Cá tầm nhập khẩu giá rẻ đang đẩy các hộ nông dân vào tình trạng thua lỗ
Cá tầm nhập khẩu số lượng lớn chủ yếu qua các cửa khẩu biên giới phía Bắc, được tiêu thụ dưới dạng tươi sống và có giá rẻ, cạnh tranh trực tiếp với sản phẩm nội địa, khiến giá cá trên thị trường trong nước giảm nhanh.
Cục Thủy sản và Kiểm ngư cho biết, đơn vị đã nhận được Văn bản đề nghị của Hội Cá nước lạnh Lào Cai kiểm về việc cá tầm được nhập khẩu ồ ạt với giá thấp đang đẩy các hộ nông dân vào tình trạng thua lỗ, đứng trước nguy cơ phá sản.
"Cá tầm nhập khẩu số lượng lớn chủ yếu qua các cửa khẩu biên giới phía Bắc, được tiêu thụ dưới dạng tươi sống và có giá rẻ, cạnh tranh trực tiếp với sản phẩm nội địa, khiến giá cá trên thị trường trong nước giảm nhanh. Giá thấp không đủ bù đắp chi phí sản xuất khiến nhiều cơ sở nuôi phải thu hẹp quy mô hoặc ngừng hoạt động, dẫn đến thua lỗ, phá sản; ngành cá nước lạnh trong nước đứng trước nguy cơ bị xóa sổ", văn bản của Hội Cá nước lạnh Lào Cai nêu rõ.
Một vấn đề nghiêm trọng khác là tình trạng "đánh tráo" thương hiệu. Một số sản phẩm cá tầm nhập khẩu được tiêu thụ nhập nhèm dưới mác "cá tầm Lào Cai", gây ra sự bất ổn và làm giảm niềm tin của người tiêu dùng đối với sản phẩm nội địa...
Do đó, Hội cá nước lạnh tỉnh Lào Cai khẩn thiết kiến nghị tới Bộ Công Thương, Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Cục Hải quan và UBND tỉnh Lào Cai kiểm soát chặt chẽ hoạt động nhập khẩu, yêu cầu chứng minh nguồn gốc xuất xứ rõ ràng và thiết lập giá sàn nhập khẩu để chống bán phá giá...
Theo Cục Thủy sản và Kiểm ngư, tăng trưởng sản xuất cá nước lạnh trong giai đoạn 2007 - 2023 trung bình 49,13%/năm, đưa Việt Nam vào nhóm 6 nước có sản lượng cá tầm lớn nhất thế giới. Việc phát triển nuôi cá nước lạnh (những loài cá có khả năng sống và phát triển tốt trong môi trường nước có nhiệt độ thấp, thường dưới 20°C - PV) đã tạo thêm hướng đi cho nuôi trồng thủy sản, góp phần khai thác tiềm năng các thủy vực nước lạnh, phát triển cơ sở hạ tầng, tạo việc làm, gia tăng thu nhập, góp phần bảo vệ an ninh quốc phòng tại các vùng sâu, vùng xa, vùng giáp biên giới.
Tuy nhiên, trong bối cảnh toàn cầu hóa, hàng hóa dịch vụ và vốn được lưu chuyển tự do giữa các quốc gia, việc tham gia WTO/FTA thường cam kết giảm rào cản thương mại. Do vậy, người nuôi cá nước lạnh cần chủ động áp dụng các quy trình, công nghệ sản xuất tiên tiến theo hướng công nghiệp, phù hợp với điều kiện sinh thái từng vùng để nâng cao tỷ lệ sống, đảm bảo sản xuất có hiệu quả nhằm tăng tính cạnh tranh giảm giá thành sản phẩm, nâng cao giá trị thương hiệu cá nước lạnh Việt Nam.
Cục Thủy sản và Kiểm ngư cho biết sẽ tham mưu Bộ Nông nghiệp và Môi trường tiếp tục rà soát các thủ tục hành chính tạo điều kiện thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp nhập khẩu giống, vật tư phục vụ cho sản xuất cá nước lạnh.
Để phát triển nghề nuôi cá nước lạnh, Cục Thủy sản và Kiểm ngư cho biết sẽ tham mưu Bộ Nông nghiệp và Môi trường tiếp tục đàm phán với các quốc gia, vùng lãnh thổ có thế mạnh phát triển cá nước lạnh để nhập nội giống cá nước lạnh mới có giá trị kinh tế, phù hợp với điều kiện sinh thái nhằm đa dạng đối tượng nuôi; tham mưu Bộ chỉ đạo các tổ chức khoa học công nghệ nghiên cứu rà soát, hoàn thiện, chuyển giao quy trình công nghệ sản xuất giống, quy trình nuôi thương phẩm, phòng trị bệnh để đảm bảo chất lượng con giống và nâng cao tỉ lệ sống, giảm ô nhiễm môi trường.
Cục tiếp tục rà soát các thủ tục hành chính tạo điều kiện thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp nhập khẩu giống, vật tư phục vụ cho sản xuất cá nước lạnh.
Cục Thủy sản và Kiểm ngư cũng đề nghị cơ quan quản lý thủy sản địa phương tổ chức tuyên truyền, hướng dẫn các tổ chức, cá nhân thực thi Luật Thủy sản và các quy định của pháp luật có liên quan trong nuôi cá tầm;
Tổ chức kiểm tra việc thực hiện các quy định của pháp luật về thủy sản, quản lý nuôi động vật nguy cấp quý hiếm, nhất là việc thực hiện quy định về nuôi sinh sản, nuôi sinh trưởng, trồng cấy nhân tạo loài thủy sản thuộc phụ lục của Công ước quốc tế về buôn bán các loài động vật, thực vật hoang dã nguy cấp; loài thủy sản nguy cấp quý hiếm. Bên cạnh đó, tổ chức kiểm tra, giám sát chặt chẽ các tổ chức, cá nhân đã được cấp phép nhập khẩu cá tầm.
Cục Thủy sản và Kiểm ngư cũng đề nghị Hội cá nước lạnh tỉnh Lào Cao và cơ sở sản xuất cá nước lạnh thực hiện đầy đủ quy định tại Luật Thủy sản, các văn bản hướng dẫn Luật Thủy sản và Công ước CITES trong nuôi và lưu thông sản phẩm cá tầm, tập trung vào việc cấp Giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện sản xuất, ương dưỡng giống thủy sản; xác nhận nguồn gốc loài thủy sản; chứng nhận cơ sở đủ điều kiện nuôi sinh trưởng, trồng cấy nhân tạo loài thủy sản thuộc phụ lục của Công ước quốc tế về buôn bán các loài động vật, thực vật hoang dã nguy cấp; loài thủy sản nguy cấp quý hiếm theo quy định.
Đồng thời, tổ chức lại sản xuất theo hướng liên kết; nghiên cứu, cải tiến quy trình sản xuất nhằm nâng cao chất lượng, hạ giá thành sản phẩm, qua đó nâng cao tính cạnh tranh của sản phẩm; nghiên cứu, xây dựng thương hiệu đối với sản phẩm cá tầm sản xuất tại Việt Nam, đảm bảo truy xuất được nguồn gốc sản phẩm khi lưu thông trên thị trường.
