Bộ trưởng Lê Minh Hoan: Người dân bình tĩnh, bộ không vô cảm

- PV: Người dân đang rất quan tâm tới vấn đề giá lợn hơi rất thấp nhưng giá bán ngoài chợ và siêu thị lại rất cao. Nguyên nhân vì sao thưa Bộ trưởng?

Bộ trưởng Lê Minh Hoan: Hôm qua tôi vừa trực tiếp đi một số trang trại chăn nuôi và tôi cũng mới nói chuyện với Thủ tướng. Bản thân truyền thông hết sức cân nhắc vì đánh vào cảm xúc người dân dễ, nhưng ngược lại có thể tạo hiệu ứng về giá cả.

Thông tin hiện tồn đọng 8 triệu con lợn trong chuồng là không chính xác. Việc này mang lại hiệu ứng người nông dân lo ngại lợn tồn nhiều quá nên phải bán nhanh, bán đổ bán tháo bằng mọi giá.

Cùng lúc nhiều người bán, thị trường bị dứt gẫy do Covid-19 trong khi giá cả được quyết định đơn thuần dựa vào cung và cầu. Người nông dân bằng mọi giá phải đẩy ra, tạo áp lực đầu cung trên thị trường.

Còn về hệ thống siêu thị, những đơn hàng họ đã đặt trước 5-7 tháng. Do đó, không thể đơn giản là hạ giá xuống thì giá phải xuống. Ngay cả thương lái thu mua đem về lò mổ cũng phải giữ lại chứ không phải mua đi - bán lại ngay, mổ liền. Họ để 5 ngày nửa tháng, bán lợn theo nhu cầu thị trường chi phí họ phải chịu.

Bộ trưởng Lê Minh Hoan thừa nhận ngành Nông nghiệp chưa làm tròn trách nhiệm trong dự báo và điều tiết cung cầu thị trường thịt lợn (ảnh: Trần Thường)

Nông dân nuôi lợn, cả năm trước đầu tư giống rồi, đâu biết thị trường đứt đoạn, đâu biết Covid-19, cứ kỳ vọng thị trường nhanh chóng vượt qua, khi biết rồi nên phải chấp nhận giá xuống. Vấn đề cung cầu thị trường chúng ta phải quen dần có lúc lên, lúc xuống, không thể nào cân bằng tuyệt đối được hết.

Đúng là ngành nông nghiệp chưa làm tròn trách nhiệm, chưa dự báo thị trường và điều tiết trong điều kiện bình thường. Cần chấn chỉnh lại. Chúng ta cứ khuyến khích sản xuất, chăn nuôi làm sao tốt nhất, còn cứ nghĩ chuyện mua bán là chuyện của bà con, nhưng vậy là không được.

Xưa nay ngành nông nghiệp xem sứ mệnh của mình là khuyến khích sản xuất, cứ sản xuất và đi theo dõi sản xuất xem có bao nhiêu lúa, cá, tôm. Song, đó không phải là kinh tế mà chỉ là nông sản thô nằm trên đồng ruộng. Khi nào ra thị trường thì mới là kinh tế nông nghiệp.

- Giá thịt lợn hiện nay rất cao, phải chăng các doanh nghiệp lớn trong ngành neo giá cao nên thị trường cũng phải bán đắt?

Vừa qua trong giãn cách biết bao nhiêu lò mổ phải dừng hoạt động, những nhà máy lớn cũng phải thực hiện 3 tại chỗ, lượng công nhân thấp hơn, năng suất thấp hơn, thị trường không có hơn.

Mặc dù sức chống chịu của doanh nghiệp tốt hơn, dự báo của họ tốt hơn, nhưng trong bối cảnh bất thường như dịch Covid-19, chuỗi cung ứng đứt gãy. Có thời điểm thị trường cần nhưng nông sản không tới được do bị luồng xanh và luồng đỏ, rồi mất cả tháng để thống nhất cái gì thiết yếu, cái gì không thiết yếu.

Cũng không loại trừ khi chi phí các khâu trung gian tăng quá cao mà tiêu thụ không được, thương lái sẽ phải đẩy giá mua xuống để bù lại. Tuy nhiên, lợi ích nhóm, chiếm bao nhiêu so với khách quan, thì cần phải làm rõ hơn để tạo lòng tin cho người nông dân.

Bộ trưởng khuyên nông dân cố gắng bình tĩnh, không hoảng loạn (ảnh: NG)

- Dịch Covid-19 vẫn diễn biến phức tạp, Tết cũng đã cận kề, ngành nông nghiệp sẽ làm gì để bà con yên tâm chăn nuôi thưa Bộ trưởng?

Với dòng người từ các đô thị về, các địa phương lại bắt đầu bùng dịch lên, ai tiên đoán được Tết này sẽ thế nào. Mới đây có thông tin xuất hiện chủng mới nguy hiểm hơn chủng Delta, khi nào nó tới cũng không ai biết.

Vì vậy, tất cả mọi phương án là dự trù. Tôi hi vọng với chủ trương của Thủ tướng, độ phủ tiêm vắc xin cao, thì chiều hướng thị trường tốt hơn. Song, cũng phải đưa ra nhiều kịch bản để Tết này đảm bảo cung cầu.

Chúng tôi đang cho thống kê lại. Mấy triệu con lợn ở trong chuồng là rất lớn, cần phải phân loại theo độ tuổi thế nào, xuất chuồng là lứa, theo từng đợt chứ đâu phải một lúc là bán hết.

Do đó, ngành Nông nghiệp phải phân tích lại đầu cung theo từng thời điểm, rà soát lại nhu cầu tiêu dùng trong dịp Tết những năm vừa qua là bao nhiêu. Ngành Nông nghiệp sẽ ngồi lại với các hệ thống phân phối tiêu thụ lớn, các doanh nghiệp FDI phân tích số liệu cụ thể.

Thủ tướng đã giao Bộ Nông nghiệp tổng hợp nhu cầu vắc xin của toàn bộ chuỗi ngành hàng nông nghiệp để Bộ Y tế phân bổ vắc xin cho chuỗi ngành hàng nông sản phục vụ dịp Tết để giảm chi phí sản xuất, giá nông sản từ đó cũng phục hồi.

Với người nông dân cố gắng bình tĩnh, Bộ sẽ làm trách nhiệm hết mình, chứ không vô cảm, sẽ đưa ra những con số từng thời điểm để bà con mình cân nhắc. Bản thân thương lái cũng đang cạnh tranh lẫn nhau thì lúc đó thị trường sẽ điều tiết. Rất nhiều người nuôi, rất nhiều thương lái thì thị trường sẽ cạnh tranh về giá. Còn yếu tố đầu vào đó là trách nhiệm của nhà nước làm sao để giảm xuống. Nếu chi phí đầu vào giảm thì cũng đỡ được cho bà con.

Trần Thường - Tâm An