Bức thư gửi mệ bán xôi giành giải nhất viết thư UPU 2020
Lối viết sáng tạo, gần gũi mà giản dị thân thương, Bức thư gửi 'Mệ Sương bán xôi' của Phan Hoàng Phương Nhi, lớp 7/2 trường THCS Duy Tân, Thừa Thiên Huế giành giải Nhất quốc gia cuộc thi viết thư quốc tế UPU.
Viết thư quốc tế UPU 2020 – Tấm lòng từ người thật việc thật
Cuộc thi Viết thư quốc tế UPU lần thứ 49 (năm 2020) do Liên minh Bưu chính thế giới (UPU) tổ chức với đề tài: "Em hãy viết thông điệp gửi một người lớn về thế giới chúng ta đang sống" (Tiếng Anh: Write a message to an adult about the world we live in). Đây là cuộc thi lần thứ 32 được tổ chức ở Việt Nam do các cơ quan: Bộ Thông tin và Truyền thông, Tổng Cty Bưu điện Việt Nam, Bộ Giáo dục - Đào tạo, Trung ương Đoàn Thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh và Báo Thiếu niên Tiền phong và Nhi đồng phối hợp tổ chức.
Cuộc thi viết thư quốc tế UPU 49 (năm 2020) được phát động và triển khai trên phạm vi toàn quốc từ tháng 12-2019 đến tháng 3-2020. Ban Tổ chức đã nhận được gần 600 ngàn bức thư dự thi của các em học sinh trên khắp mọi miền Tổ quốc tham gia. 34 tỉnh, thành phố có bài dự thi lọt vào vòng chung khảo quốc gia. Thứ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Thành Hưng cho biết: “Cuộc thi viết thư quốc tế UPU đã đồng hành với biết bao thế hệ học sinh Việt Nam hơn 30 năm qua, có nhiều em giờ đã trưởng thành, thành công trong xã hội. Mỗi một mùa thi viết thư đến, các em học sinh, thầy cô giáo và những người làm công tác tổ chức cuộc thi, Ban giám khảo lại mong đợi và háo hức với đề tài, chờ đợi những thành quả sáng tạo mới từ những bức thư”.
Trong thời gian qua, cuộc thi viết thư UPU trên toàn quốc ngày càng thu hút đông đảo các em học sinh tham gia và Việt Nam đã có nhiều bức thư đạt giải cao quốc tế. Đây là thành tích rất đáng tự hào khi các em thiếu nhi của Việt Nam dự thi cùng thiếu nhi 191 quốc gia thành viên của UPU, giúp Việt Nam trở thành một trong số những quốc gia có thành tích cao nhất tại cuộc thi này.
Chính vì vậy, các vấn đề thời đại thông qua các chủ đề của cuộc thi viết thư UPU hàng năm cũng là những vấn đề mang tính giáo dục rất lớn, đã và đang được các em học sinh bày tỏ qua những bức thư của mình. Đây cũng là những vấn đề mà người lớn chúng ra phải suy ngẫm: là tình cảm cao đẹp của con người, là trách nhiệm xã hội, là ý thức cộng đồng, là sự sẻ chia, là sự gắn bó tình cảm gia, đình và làng xóm,….
Với chủ đề mở, mang tính bao trùm, nội dung thông điệp, các câu chuyện của các bức thư dự thi năm nay được thể hiện đa dạng, phong phú, đề cập đến nhiều vấn đề khác nhau trong thế giới chúng ta đang sống. Các vấn đề nổi bật được các em nêu lên là các vấn đề liên quan đến đại dịch Covid – 19 (ca ngợi các y bác sĩ trên mặt trận chống dịch, suy nghĩ, trăn trở về sự ảnh hưởng của đại dịch tới đời sống con người…); bảo vệ môi trường, hạn chế rác thải nhựa; những suy tư về hạnh phúc, những điều kỳ diệu bé nhỏ trong cuộc sống; con người và việc làm tử tế, nhân văn trong xã hội hiện đại; giá trị của tình yêu thương; mối quan hệ gia đình, bạn bè… trong thế giới mạng xã hội và trí tuệ nhân tạo; nỗi cô đơn và áp lực của trẻ em; lên án nạn bạo lực gia đình; ước mơ về một thế giới tươi đẹp hơn.
Nhiều bức thư có trí tưởng tượng bay bổng, những áng văn đẹp, những ý tưởng độc đáo, được viết bằng những cảm xúc chân thật, cảm động. Nhiều bức thư viết gắn với những câu chuyện có thật trong cuộc sống, những nhân vật có thật ngoài đời: viết thư cho cụ bà Đỗ Thị Mơ, 83 tuổi, đạp xe lên UBND xã để xin "thoát nghèo"; mệ Sương bán xôi, bác sĩ Carlo Urbani, hy sinh trong đại dịch SARS; cậu bé Bôm và nghị lực vượt qua tật nguyền của hai cha con; một vị Chủ tịch thành phố với những chính sách đem lại lòng tin cho người dân, bức thư gửi lời cảm ơn Phó thủ tướng Vũ Đức Đam vì những hành động trong đại dịch Covid-19…
Khi trẻ em viết nên tương lai
Sau năm vòng chấm, Ban giám khảo chọn 100 bức thư vào vòng chung khảo, trao một giải nhất, ba giải nhì, năm giải ba, 30 giải khuyến khích, 61 giải cây bút triển vọng cùng 5 giải đặc biệt cho học sinh khiếm thính. Ba giải Nhì của cuộc thi năm nay thuộc về Nguyễn Ánh Dương (lớp 10D3, trường THPT Chu Văn An, Hà Nội), Vũ Thị Huế (lớp 10F, trường THPT Nam Sách, Hải Dương) và Nguyễn Thị Minh Khuê (lớp 9A5, THCS Hồng Bàng, Hải Phòng).
Nhiều bài dự thi đề cập đến vấn đề nóng của thời đại như môi trường hay đại dịch Covid-19… Em Nguyễn Huy Hoàng (THCS Tây Sơn, Hà Nội) lựa chọn viết một bức thư gửi tới Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam, qua đó chia sẻ suy nghĩ, tâm tư của bản thân mình về đại dịch cũng như bày tỏ tình cảm, lòng biết ơn tới người thuyền trưởng của tuyến đầu phòng dịch. Bài thi của Hoàng với văn phong tự nhiên, logic và ngôn ngữ chuẩn mực, lựa chọn đề tài mang tính thời sự, được dư luận quan tâm cũng đã được hội đồng ban giám khảo đánh giá tốt và trao giải Khuyến khích.
"Trong thời gian cao điểm của dịch Covid-19, bác Vũ Đức Đam là người luôn xuất hiện và song hành trong từng giai đoạn chống dịch. Có thể nói, trong cuộc chiến với dịch Covid-19 luôn có hình ảnh của bác Đam mọi lúc mọi nơi. Bức thư của em mang nội dung gửi tới bác Vũ Đức Đam, nói về những việc làm của bác và cả nước cùng đồng lòng trong khi dịch Covid-19 xuất hiện tại Việt Nam. Thực tế chứng minh, những việc làm của nước nhà cùng sự chung tay của cả cộng đồng đã đưa Việt Nam ra khỏi bản đồ dịch. Hiện tại, đời sống của Việt Nam nói chung và Hà Nội nói riêng là kết quả của sự đúng đắn đó" – Huy Hoàng cho biết.
Với đề tài "Em hãy viết thông điệp gửi một người lớn về thế giới chúng ta đang sống". Em Phan Hoàng Phương Nhi, THCS Duy Tân, Thừa Thiên Huế, đã viết thư gửi "mệ Sương bán xôi" với thông điệp bảo vệ môi trường thông qua việc hạn chế sử dụng túi nylon, hộp xốp. Dù không phải chủ đề mới, từng được thể hiện trong các bức thư của cuộc thi trước, cách truyền tải thông điệp của Phương Nhi được ban giám khảo đánh giá thú vị, sáng tạo và độc đáo trong cách đặt vấn đề, giải quyết vấn đề, đồng thời trình bày logic.
Bức thư truyền tải thông điệp bảo vệ môi trường, hạn chế rác thải nhựa, về sự thay đổi về nhận thức đến hành động của một người phụ nữ giản dị, làm một công việc giản dị. Thông qua bức thư, những việc tử tế được tôn vinh, hơn thế nữa hình ảnh con người với những nét văn hóa đậm đà bản sắc Việt Nam cũng được giới thiệu đến với bạn bè thế giới. Dù mới chỉ 13 tuổi nhưng Phương Nhi đã có cách thể hiện bức thư hết sức độc đáo, gần gũi. Bức thi là câu chuyện kể của cô học trò chia sẻ về ước mơ thế giới không còn túi bóng, hộp xốp qua lời văn rất hồn nhiên, chân thành.
“Sau khi em được học ở trong trường và thấy được tác hại rất lớn của bao nilon, hộp nhựa từ đó mình thấy rất lo lắng bởi xung quanh mình có rất nhiều người sử dụng trong đó có cả bản thân mình, nên mình quyết định viết là thư này. Qua lá thư, em mong muốn gửi thông điệp là những người sản xuất ra bao ni lông và hộp xốp không có lỗi mà lỗi là ở ý thức của người sử dụng như chúng ta. Đồng thời em cũng muốn gửi tới bạn bè một thông điệp nếu hạn chế sử dụng bao nilon và hộp xốp thì chính là đang bảo vệ bản thân mình và cứu cả thế giới nữa” – Phương Nhi chia sẻ.
Với ý nghĩa bảo vệ môi trường, bức thư của Phương Nhi đã nhận được sự đồng thuận cao của các thành viên ban giám khảo. Bức thư của Phương Nhi đã được dịch ra tiếng Anh và Pháp, gửi Liên minh Bưu chính Thế giới (UPU) tại Thụy Sĩ để dự thi quốc tế.
Một số hình ảnh PV ghi lại trong buổi lễ trao giải: