Bộ Y tế chỉ đạo phía Nam tăng cường phòng chống dịch bệnh, không lơ là chủ quan
Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Liên Hương yêu cầu các địa phương phía Nam khẩn trương xây dựng kế hoạch phòng, chống dịch bệnh, nhất là dịp lễ Tết.
Ngày 26-12, tại hội nghị tổng kết hoạt động phòng chống dịch bệnh năm 2025 khu vực phía Nam do Viện Pasteur TP.HCM tổ chức, PGS.TS Nguyễn Vũ Trung, Viện trưởng Viện Pasteur TP.HCM, cho biết công tác phòng, chống dịch khu vực phía Nam năm 2025 đạt nhiều kết quả quan trọng.
Đáng chú ý, không để xảy ra dịch sốt xuất huyết quy mô lớn, tỉ lệ không qua khỏi chỉ 0,034%, thấp hơn nhiều so với chỉ tiêu Bộ Y tế giao. Mạng lưới phối hợp giữa y tế dự phòng và khối điều trị tiếp tục phát huy hiệu quả, giúp phát hiện sớm ca bệnh và triển khai biện pháp phòng dịch kịp thời.
Trong lĩnh vực tiêm chủng, Viện Pasteur TP.HCM đã cung ứng 8,9 triệu liều vaccine, triển khai hiệu quả chiến dịch tiêm vaccine sởi. Công tác giám sát bại liệt, liệt mềm cấp, phòng chống HIV/AIDS và truyền thông y tế cộng đồng được tăng cường.
Bẹnh nhi điều trị sốt xuất huyết tại BV Nhi đồng 1, TP.HCM. Ảnh: THẢO PHƯƠNG
Tuy vậy, theo ông Trung, bức tranh dịch bệnh năm 2025 vẫn tiềm ẩn nhiều thách thức. Toàn khu vực ghi nhận 5.464 ca sốt xuất huyết, 3.486 ca sởi và 4.141 ca tay chân miệng. Sốt xuất huyết chủ yếu do virus DENV-3 lưu hành; tay chân miệng ghi nhận chủng EV71-C1 có độc lực cao, tiềm ẩn nguy cơ bệnh nặng ở trẻ em. Các bệnh phòng bằng vaccine như sởi có xu hướng gia tăng, trong khi nhiều bệnh mới nổi, tái nổi xuất hiện trong bối cảnh biến đổi khí hậu, đô thị hóa nhanh và mật độ dân cư cao.
Dù tình hình dịch bệnh truyền nhiễm trong năm 2025 cơ bản được kiểm soát, không ghi nhận các đợt bùng phát lớn, Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Liên Hương nhấn mạnh ngành y tế và các địa phương phía Nam tuyệt đối không được chủ quan.
Nguy cơ dịch bệnh vẫn hiện hữu, nhất là tay chân miệng, sốt xuất huyết, bại liệt và các bệnh truyền nhiễm mới nổi, trong bối cảnh giao lưu, đi lại gia tăng và hệ thống y tế đang chuyển đổi mô hình tổ chức.
Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Liên Hương phát biểu tại hội nghị tổng kết hoạt động phòng chống dịch bệnh năm 2025 khu vực phía Nam do Viện Pasteur TP.HCM tổ chức. Ảnh: BVCC
Thứ trưởng đánh giá qua các báo cáo chuyên môn cho thấy năm 2025, tình hình dịch bệnh truyền nhiễm tại khu vực phía Nam cơ bản được kiểm soát, không xảy ra các vụ dịch lớn như những năm trước. Dịch sởi đã được khống chế thông qua các chiến dịch tiêm vaccine, TP.HCM công bố kết thúc dịch trong thời gian tương đối ngắn, thể hiện sự chủ động của hệ thống y tế và chính quyền địa phương.
Các bệnh như sốt xuất huyết, tay chân miệng, ho gà có ghi nhận gia tăng ca mắc ở một số thời điểm nhưng không hình thành ổ dịch lớn. Các địa phương đã chủ động kiểm soát tình hình, đây là tín hiệu tích cực.
Tuy nhiên, bà Hương lưu ý dịch bệnh “hạ nhiệt” không đồng nghĩa với an toàn tuyệt đối. Trong giai đoạn 2023–2024, nhiều địa phương phía Nam từng đối mặt với các đợt bùng phát mạnh của sốt xuất huyết, sởi, tay chân miệng. Năm 2025 nhẹ hơn nhưng dự báo năm 2026 vẫn tiềm ẩn nhiều nguy cơ, nhất là các bệnh truyền nhiễm có chu kỳ và bệnh mới nổi.
Thứ trưởng Bộ Y tế đặc biệt cảnh báo nguy cơ bệnh bại liệt. Theo bà, Indonesia đã phát hiện ca bại liệt, một số quốc gia châu Phi cũng ghi nhận bệnh. Thời gian tới, dịp Tết Dương lịch và Tết Nguyên đán, hoạt động đi lại, giao thương với các nước, nhất là Lào và khu vực lân cận, sẽ tăng mạnh, làm gia tăng nguy cơ xâm nhập dịch bệnh. Việc duy trì tỷ lệ tiêm chủng cao và giám sát chặt chẽ tại cơ sở là yếu tố then chốt để ngăn chặn nguy cơ này.
Bà Hương cũng thẳng thắn nhìn nhận hạn chế lớn hiện nay là công tác dự báo, cảnh báo sớm dịch bệnh. Dù từng thí điểm hệ thống cảnh báo ứng dụng công nghệ thông tin, Việt Nam vẫn chưa triển khai đồng bộ trên toàn quốc. Hiện dự án xây dựng hệ thống cảnh báo dịch bệnh với sự hỗ trợ của Đức đang được triển khai nhưng gặp khó khăn do thay đổi mô hình tổ chức hành chính.
Kết luận hội nghị, Thứ trưởng Nguyễn Thị Liên Hương đưa ra 6 yêu cầu trọng tâm đối với các địa phương phía Nam, trong đó nhấn mạnh việc khẩn trương xây dựng kế hoạch phòng, chống dịch; đẩy mạnh truyền thông cộng đồng; tăng cường giám sát, đánh giá nguy cơ, chủ động xét nghiệm; bảo đảm tỉ lệ tiêm chủng tối thiểu 95%; chủ động dự trữ thuốc, hóa chất, trang thiết bị phòng dịch. Trước những nguy cơ vẫn tiềm ẩn, nâng cao năng lực y tế dự phòng, cảnh báo sớm và tiêm chủng tiếp tục là yêu cầu xuyên suốt trong thời gian tới.
