Bức tranh toàn cảnh thị trường thế giới năm 2024

Hoạt động tại sàn giao dịch chứng khoán New York, Mỹ. Ảnh: THX/TTXVN

Theo trang mạng abc.net.au, những người theo dõi các thị trường và các loại tiền tệ then chốt trên thế giới cho rằng vào năm 2024, thị trường cổ phiếu Australia có thể sẽ hoạt động tốt hơn các thị trường tài chính lớn khác, và đồng đô la Australia (AUD) sẽ được giao dịch ở mức cao hơn so với đồng USD dù việc cắt giảm lãi suất có diễn ra hay không.

Năm 2023, thị trường cổ phiếu Australia phần lớn hoạt động kém hiệu quả so với các thị trường khác trên thế giới. Sàn giao dịch chứng khoán Australia (ASX) có tăng trong năm 2023, nhưng mức tăng thấp hơn nhiều so với các chỉ số chứng khoán chủ chốt của Mỹ như Dow Jones, S&P 500 và đặc biệt là chỉ số công nghệ Nasdaq.

Tuy nhiên, các nhà phân tích cho rằng có nhiều khả năng ASX sẽ đạt thành tích tốt hơn trong năm 2024.

* Những dự báo cho ASX 200, S&P 500 và AUD vào cuối năm 2024

Công ty dịch vụ tài chính Australia (AMP) dự báo chỉ số ASX 200 sẽ kết thúc năm 2024 ở mức 7.775 điểm, đạt lợi nhuận 9% vào năm 2024 bao gồm cả cổ tức, trong khi S&P 500 sẽ đạt 4.950 điểm. Trong khi đó, công ty Tribeca Capital kỳ vọng ASX 200 sẽ đạt 8.200 điểm (tăng khoảng 10% không bao gồm cổ tức) và S&P 500 sẽ vượt 4.900 điểm.

Ngân hàng Quốc gia Australia (NAB) dự đoán đồng AUD sẽ giao dịch ở mức khoảng 73 xu Mỹ đổi 1 AUD vào cuối năm 2024, trong khi Betashares - nhà cung cấp quỹ giao dịch trao đổi hàng đầu của Australia - cho rằng mức này có thể còn cao hơn nữa, đạt 75 xu Mỹ đổi 1 AUD, vì đồng bạc xanh được dự đoán sẽ tiếp tục ở mức vừa phải.

Bà Jun Bei Liu, Giám đốc danh mục đầu tư của công ty Tribeca Capital, nói với ABC rằng: “Tôi kỳ vọng ASX sẽ hoạt động tốt hơn thị trường Mỹ vì các ngành tài nguyên và ngành công nghiệp hoạt động tốt hơn các lĩnh vực tăng trưởng. Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của Trung Quốc tăng trưởng trở lại sẽ là động lực chính thúc đẩy tiêu dùng hàng hóa cũng như sức mạnh của đồng AUD. Định giá rẻ hơn của thị trường Australia cũng là một lý do quan trọng khác giúp hiệu suất vượt trội như dự kiến”.

Nhà kinh tế trưởng David Bassanese của Betashares cho biết một lý do khác dẫn đến kết quả vượt trội có thể là do "các cổ phiếu công nghệ vốn hóa lớn của Mỹ đã trở nên tương đối đắt đỏ". Trong khi đó, nhà kinh tế trưởng Shane Oliver của AMP đồng ý với khả năng ASX sẽ hoạt động tốt hơn, nhưng đưa ra cảnh báo: “Sau một năm 2023 hoạt động kém hiệu quả, cổ phiếu của Australia trong năm 2024 có khả năng vượt trội so với cổ phiếu toàn cầu nhờ mức định giá hấp dẫn hơn một chút, đặc biệt là vào thời điểm cuối năm, làm giảm bớt lo ngại về tăng trưởng của Trung Quốc và các hoạt động chi tiêu của người tiêu dùng Australia. Tuy nhiên, một cuộc suy thoái có thể đe dọa điều này”.

Trên thực tế, dự báo của Tiến sĩ Oliver là chỉ số ASX 200 sẽ điều chỉnh 10% xuống mức thấp khoảng 6.700 điểm trước khi tăng lên mức cao kỷ lục vào cuối năm nay. Tương tự, đối với đồng AUD, Tiến sĩ Oliver cho rằng đồng tiền này có thể rơi xuống mức thấp khoảng 64 xu Mỹ đổi 1 AUD, trước khi kết thúc năm ở mức khoảng 72 xu Mỹ/AUD.

Đồng đô la Australia. Ảnh: AFP/TTXVN

* Điều gì sẽ thúc đẩy thị trường tài chính và tiền tệ năm 2024?

Theo các nhà phân tích, kinh tế Trung Quốc, lãi suất, địa chính trị và thu nhập doanh nghiệp có thể sẽ là động lực lớn đối với thị trường cổ phiếu Australia và toàn cầu, cũng như đồng AUD vào năm 2024. Bà Liu nói: “Nếu Trung Quốc thay đổi nhanh chóng, như đã thấy vào đầu năm 2023, chúng ta có thể sẽ chứng kiến thị trường Australia và đồng AUD tăng giá có ý nghĩa”.

Kinh tế Trung Quốc trên đà đạt được mục tiêu tăng trưởng, phản ánh sự phục hồi sau đại dịch COVID-19, nhưng đã chậm lại đáng kể trong những năm qua. Theo Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), GDP thực tế của nước này được dự đoán tăng 5,4% năm 2023 và giảm xuống còn 4,6% vào năm 2024 trong bối cảnh lĩnh vực bất động sản tiếp tục yếu kém và nhu cầu bên ngoài giảm sút.

Các ngân hàng trung ương trên khắp thế giới đang kiềm chế lạm phát bằng cách tăng lãi suất và dường như biện pháp này đang phát huy hiệu quả. Chứng khoán toàn cầu tăng điểm trong tháng 12/2023 với hy vọng chi phí đi vay sẽ giảm vào năm 2024.

Theo chuyên gia Gemma Dale của Ngân hàng Quốc gia Australia, về mặt lịch sử, thị trường cổ phiếu có xu hướng giảm sau khi các ngân hàng trung ương bắt đầu cắt giảm lãi suất, bởi vì nó gắn liền với nền kinh tế đang suy thoái và các điều kiện giao dịch ngày càng tồi tệ. Bà nói với ABC: “Hiện tại, các thị trường Mỹ (và các thị trường khác) đang phục hồi nhờ các đợt cắt giảm tiềm tàng, nhưng điều này có vẻ rất lạc quan so với xu hướng lịch sử. Dự đoán của chúng tôi là nền kinh tế Mỹ (và Australia) sẽ yếu đi, điều này sẽ dẫn đến lợi tức của các công ty giảm. Những khoản lợi tức này hiện không được định giá vào thị trường chứng khoán - những thị trường tiếp tục hy vọng về một sự ‘hạ cánh’ (rất) nhẹ nhàng. Đối với đồng AUD, Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) có thể sẽ đẩy USD xuống thấp hơn, trong khi Ngân hàng Dự trữ Australia (RBA tức ngân hàng trung ương) có thể áp dụng cách tiếp cận ‘giữ mức lãi suất cao hơn trong thời gian dài hơn’, đặt mức sàn cho AUD và một số áp lực tăng giá”.

* Suy thoái vẫn rình rập

Theo các nhà phân tích, rủi ro đối với cả thị trường cổ phiếu và thị trường tiền tệ vẫn ở mức cao. Ông Bassanese nói: “Mặt tích cực là sự phục hồi kinh tế mạnh mẽ của Trung Quốc. Mặt tiêu cực là suy thoái kinh tế toàn cầu”.

Tiến sĩ Oliver cho rằng những rủi ro chính là lạm phát, nền kinh tế Trung Quốc yếu hơn và căng thẳng địa chính trị. Ông chỉ rõ: “Lạm phát có thể khiến thêm nhiều ngân hàng trung ương tăng lãi suất trên toàn cầu, và nền kinh tế toàn cầu cũng như nền kinh tế Australia có thể rơi vào suy thoái nghiêm trọng. Kinh tế Trung Quốc có thể suy yếu hơn nữa và các sự kiện địa chính trị khác nhau - bao gồm khả năng Chính phủ Mỹ đóng cửa vào tháng Một cho đến cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ vào tháng Mười Một - có thể ảnh hưởng đến thị trường”.

Mặt khác, Tiến sĩ Oliver cho biết lạm phát giảm, lãi suất thấp hơn và tăng trưởng mạnh hơn dự kiến có thể đẩy thị trường cổ phiếu và đồng AUD lên cao hơn những gì AMP dự báo.

Trong khi đó, bà Dale cho biết rủi ro lớn nhất đối với ASX là triển vọng về tài chính và tài nguyên. Bà cảnh báo: “Có mối lo ngại về tài chính rằng các ngân hàng đã đạt được lợi nhuận cao nhất, và khi lãi suất cao hơn bắt đầu gây ảnh hưởng và nền kinh tế suy yếu, nợ quá hạn sẽ gia tăng… Lĩnh vực tài nguyên không được hưởng lợi từ việc Trung Quốc mở cửa trở lại như nhiều người hy vọng, nhưng quy mô đầu tư vào năng lượng tái tạo do Đạo luật giảm lạm phát (IRA) của Mỹ đang làm tăng hy vọng về sự bùng nổ hàng hóa mới, bất chấp giá lithium giảm gần đây. Mối quan tâm lớn nhất của Ngân hàng Quốc gia Australia đối với AUD là sự trở lại của chủ nghĩa ngoại lệ của Mỹ - nếu triển vọng toàn cầu suy giảm đáng kể, USD có thể lại là đồng tiền 'trú ẩn an toàn' và nhận được nhiều hỗ trợ hơn dự kiến".

Trụ sở Ngân hàng Dự trữ Australia ở Sydney. Ảnh: AFP/TTXVN

* RBA và các ngân hàng trung ương lớn khác sẽ bắt đầu cắt giảm lãi suất?

Trong biên bản cuộc họp mới nhất, Ngân hàng Dự trữ Australia tiết lộ rằng họ đã cân nhắc về một đợt tăng lãi suất khác trong cuộc họp chính sách tháng 12/2023 nhưng cuối cùng đã quyết định giữ nguyên lãi suất ở mức cao nhất trong 12 năm là 4,35%. Động thái này phần lớn là để cố gắng tránh khả năng tỷ lệ thất nghiệp tăng cao hơn trong thời gian tới.

Ngân hàng Dự trữ Australia cảnh báo lạm phát cơ bản ở Australia vẫn cao hơn so với một số nền kinh tế khác và có nguy cơ lạm phát mất nhiều thời gian hơn dự kiến để giảm xuống mục tiêu 2,5%.

Trong khi thị trường đang đặt cược rằng lãi suất đã đạt đỉnh ở Australia, Ngân hàng Quốc gia Australia tin rằng cơ hội diễn ra một lần tăng lãi suất nữa trước khi có bất kỳ đợt cắt giảm lãi suất nào vào cuối năm 2024 vẫn là 50-50. Bà Dale nói: “Đó là một cách tiếp cận khá ôn hòa so với kỳ vọng ở Mỹ, nơi lãi suất đã tăng sớm hơn và hiện đang cao hơn, nhưng thị trường đang định giá những đợt cắt giảm sớm hơn và mạnh mẽ hơn. Điều đó sẽ hỗ trợ đồng AUD”.

Tiến sĩ Oliver kỳ vọng một số ngân hàng trung ương lớn sẽ bắt đầu giảm lãi suất vào nửa đầu năm 2024, trong đó có Ngân hàng Trung ương châu Âu (khoảng tháng 4/2024), Fed (khoảng tháng 5/2024), Ngân hàng trung ương Anh và Ngân hàng Dự trữ Australia (khoảng tháng 6/2024). Ông nói: “Ban đầu, cổ phiếu có thể không phản ứng tích cực với việc cắt giảm lãi suất của ngân hàng trung ương vì hoạt động kinh tế ban đầu cũng có thể yếu, nhưng thị trường sẽ được hưởng lợi trong nửa cuối năm nay vì việc cắt giảm lãi suất cuối cùng sẽ thúc đẩy kỳ vọng về sự tăng trưởng mạnh mẽ hơn trong thời gian tới”.

Tuy nhiên, bà Liu lại có quan điểm khác khi nói đến việc cắt giảm lãi suất. Bà nói rõ: “Tôi cho rằng sẽ không có đợt cắt giảm lãi suất nào (ở Australia) vào năm 2024. Tuy nhiên, chỉ cần một cuộc thảo luận về khả năng cắt giảm lãi suất cũng có khả năng thúc đẩy thị trường tăng cao hơn. Australia sẽ đứng sau Mỹ về việc cắt giảm lãi suất. Điều này sẽ củng cố đồng AUD một cách mạnh mẽ".

Thanh Tú (P/v TTXVN tại Sydney)