyển đổi các giao dịch trong thế giới thực đã được luật pháp quy định trong lĩnh vực của mình lên môi trường số. Bộ Thông tin và Truyền thông sẽ không làm thay công việc chuyển đổi này mà là các bộ, ngành và địa phương sẽ phải làm.

Luật Giao dịch điện tử là điều kiện cần để tiếp theo các bộ, ngành, địa phương sẽ quy định chi tiết về thực hiện các giao dịch điện tử trong từng ngành, lĩnh vực cụ thể. Luật Giao dịch điện tử được sửa đổi theo nguyên tắc thực sao thì số vậy và số phải phong phú hơn thực, trong đời thực có những loại giao dịch gì về độ tin cậy khác nhau, chi phí khác nhau, độ phức tạp khác nhau đã được luật pháp quy định thì cũng sẽ được ánh xạ vào môi trường số.

Luật sửa đổi phải đảm bảo có độ phủ rộng và đảm bảo chi phí phải thấp hơn trong môi trường thực, làm phong phú hơn các loại giao dịch trên môi trường số, tránh việc lên môi trường số thì phức tạp hơn, đắt hơn. Đồng thời, phải đảm bảo tính khả thi khi áp dụng, tính đồng bộ với các luật khác, tính thống nhất, xuyên suốt trong luật này.

Về vấn đề phạm vi áp dụng, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cho hay, Luật Giao dịch điện tử (sửa đổi) mở rộng đến mọi lĩnh vực. Việc mở rộng lĩnh vực này so với 17 năm trước đây là dựa trên cơ sở hiện nay, công nghệ số đã sẵn sàng phổ biến an toàn, tin cậy, đáp ứng được các yêu cầu đặt ra và luật cũng bổ sung quy định pháp lý về một số dịch vụ đảm bảo tin cậy cho các giao dịch trên môi trường số.

Việc mở rộng phạm vi để cho phép tất cả các lĩnh vực đủ điều kiện đều có thể áp dụng giao dịch điện tử. Luật phải dễ hiểu và dễ thực thi. Luật Giao dịch điện tử là luật khó, có một số thuật ngữ, một số từ, một số câu được dịch từ tiếng nước ngoài, chưa Việt hóa được, gây khó hiểu, như dịch vụ tin cậy, thông điệp dữ liệu, cấp dấu thời gian…

Để người dân dễ áp dụng thì ngôn ngữ trong luật phải trong sáng, dễ hiểu hay chính xác và phổ thông. Vì vậy, Ban soạn thảo đã đặt mục tiêu là ngôn từ trong sáng, đơn giản và dễ hiểu và đã có nhiều cố gắng nhưng chưa được như mong muốn nên sẽ phải tiếp tục cố gắng.

Bộ mong nhận được thêm ý kiến góp ý của các vị đại biểu Quốc hội để có thể có được một bộ luật về một vấn đề mới, trừu tượng nhưng lại dễ hiểu, dễ làm để phục vụ cho công cuộc chuyển đổi số mang tính toàn dân và toàn diện. Đồng thời, các quy định đưa ra cũng phải được tính toán rất kỹ về tính khả thi, có tác dụng tích cực thúc đẩy sự phát triển.

Chúng ta đang chuyển từ ứng dụng công nghệ thông tin sang chuyển đổi số. Ứng dụng công nghệ thông tin thì từng phần, chuyển đổi số thì toàn dân và toàn diện. Luật Giao dịch điện tử lần này có đặt mục tiêu là phục vụ cho chuyển đổi sang môi trường số một cách toàn diện và toàn dân, ít nhất cũng là tạo ra cơ sở pháp lý cho sự chuyển đổi toàn dân và toàn diện này.

Luật Giao dịch điện tử phức tạp và rất khó nhưng lại có thuận lợi là nhiều nước đã đi trước chúng ta. Kinh tế số của họ đã 40-50% GDP, trong khi chúng ta mới có 12%, cho nên, có thể tham khảo, học hỏi được nhiều. "Bởi vậy, Ban soạn thảo sẽ tiếp tục tham khảo kinh nghiệm quốc tế, các cam kết quốc tế mà Việt Nam tham gia để nghiên cứu, chắt lọc các nội dung, đảm bảo theo kịp với xu thế của thế giới và vẫn phù hợp với thực tiễn Việt Nam" - Bộ trưởng nói.

Những ý kiến phát biểu tại phiên họp ngày hôm nay đã được cơ quan soạn thảo là Bộ Thông tin và Truyền thông thay mặt Chính phủ lắng nghe, ghi chú cẩn thận, tổng hợp, báo cáo Chính phủ các nội dung tiếp thu, sẽ phối hợp với các cơ quan chủ trì thẩm tra, cơ quan có liên quan để nghiên cứu kỹ lưỡng các ý kiến của đại biểu tiếp tục hoàn thiện luật để trình Quốc hội xem xét, quyết định.

"Cơ quan chủ trì soạn thảo rất mong muốn được tiếp tục lắng nghe các ý kiến góp ý của các vị đại biểu Quốc hội để luật này được hoàn thiện, được ban hành và sớm đi vào cuộc sống, góp phần giúp Việt Nam thực hiện chuyển đổi số thành công, thúc đẩy phát triển Chính phủ số, kinh tế số và xã hội số, sớm để Việt Nam trở thành một quốc gia số phát triển an toàn, nhân văn và rộng khắp" - Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng nêu.

Quỳnh Nga - Lan Anh