Bộ trưởng Công Thương đăng đàn nói về giải pháp chống hàng giả hàng nhái

Bộ trưởng Công Thương Nguyễn Hồng Diên. Ảnh: Media Quốc hội.

Tại phiên thảo luận về kinh tế - xã hội chiều ngày 17/6, Bộ trưởng Công Thương Nguyễn Hồng Diên phát biểu làm rõ một số vấn đề đại biểu Quốc hội quan tâm trong các lĩnh vực quản lý thị trường, chống gian lận thương mại, phát triển xuất khẩu nông sản, thương mại điện tử và logistics.

Thừa nhận dù các Bộ, ngành, địa phương đã nỗ lực, nhưng hàng giả, hàng kém chất lượng vẫn "diễn biến phức tạp", Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên chỉ ra 5 nguyên nhân chính:

Thứ nhất, do kinh doanh hàng giả, hàng nhái lợi nhuận lớn, nên lôi kéo nhiều đối tượng tham gia. Thứ hai, các hành vi vi phạm ngày càng tinh vi, lợi dụng công nghệ cao để gian lận trong môi trường thương mại điện tử. Thứ ba, nguồn lực cả nhân lực, vật lực của các cơ quan chức năng hạn chế.

Thứ tư, do công tác phối hợp giữa các cơ quan đôi lúc chưa đồng bộ. Cuối cùng là luật pháp hiện hành, cơ chế chế tài xử lý chưa đủ sức răn đe. Đặc biệt, một bộ phận cán bộ trong một số ngành, lĩnh vực được trao trách nhiệm nhưng thoái hóa, biến chất, tiếp tay cho hành vi vi phạm.

Để khắc phục tình trạng này, tư lệnh ngành Công Thương cho biết, Bộ Công thương sẽ tiếp tục tham mưu hoàn thiện chính sách pháp luật, phân định rõ thẩm quyền, trách nhiệm, đồng thời tăng cường thanh tra, kiểm tra, kiểm soát thị trường.

Bộ Công thương cũng đề xuất xây dựng luật Thương mại điện tử để tăng cường quản lý lĩnh vực này, dự kiến trình trong kỳ họp thứ 10 Quốc hội khóa XV. Đặc biệt sẽ đề xuất áp dụng các chế tài đủ sức răn đe với các đối tượng vi phạm.

Về vấn đề xử lý gian lận thương mại, hàng giả, hàng nhái trên môi trường thương mại điện tử, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên đánh giá luôn gặp "khó khăn" vì nhiều mặt hàng phức tạp, công nghệ tinh vi, lực lượng và phương tiện thanh kiểm tra còn hạn chế, cần sự phối hợp của nhiều cơ quan chuyên ngành khác nhau. Trong khi đó, pháp luật hiện hành chưa có quy định cụ thể về chế tài đối với các mô hình bán hàng, quảng cáo mới.

Vì thế, thời gian tới, Bộ Công Thương sẽ khẩn trương hoàn thiện hồ sơ, dự án Luật Thương mại điện tử, trình Chính phủ, Quốc hội; làm rõ trách nhiệm của các Bộ, ngành, địa phương, các cơ quan chức năng với các mô hình thương mại điện tử và các đối tượng livestream bán hàng.

Bộ trưởng thông tin thêm, cuối giờ chiều nay, Thủ tướng sẽ nghe dự thảo luật này để trình Quốc hội trong những ngày tới.

Bộ trưởng Diên cũng đưa ra nhiều giải pháp để ngăn chặn hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng, như phân cấp mạnh cho địa phương trong kiểm tra, giám sát; tăng cường thanh, kiểm tra phối hợp giữa các lực lượng chuyên ngành. Chủ động rà soát, xử lý các hành vi lợi dụng không gian mạng để kinh doanh hàng giả, hàng kém chất lượng.

Đồng thời, việc tuyên truyền, giáo dục người tiêu dùng trở thành "người tiêu dùng thông thái" cũng được xác định là then chốt trong cuộc chiến chống gian lận thương mại.

Giảm chi phí logistics nâng sức cạnh tranh cho hàng Việt

Liên quan đến áp lực từ các biện pháp phòng vệ thương mại của một số thị trường lớn, Bộ trưởng Công Thương khẳng định, xuất khẩu nông, thủy sản vẫn đạt kết quả tích cực. Trong 4 tháng đầu năm 2025, kim ngạch xuất khẩu nông, thủy sản đạt 13,12 tỷ USD, tăng gần 15% so với cùng kỳ năm 2024.

Để duy trì đà tăng trưởng và giảm thiểu tác động từ rào cản kỹ thuật, Bộ Công Thương tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các Bộ ngành, đặc biệt là Bộ Nông nghiệp, thúc đẩy đàm phán mở cửa thị trường, tháo gỡ hàng rào phi thuế quan. Ngoài ra, việc khai thác hiệu quả các hiệp định thương mại tự do (FTA) và chuyển đổi phương thức xuất khẩu sang chính ngạch, đặc biệt với thị trường Trung Quốc được coi là giải pháp chiến lược lâu dài.

Một trong những nội dung trọng tâm khác là vấn đề xây dựng và phát triển thương hiệu hàng hóa Việt Nam. Theo Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên, Bộ Công Thương đang triển khai ba cấp độ thương hiệu: thương hiệu ngành cấp quốc gia; thương hiệu sản phẩm mang chỉ dẫn địa lý và nhãn hiệu tập thể cấp địa phương; và thương hiệu sản phẩm cấp doanh nghiệp.

Các chương trình đào tạo, tư vấn, cải tiến thiết kế, đăng ký bảo hộ, quảng bá hình ảnh cũng được Bộ Công Thương thúc đẩy nhằm nâng cao năng lực quản trị thương hiệu, giúp hàng Việt thâm nhập bền vững vào chuỗi giá trị toàn cầu. Đây cũng là bước đi quan trọng để thực hiện hiệu quả chủ trương "Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam", đồng thời khai thác tối đa thị trường trong nước hơn 100 triệu dân.

Kiều Chinh