Bộ trưởng Công an: Đa phần tội phạm sử dụng súng tự chế, vũ khí thô sơ
Đại tướng Tô Lâm cho biết, tội phạm sử dụng súng tự chế, vũ khí thô sơ, dao và phương tiện tương tự dao gây án đang diễn biến rất phức tạp.
Nhiều vụ dùng dao gây án rất dã man, gây bức xúc
Chiều 20/5, tại Nhà Quốc hội, Đại tướng Tô Lâm, Bộ trưởng Bộ Công an đã trình bày báo cáo về Dự án Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ (sửa đổi).
Theo Đại tướng Tô Lâm, 5 năm qua, việc tổ chức triển khai thực hiện Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ, đã phát sinh một số bất cập, hạn chế, vướng mắc.
Trong đó khái niệm vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ quy định chưa đáp ứng được yêu cầu quản lý Nhà nước và đấu tranh phòng, chống tội phạm.
Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm trình bày tờ trình dự án Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ.
Dẫn thực tế, Đại tướng Tô Lâm cho biết trong 5 năm, toàn quốc đã phát hiện 28.715 vụ, bắt giữ 48.987 đối tượng sử dụng trái phép vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ, các loại dao và phương tiện tương tự dao gây án. Trong đó, đa phần tội phạm sử dụng súng tự chế, vũ khí thô sơ, dao và phương tiện tương tự dao làm công cụ, phương tiện gây án.
"Bộ Công an đã phát hiện 27.161 vụ, bắt giữ 46.693 đối tượng (chiếm 94,5% tổng số vụ, 92,8% tổng số đối tượng). Tỷ lệ này rất cao", ông Tô Lâm thông tin và nhìn nhận, tội phạm sử dụng súng tự chế, vũ khí thô sơ, dao và phương tiện tương tự dao gây án đang diễn biến rất phức tạp.
Theo Bộ trưởng Bộ Công an, nhiều vụ đối tượng sử dụng dao sắc, dao nhọn, dao sắc nhọn có tính sát thương rất cao, gây án với tính chất rất manh động, tàn ác, dã man gây bức xúc dư luận xã hội, hoang mang, lo lắng trong nhân dân.
Song việc xử lý lại gặp khó khăn vì thực tế điều tra các vụ án cho thấy, chỉ xử lý hình sự được khi có đủ căn cứ kết luận đối tượng phạm tội về các tội danh khác như: Giết người, cướp tài sản, cố ý gây thương tích…, không xử lý được đối tượng về hành vi tàng trữ, sử dụng trái phép vũ khí vì trong Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ không quy định dao là vũ khí.
Tương tự, đối tượng sử dụng trái phép súng tự chế chiếmtỷ lệ cao hơn nhiều so với đối tượng sử dụng trái phép súng quân dụng.
Các loại vũ khí này khi đối tượng sử dụng gây án, gây ra hậu quả đặc biệt nghiêm trọng, nguy hiểm như vũ khí quân dụng nhưng theo quy định của Luật thì súng tự chế không nằm trong danh mục vũ khí quân dụng, không được trang bị cho lực lượng vũ trang nhân dân và các lực lượng khác để thi hành công vụ và nghiêm cấm chế tạo, sản xuất, mua bán, vận chuyển, tàng trữ, sử dụng các loại vũ khí này.
Các đối tượng đã lợi dụng kẽ hở của pháp luật để chế tạo, tàng trữ, mua bán, vận chuyển, sử dụng trái phép các loại súng tự chế, dao và công cụ, phương tiện tương tự vũ khí thô sơ.
Do đó, việc xây dựng dự án Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ (sửa đổi) là cần thiết.
Bộ trưởng Bộ Công an, Đại tướng Tô Lâm
Nếu không kịp thời ngăn chặn, xử lý nghiêm những hành vi chế tạo, tàng trữ, mua bán, vận chuyển, sử dụng trái phép các loại súng tự chế, dao và công cụ, phương tiện tương tự vũ khí thô sơ sẽ tiềm ẩn nguy cơ gây mất an ninh trật tự.
Theo chỉ đạo của Chính phủ, Bộ Công an chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan nghiên cứu, xây dựng dự án luật với 8 chương, 74 điều.
Trong đó, bổ sung dao có tính sát thương cao vào nhóm vũ khí thô sơ, trường hợp sử dụng dao có tính sát thương cao vào mục đích lao động, sản xuất, sinh hoạt thì không thuộc phạm vi điều chỉnh của Luật này. Đồng thời, quy định vũ khí thô sơ khi sử dụng với mục đích xâm phạm tính mạng, sức khỏe con người trái pháp luật là vũ khí quân dụng.
Bổ sung các loại súng bắn đạn ghém, nén khí, nén hơi vào nhóm vũ khí quân dụng, trường hợp các loại súng này sử dụng vào mục đích săn bắn thì được xác định là súng săn.
Chưa bao quát hết các công cụ gây sát thương
Ở góc độ cơ quan thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng An ninh Lê Tấn Tới cho biết: "Đa số ý kiến thành viên Ủy ban Quốc phòng An ninh nhất trí sự cần thiết sửa đổi Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ".
Tuy nhiên, có ý kiến đề nghị Chính phủ tiếp tục chỉ đạo rà soát bốn nhóm chính sách quy định về khái niệm; Quản lý hoạt động kinh doanh, xuất, nhập khẩu các loại dao và công cụ hỗ trợ khác có tính sát thương cao; Cho phép tổ chức, doanh nghiệp nước ngoài cho, tặng, viện trợ vũ khí, công cụ hỗ trợ cho Việt Nam; Khai báo vũ khí thô sơ là dao có tính sát thương cao để bảo đảm tính khả thi của các chính sách.
Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh Lê Tấn Tới trình bày báo cáo thẩm tra.
Theo ông Lê Tấn Tới, còn nhiều ý kiến khác nhau trong giải thích từ ngữ.
Có ý kiến cho rằng, một số quy định tại Điều 3 có sự trùng lặp và không thống nhất về nội hàm khái niệm, việc giải thích từ ngữ gắn với tiêu chí "mục đích sử dụng" dẫn đến khó phân biệt rạch ròi giữa các loại vũ khí.
Từ đó gây khó khăn cho công tác quản lý, nhất là công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm, xử lý các hành vi vi phạm liên quan đến vũ khí khi phải chứng minh mục đích sử dụng vũ khí của người vi phạm. Vì vậy, các thành viên theo ý kiến này đề nghị cơ quan soạn thảo cân nhắc chỉnh lý các quy định của dự thảo Luật để bảo đảm thống nhất.
Bên cạnh đó, có ý kiến cho rằng, quy định "dao có tính sát thương cao" chưa bao quát hết các loại công cụ tương tự (chông, mìn, bẫy...) có nguy cơ gây sát thương, sẽ trở thành vũ khí nguy hiểm khi sử dụng trái mục đích.
Đồng thời quy định dao có tính sát thương cao là vũ khí thô sơ, vũ khí quân dụng sẽ không thống nhất với một số quy định của pháp luật hiện hành quy định về vũ khí. Vì vậy, đề nghị nghiên cứu quy định bảo đảm phù hợp, đồng bộ, thống nhất.
