Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên thông tin về việc đền bù, hỗ trợ đối với công trình điện gió
Tại phiên thảo luận ở hội trường chiều 23/5/2024 về kết quả giám sát việc giải quyết kiến nghị của cử tri gửi đến Kỳ họp thứ 6, Quốc hội khóa XV, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên đã thông tin về ý kiến của đại biểu Siu Hương - Đoàn ĐBQH tỉnh Gia Lai liên quan đến việc đền bù, hỗ trợ trong phạm vi 300m từ công trình điện gió.
Tại phiên thảo luận ở hội trường chiều 23/5/2024, thông tin về ý kiến của đại biểu Siu Hương - Đoàn ĐBQH tỉnh Gia Lai về việc đền bù, hỗ trợ trong phạm vi 300m từ công trình điện gió, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên cho biết, hiện nay chưa có quy định cụ thể trong pháp luật về hành lang an toàn điện gió được xem xét đền bù theo pháp luật về đất đai.
Luật Đất đai chỉ có quy định về công trình công cộng, công trình quốc phòng an ninh, còn những công trình nằm trong phạm vi của cột điện gió thuộc đối tượng chủ đầu tư tự thỏa thuận.
Hơn nữa, khái niệm “khu dân cư” được quy định tại Nghị định số 14/2014/NĐ-CP ngày 26/2/2014 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành Luật Điện lực về an toàn điện đến nay cũng đã bị bãi bỏ và thay thế bởi Nghị định số 51/2020/NĐ-CP ngày 21/4/2020, nên chưa thật rõ khái niệm về khu dân cư cũng như các công trình kiến trúc trong khu vực này.
Ngoài ra, trong quá trình triển khai các dự án điện gió, chủ đầu tư và các bên liên quan chưa quan tâm và chưa thực hiện nghiêm các quy định của pháp luật hiện hành…
Cụ thể, khoản 2 Điều 13 Thông tư số 02/2019/TT-BCT ngày 15/1/2019 của Bộ Công Thương quy định: "Ưu tiên phát triển công trình điện gió ở các vị trí đất khô cằn, sỏi đá, ít có giá trị nông nghiệp, nuôi trồng thủy sản, dân cư thưa thớt hoặc không có người dân sinh sống”.
Khoản 1 Điều 4 Luật Xây dựng (Nguyên tắc cơ bản trong hoạt động đầu tư xây dựng) quy định: “Bảo đảm đầu tư xây dựng công trình theo quy hoạch, thiết kế, bảo vệ cảnh quan, môi trường; phù hợp với điều kiện tự nhiên, xã hội, đặc điểm văn hóa của từng địa phương; bảo đảm ổn định cuộc sống của nhân dân; kết hợp phát triển kinh tế - xã hội với quốc phòng, an ninh và ứng phó với biến đổi khí hậu”.
Khoản 11 Điều 12 Luật Xây dựng (Các hành vi bị nghiêm cấm) quy định: “Sử dụng công trình không đúng với mục đích, công năng sử dụng; xây dựng cơi nới, lấn chiếm diện tích, lấn chiếm không gian đang được quản lý, sử dụng hợp pháp của tổ chức, cá nhân khác và của khu vực công cộng, khu vực sử dụng chung”.
Khoản 2 Điều 5 Luật Đất đai (Nguyên tắc sử dụng đất) quy định: “Thực hiện quyền và nghĩa vụ của người sử dụng đất trong thời hạn sử dụng đất theo quy định của Luật này và quy định khác của pháp luật có liên quan; không xâm phạm quyền, lợi ích hợp pháp của người sử dụng đất liền kề và xung quanh”.
Về hướng giải quyết những vấn đề đang tồn tại, Bộ trưởng Bộ Công Thương cho biết, thực hiện thông báo kết luận của Ủy ban Thường vụ Quốc hội tại Văn bản số 2126/TB-TTKQH ngày 22/10/2022 của Tổng Thư ký Quốc hội về Báo cáo công tác dân nguyện của Quốc hội trong tháng 2/2023, Văn phòng Chính phủ đã có Văn bản số 2824/VPCP-QHĐP ngày 24/4/2023 thông báo ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ đối với nội dung vướng mắc về đền bù, hỗ trợ liên quan đến dự án điện gió.
Trong đó, giao Bộ Tài nguyên và Môi trường nghiên cứu bổ sung trường hợp bồi thường, hỗ trợ thiệt hại đối với đất thuộc hành lang an toàn khi xây dựng công trình có quy định hành lang bảo vệ an toàn (ngoài các công trình công cộng, quốc phòng an ninh đã được quy định trong Luật Đất đai hiện hành).
Trong khi chờ sửa đổi bổ sung luật, Bộ Tài nguyên và Môi trường chủ trì phối hợp với các cơ quan liên quan khẩn trương tham mưu trình Chính phủ hướng dẫn về bồi thường, hỗ trợ đất, tài sản trên đất nằm trên khu vực hành lang an toàn cột tháp gió của nhà máy điện gió.
Bộ Công Thương đang phối hợp chặt chẽ với Bộ Tài nguyên và Môi trường và các Bộ, ngành liên quan để giải quyết vấn đề này.
Đối với vấn đề đại biểu Nguyễn Tạo - Đoàn ĐBQH Lâm Đồng nêu về vướng mắc tại khu vực chồng lấn liên quan đến quy hoạch boxit trước kia nay là quy hoạch thăm dò, khai thác khoáng sản, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho biết: Hiện nay vấn đề quy hoạch và thực hiện quy hoạch khai thác, chế biến và sử dụng khoáng sản thời kỳ 2021-2030 đã được Thủ tướng phê duyệt. Bộ Công Thương đã tổ chức hội nghị triển khai kế hoạch và triển khai đến tất cả các địa phương.
Theo quy định, các quy hoạch tỉnh phải phù hợp với quy hoạch ngành, quốc gia, trường hợp các quy hoạch của tỉnh mâu thuẫn bao gồm cả việc chồng lấn quy hoạch với quy hoạch quốc gia và quy hoạch ngành, cần phải được rà soát, điều chỉnh theo quy định tại Nghị quyết số 61/2022/QH15 ngày 16/6/2022 của Quốc hội.
Đối những dự án đã được cấp chủ trương đầu tư nhưng trong quá trình thực hiện có vướng mắc, trong đó có vấn đề chồng lấn về diện tích sử dụng đất, đề nghị các địa phương rà soát kỹ để điều chỉnh kế hoạch sử dụng đất cho phù hợp, cũng như xử lý những vướng mắc trong thẩm quyền của mình. Những vấn đề vượt thẩm quyền báo cáo Chính phủ xem xét, quyết định.