Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng: Phấn đấu dành 60% ngân sách hằng năm cho đầu tư phát triển

Trả lời các vấn đề đại biểu nêu, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng nhấn mạnh, thời gian tới phấn đấu dành 60% ngân sách hằng năm cho đầu tư phát triển.

Quốc hội tiến hành phiên chất vấn và trả lời chất vấn vào sáng 19-6. Ảnh Duy Linh

Khơi thông và sử dụng hiệu quả nguồn vốn đầu tư công

Một trong những vấn đề được đại biểu quan tâm hiện nay là công tác giải ngân vốn đầu tư công để góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế đạt 8% trở lên trong năm 2025. Giải pháp Bộ Tài chính đưa ra là tập trung khơi thông và sử dụng hiệu quả nguồn lực vốn đầu tư công với mục tiêu phấn đấu giải ngân 100%.

Tuy nhiên, đại biểu Trần Kim Yến (Đoàn thành phố Hồ Chí Minh) đặt câu hỏi, dù nỗ lực rất lớn nhưng tỷ lệ giải ngân vẫn thấp, vậy giải pháp cho vấn đề này là gì?

Đại biểu Trần Kim Yến (Đoàn thành phố Hồ Chí Minh) đặt câu hỏi chất vấn. Ảnh Duy Linh

Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết, 5 tháng đầu năm, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành nhiều công điện, tổ chức các cuộc họp để kịp thời chỉ đạo đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công. Kết quả đạt được so cùng kỳ năm trước cao hơn, giải ngân đạt xấp xỉ 200 nghìn tỷ đồng, tỷ lệ là 24,1% kế hoạch (cùng kỳ năm 2024 là gần 22%). Đặc biệt là hiện nay tất cả các dự án trọng điểm quốc gia đều đạt và vượt tiến độ đề ra.

Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho biết, hiện nay, chúng ta đặt mục tiêu giải ngân đủ 100% vốn đầu tư công, để đóng góp vào mục tiêu tăng trưởng kinh tế trên 8%. Đây là mục tiêu rất thách thức.

Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng nêu 3 giải pháp. Thứ nhất, tập trung tháo gỡ vướng mắc pháp lý trong triển khai đầu tư công về các lĩnh vực đất đai, xây dựng, quy hoạch và thủ tục hành chính. Nội dung này Chính phủ đã trình Quốc hội sửa Luật Đầu tư công theo hướng phân cấp, phân quyền nhiều hơn; Thủ tướng cũng giao trách nhiệm cho từng bộ, cơ quan, địa phương để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc liên quan.

Thứ hai là xác định mức độ hoàn thành nhiệm vụ về giải ngân vốn đầu tư công năm 2025 đối với các tập thể, cá nhân.

Thứ ba là tiếp tục phát huy tốt hoạt động của các tổ công tác, ban chỉ đạo để rà soát tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, nhất là dự án trọng điểm.

Vốn ngân sách là vốn mồi để kích hoạt các nguồn vốn khác

Trả lời câu hỏi của đại biểu Đoàn Thị Thanh Mai (Đoàn Hưng Yên) về các giải pháp huy động nguồn vốn đầu tư xã hội để phục vụ phát triển kinh tế đất nước, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho biết, theo dự báo kịch bản tăng trưởng giai đoạn 2026-2030, nhu cầu đầu tư phát triển là rất lớn, chiếm khoảng 40% GDP và tăng trưởng đầu tư mỗi năm là khoảng 17-20%. Đây là con số rất cao, bởi hiện nay, nguồn đầu tư chỉ chiếm khoảng 30-33% GDP.

Để đẩy mạnh huy động nguồn vốn đầu tư xã hội, thời gian tới, Bộ trưởng cho biết sẽ phấn đấu dành tối đa nguồn ngân sách cho đầu tư phát triển, với mục tiêu dành 60% ngân sách hằng năm cho đầu tư phát triển. Cùng với đó là có giải pháp đột phá, đa dạng kích hoạt thu hút tối đa nguồn vốn đầu tư từ doanh nghiệp tư nhân, doanh nghiệp nhà nước, FDI, vốn ODA và nguồn vốn từ nhân dân.

Quan điểm là nguồn vốn ngân sách là vốn mồi để kích hoạt các nguồn vốn khác. “Bất cứ công trình, dự án nào mà doanh nghiệp có thể tham gia thì ưu tiên và nguồn vốn nhà nước chỉ có tính chất hỗ trợ, ngoại trừ công trình an ninh, quốc phòng”, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng nhấn mạnh.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng trả lời chất vấn sáng 19-6. Ảnh Duy Linh

Cũng liên quan đến nội dung này, đại biểu Trần Văn Tuấn (Đoàn Bắc Giang) nêu thực tế, hiện nay, Chính phủ triển khai nhiều dự án về hạ tầng giao thông quy mô rất lớn nhưng ngân sách có hạn, có nguy cơ tạo ra gánh nặng ngân sách hay không?

Đi thẳng vào vấn đề đại biểu nêu, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho biết, Chính phủ rất quyết tâm, quyết liệt phát triển hạ tầng giao thông trên toàn quốc. Ngay từ đầu nhiệm kỳ, Chính phủ đã trình Quốc hội mục tiêu xây dựng 3.000km đường cao tốc. Đây là nhiệm vụ rất khó khăn vì nguồn ngân sách có hạn. Tuy nhiên, chúng ta đang kiểm soát rất tốt nợ công, nợ Chính phủ, trong khoảng 33% GDP - con số này là rất thấp và an toàn. Hiện nay, các dự án đang triển khai được tính toán cụ thể, dự án nào dùng ngân sách, dự án nào đi vay, khi đi vay đều tính toán cụ thể hiệu quả của dự án mang lại.

“Vấn đề quan trọng là dự án đấy vận hành có hiệu quả không? Nếu có hiệu quả thì cũng giống như việc kinh doanh và vay ngân hàng, như vậy, chúng ta “có của ăn của để”, vẫn trả nợ được, vẫn có hạ tầng đóng góp cho phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Cho nên đại biểu hết sức yên tâm về vấn đề nợ công”, Bộ trưởng bày tỏ.

Nhấn mạnh thêm vấn đề này, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho rằng: “Chúng ta muốn phát triển thì không có con đường nào khác là phải sử dụng đòn bẩy huy động mọi nguồn vốn từ đi vay, trong nhân dân, huy động nguồn vốn ODA, tổ chức tài chính quốc tế để phát triển kinh tế. Chúng ta không đi vay có nghĩa là có đồng nào kinh doanh đồng đó, không có đòn bẩy thì không có tăng trưởng cao. Tăng trưởng vào đâu phải mang lại hiệu quả, công ăn việc làm, tăng thu ngân sách cho Nhà nước”.

Cải thiện niềm tin của người tiêu dùng

Đại biểu Triệu Thế Hùng (Đoàn Hải Dương) đặt câu hỏi chất vấn. Ảnh Duy Linh

Trong khi đó, đại biểu Triệu Thế Hùng (Đoàn Hải Dương) quan tâm đến các giải pháp để thúc đẩy tiêu dùng nội địa.

Trả lời vấn đề này, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng nhấn mạnh, tiêu dùng nội địa là động lực tăng trưởng rất quan trọng và cần được thúc đẩy mạnh mẽ trong năm 2025 và trong giai đoạn 2026-2030 để cùng các động lực khác đóng góp vào tăng trưởng kinh tế của đất nước.

Hiện nay, tiêu dùng đã trở lại tốc độ tăng tương đương với giai đoạn trước đại dịch Covid-19. Trong 5 tháng đầu năm nay, lĩnh vực tiêu dùng tăng 9,7%, tuy nhiên so với kịch bản đặt ra là chưa đạt (kịch bản là 12% trở lên). Vì vậy, để thúc đẩy tăng trưởng tiêu dùng phải triển khai và kết hợp toàn diện giữa chính sách tài khóa và chính sách tiền tệ, đồng thời cải thiện niềm tin của người tiêu dùng và phát triển hệ thống phân phối một cách hiệu quả.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng trả lời câu hỏi chất vấn. Ảnh Duy Linh

Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng nêu giải pháp đầu tiên là đấu tranh mạnh mẽ với hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng để củng cố niềm tin người tiêu dùng.

Thứ hai là ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, tỷ giá, để người dân hạn chế tích trữ, tăng ổn định giá cả hàng hóa trong nước, nhất là trong dịp lễ, tết, mùa du lịch.

Thứ ba là tăng thu nhập cho người dân, tiếp tục điều chỉnh tăng lương khu vực công, lương tối thiểu, lương cơ bản phù hợp với năng suất và lạm phát; làm tốt chính sách an sinh xã hội, bảo hiểm thất nghiệp, trợ cấp để người dân yên tâm chi tiêu; điều chỉnh thuế thu nhập cá nhân để giảm bớt gánh nặng cho người có thu nhập trung bình và thấp.

Thứ tư là thúc đẩy mô hình kinh doanh trên nền tảng thương mại điện tử, nền tảng số, khuyến khích chi tiêu trực tuyến, đẩy mạnh cho vay tiêu dùng, vay lãi suất thấp; kích cầu du lịch trong nước trong dịp lễ, tết, thu hút khách du lịch nước ngoài; phát triển thị trường tiêu dùng nông thôn, khu vực xa trung tâm...

Duy Kiên