Cả cuộc đời tự nguyện bảo vệ cột mốc biên giới

Đại diện Bộ Chỉ huy BĐBP Thanh Hóa trao quà động viên ông Vi Văn Hợi (ngoài cùng, bên phải), cùng các cá nhân tiêu biểu trong bảo vệ đường biên, mốc giới. Ảnh: Viết Lam

Sáng sớm của một ngày cuối tháng 2, ông Vi Văn Hợi đã có mặt tại trung tâm xã Na Mèo chuẩn bị dự chương trình 'Ngày hội Biên phòng toàn dân" năm 2025 do địa phương và BĐBP tổ chức. Khi ông Hợi có mặt, đại diện lãnh đạo chính quyền địa phương, Đồn Biên phòng cửa khẩu quốc tế Na Mèo (BĐBP Thanh Hóa) đều đến chào hỏi, mời vị cao niên ngồi ở vị trí trang trọng đã chuẩn bị trước. Ở địa phương xa xôi này, hầu như ai cũng biết, ông Hợi là một trong những tấm gương điển hình thực hiện phong trào tự nguyện bảo vệ đường biên, mốc quốc giới. Quả thực người đàn ông dân tộc Thái ở bản Cha Khót đã âm thầm thực hiện nhiệm vụ đặc biệt suốt hàng chục năm qua và được mọi người gọi với cái tên trìu mến “cụ Hợi cột mốc”.

Trong câu chuyện, ông Hợi kể rằng, khoảng năm 1950, ông đã theo gia đình di chuyển từ xã Yên Khương, huyện Lang Chánh, tỉnh Thanh Hóa lên vùng đất biên giới sinh sống. Khi lớn lên, ông thấy về sau có thêm nhiều gia đình khác từ nhiều nơi đến định cư tập trung tại vùng đất giáp biên lập nên bản Cha Khót như bây giờ. Xuyên suốt quá trình dài, cuộc sống của hàng chục hộ gia đình đồng bào dân tộc Thái ở đây chủ yếu gắn bó với ruộng lúa nước, núi rừng ở mảnh đất sát biên. Hàng chục năm về trước, mỗi lần BĐBP tuần tra biên giới qua địa phận bản, bà con lại chung tay chuẩn bị bữa ăn, bố trí nơi sinh hoạt cho bộ đội nghỉ lại khi cần. Đến năm 1978, khi Chính phủ hai nước Việt Nam - Lào có chủ trương phân giới, cắm mốc, tăng dày mốc quốc giới, ông Hợi cùng nhiều người đàn ông khỏe mạnh ở Cha Khót tình nguyện tham gia gùi lương thực, thực phẩm, dẫn đoàn cắt rừng nhiều tháng trời để thực hiện nhiệm vụ đặc biệt này.

Cho đến khi công tác phân giới, cắm mốc trên tuyến biên giới Việt Nam - Lào hoàn thành, trên địa bàn bản Cha Khót có cột mốc 332 được xây dựng kiên cố, khang trang. Cột mốc này nằm cách trung tâm xã Na Mèo khoảng 20km và cách khu dân cư bản Cha Khót khoảng 4km đường rừng núi. Khi công tác phân giới, cắm mốc hoàn thành, BĐBP và chính quyền địa phương các cấp đã triển khai vận động nhân dân ở các bản giáp biên tham gia phong trào tự quản đường biên, cột mốc biên giới. Và khi đó, ông Vi Văn Hợi đã ngay lập tức đăng ký bảo vệ cột mốc 332. Nhớ đến quãng thời gian đó, ông Vi Văn Hợi chia sẻ: “Chúng tôi sinh sống, canh tác, lao động sản xuất trên khu vực biên giới, gần với vị trí cột mốc chủ quyền của Tổ quốc. Thông qua việc BĐBP tuyên truyền, tôi hiểu rằng, mình cần có trách nhiệm, góp sức bảo vệ hệ thống cột mốc, cũng như sự bình yên của bản làng. Từ đó, tôi cùng các thành viên trong gia đình đã đăng ký với Đồn Biên phòng cửa khẩu quốc tế Na Mèo và chính quyền địa phương tự nguyện bảo vệ cột mốc chủ quyền 332”.

Ông Vi Văn Hợi bên cột mốc 332. Ảnh: Viết Lam

Từ đó, trong quá trình lao động sản xuất, ông Hợi luôn chú ý đến hiện trạng cột mốc chủ quyền, tình hình trên khu vực biên giới của bản làng. Khi phát hiện những vấn đề nảy sinh, dấu hiệu bất thường trên khu vực biên giới, bản làng, ông đều tìm cách báo cho BĐBP kịp thời xử lý. Không chỉ vậy, mỗi tháng một lần, ông cùng con cháu và thanh niên trong bản tập trung để phát quang đường tuần tra, xung quanh khu vực cột mốc chủ quyền 332. Ông đã đều đặn làm nhiệm vụ đặc biệt như vậy từ hàng chục năm qua cho đến tận bây giờ. Khi được hỏi về những kỷ niệm trong quá trình tham gia bảo vệ đường biên, cột mốc chủ quyền, ông Hợi nhắc đến câu chuyện: “Có lần, tôi lên thăm mốc 332 trở về thì gặp mưa to, nước suối dâng cao, không thể vượt qua được. Không còn cách nào khác, tôi đành phải dựng lán tạm bằng lá cọ gần khu vực mốc ngủ qua đêm đến hôm sau mới về được nhà, khiến mọi người lo lắng”.

Năm nay, ông Hợi đã gần 80 tuổi. Dù tuổi cao, sức khỏe suy giảm, việc băng rừng, lội suối đến với cột mốc chủ quyền đã trở nên khó khăn hơn trước, nhưng ông vẫn đều đặn tham gia. “Nếu lâu lâu, tôi không được lên thăm cột mốc, cảm giác nhớ lắm! Ngày nào sức khỏe còn cho phép, tôi vẫn tham gia cùng con cháu, thanh niên trong bản và BĐBP bảo vệ biên giới, cột mốc chủ quyền” - Ông Hợi khẳng định. Còn trên cương vị già làng, người có uy tín, ông Vi Văn Hợi còn trở thành điểm tựa tinh thần của bà con dân bản. Ông luôn gương mẫu, đi đầu, trách nhiệm trong lối sống, tuyên truyền, vận động nhân dân chấp hành tốt chủ trương, chính sách, pháp luật của Đảng và Nhà nước.

Viết Lam