Bộ trưởng Bộ TN&MT Đặng Quốc Khánh chỉ rõ giải pháp căn cơ để hồi sinh các 'dòng sông chết'

Tích cực cải tạo các dòng sông ô nhiễm nhưng "chưa được bao nhiêu"

Tại phiên chất vấn trong chương trình kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa XV diễn ra sáng nay (ngày 4/6) liên quan đến lĩnh vực tài nguyên và môi trường, đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga - Đoàn đại biểu Quốc hội (ĐBQH) tỉnh Hải Dương đã gửi câu hỏi đến Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Đặng Quốc Khánh (TN&MT) về giải pháp hồi sinh các "dòng sông chết".

Cụ thể, đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga đề nghị Bộ trưởng Đặng Quốc Khánh cho biết giải pháp và kế hoạch của Bộ TN&MT trong việc hồi sinh các dòng sông chết do ô nhiễm trầm trọng trong thời gian tới, trong đó có hệ thống thủy lợi Bắc Hưng Hải?

Bộ trưởng Bộ TN&MT Đặng Quốc Khánh trả lời chất vấn.

Trả lời câu hỏi chất vấn của đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga, Bộ trưởng Đặng Quốc Khánh cho biết, các sông Bắc Hưng Hải, sông Nhuệ, sông Đáy, sông Cầu.. đang ô nhiễm nặng. Còn dòng sông chết vừa ô nhiễm vừa không có dòng chảy.

"Thời gian qua, các địa phương và Bộ TN&MT đã tích cực nhưng chưa cải tạo được bao nhiêu vì các khu công nghiệp và làng nghề xả thải ra các dòng sông này cũng như chưa đủ nguồn lực để xử lý, gồm nguồn lực để đầu tư cho hệ thống thu gom, hệ thống xử lý", ông Khánh cho biết.

Từ vấn đề nêu trên, Bộ trưởng Đặng Quốc Khánh cho rằng, các địa phương phải chung tay với nhau để xử lý nước thải đồng bộ. Giải pháp căn cơ là phải giữ được nước, nước chảy tự nhiên với lưu lượng nước lớn, điều hòa được dòng chảy. "Về vấn đề quản lý, Luật Tài nguyên nước (sửa đổi) sẽ có hiệu lực từ ngày 1/7 tới", ông Khánh nói.

Bộ trưởng Đặng Quốc Khánh cũng cho biết, Bộ TN&MT sẽ báo cáo Thủ tướng Chính phủ thành lập ngay Ủy ban quản lý lưu vực sông, tức là trách nhiệm chung các tỉnh, các bộ ngành và Ủy ban để điều phối vấn đề này. Bên cạnh đó, Bộ trưởng Bộ TN&MT đề nghị trong giai đoạn 2026 - 2030, Chính phủ cần quan tâm đầu tư công để xử lý các dòng sông ô nhiễm này.

Đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga - Đoàn ĐBQH tỉnh Hải Dương.

Liên quan đến vấn đề ô nhiễm nguồn nước sông Nhuệ - Đáy, tại phiên chất vấn, đại biểu Mai Thị Phương Hoa - Đoàn ĐBQH tỉnh Nam Định cho biết tỉnh Nam Định cũng như các tỉnh nằm ở lưu vực sông Nhuệ - Đáy là những địa phương chịu tác động nặng nề của ô nhiễm nguồn nước do nước thải chưa đạt tiêu chuẩn xả vào.

Theo báo cáo của Bộ TN&MT nước thải từ đô thị làng nghề, nước thải công nghiệp chiếm tỷ lệ lớn nhất trong cơ cấu nước thải phát sinh, trong khi đó tỷ lệ nước thải thu gom đạt tỷ lệ thấp. Đại biểu Mai Thị Phương Hoa đề nghị Bộ trưởng nêu rõ đánh giá về tình trạng nơi nào xả thải càng nhiều, việc xử lý nước thải càng ít? Tình trạng đô thị xả thải, nông thông gánh chịu ô nhiễm?

Bên cạnh đó, ngoài giải pháp thành lập Ủy ban lưu vực sông, Bộ TN&MT sẽ phối hợp với các địa phương thuộc lưu vực có các đô thị làng nghề lớn hoặc phối hợp, với các Bộ, ngành có liên quan để giải quyết tình trạng ô nhiễm nước sông Nhuệ - Đáy như thế nào?

Đại biểu Mai Thị Phương Hoa - Đoàn ĐBQH tỉnh Nam Định.

Trả lời câu hỏi của đại biểu Mai Thị Phương Hoa, Bộ trưởng Đặng Quốc Khánh cho biết, Bộ TN&MT đã tăng cường hệ thống quan trắc và phân tích môi trường trên lưu vực sông Nhuệ Đáy. "Hiện nay có 5 điểm quan trắc tự động, 42 điểm quan trắc kỳ môi trường nước mặt. Ngoài ra, địa điểm xả thải có lưu vực lớn và có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường được thiết lập quan trắc thường xuyên và liên tục, kết nối dữ liệu online", ông Khánh cho biết.

Cũng theo ông Đặng Quốc Khánh, Bộ TN&MT cũng đánh giá sức chịu tải của các dòng sông, với quan điểm sẽ trao đổi với các địa phương có giải pháp xử lý phù hợp.

Cũng liên quan đến vấn đề trên, đại biểu Nguyễn Hữu Toàn- Đoàn ĐBQH tỉnh Lai Châu đã có tranh luận với Bộ trưởng Bộ TN&MT. Đại biểu Nguyễn Hữu Toàn cho biết: Theo trả lời của Bộ trưởng, các dòng sông bị ô nhiễm đi qua nhiều tỉnh và có mức độ xả thải lớn. Đại biểu Nguyễn Hữu Toàn đề nghị làm rõ trách nhiệm của Bộ trong việc tổ chức thực hiện Luật Bảo vệ môi trường khi để xảy ra trình trạng xả thải, ô nhiễm môi trường ngày càng tăng.

Về trả lời của Bộ trưởng để xử lý các “dòng sông chết” cần thời gian và nguồn lực, đại biểu Nguyễn Hữu Toàn đề nghị Bộ trưởng làm rõ cần thời gianvà việc xây dựng, triển khai đề án về nguồn lực để xử lý tổng thể tình trạng ô nhiễm các dòng sông hiện nay.

Đại biểu Nguyễn Văn Thi - Đoàn ĐBQH tỉnh Bắc Giang.

Giải pháp nào quản lý các nguồn phát thải, xả thải?

Bày tỏ quan tâm đến các giải pháp căn cơ để quản lý tốt các nguồn phát thải, xả thải từ các khu, cụm công nghiệp, làng nghề, đại biểu Nguyễn Văn Thi - Đoàn ĐBQH tỉnh Bắc Giang cho rằng việc quản lý các nguồn phát thải, xả thải là giải pháp quan trọng trong công tác bảo vệ môi trường, nhất là việc quản lý ô nhiễm nguồn nước. Đại biểu đề nghị Bộ trưởng cho biết các giải pháp căn cơ trong thời gian tới để quản lý tốt các nguồn phát thải, xả thải từ các khu, cụm công nghiệp, làng nghề, cũng như là nước phải sinh hoạt?

Trả lời câu hỏi của đại biểu Nguyễn Văn Thi, Bộ trưởng Bộ TN&MT Đặng Quốc Khánh cho biết, đúng như thực trạng đại biểu phản ánh, vấn đề xử lý nước thải còn hạn chế, đặc biệt là nước thải sinh hoạt đô thị, nông thôn, nước thải cụm công nghiệp làng nghề. "Xử lý vấn đề này cần có những giải pháp tổng thể: nguồn lực, lộ trình thời gian, đầu tư hạ tầng, và sự quan tâm của các địa phương, bộ ngành…", ông Khánh nhấn mạnh.

Về thể chế chính sách, Bộ trưởng Đặng Quốc Khánh cho rằng, cần có sự hợp tác công tư để đảm bảo nguồn xã hội hóa; ban hành đơn giá dịch vụ hợp lý để các doanh nghiệp tham gia đầu tư nhà máy xử lý nước thải; tăng cường công tác quan trắc giám sát…

Cũng theo Bộ trưởng Đặng Quốc Khánh, vừa qua Bộ TN&MT đã khánh thành Trung tâm tổng hợp xử lý dữ liệu và quan trắc kết nối với tất cả các địa phương và các vùng nguồn xả thải lớn; từng bước cập nhập và kiểm tra xử lý vấn đề này. Đồng thời, tăng cường kiểm tra, giám sát và xử lý nghiêm các vi phạm về môi trường, đặc biệt các trường hợp cố tình xả thải ra môi trường không đạt yêu cầu.

Quốc Trần