Các cách xử lý môi trường và nguồn nước sau bão, lụt, ngập úng

Dọn dẹp sau lũ. (Ảnh: Lê Xuân/TTXVN)

Khi bão, lụt, nước có thể ngập tràn, cuốn trôi theo mọi thứ gây ô nhiễm có trên mặt đất như chất thải từ cống rãnh, nhà tiêu, xác súc vật, chuồng gia súc, gia cầm, hóa chất, cây cối... làm nước và môi trường bị ô nhiễm.

Vì vậy ngay khi nước rút, cần thực hiện các biện pháp xử lý nước và môi trường để tránh ô nhiễm, ảnh hưởng đến sức khỏe, thực hiện nguyên tắc “nước rút đến đâu làm vệ sinh đến đó.”

Nước rút đến đâu làm vệ sinh đến đó

Nước rút đến đâu các gia đình làm vệ sinh nhà cửa và huy động cộng đồng làm vệ sinh môi trường đến đó, vì nếu không làm ngay thì sẽ khó đẩy được phù sa ra khỏi nhà, sân và đường đi.

- Khi nước rút hết, môi trường ô nhiễm nặng, có mùi tanh thối do xác súc vật, côn trùng, cây cối thối rữa. Cần khơi thông cống rãnh, lấp vũng nước đọng, chôn lấp xác súc vật chết và tẩy uế.

- Dọn dẹp vệ sinh nhà cửa, phơi khô quần áo, không treo, mắc quần áo ẩm ướt vào một chỗ để làm nơi trú ẩn cho muỗi.

Cách xử lý xác súc vật chết

Tính toán lượng xác súc vật chết, khảo sát để ước tính số lượng xác súc vật chết cần xử lý.

- Vị trí chôn xác súc vật:

Tốt nhất là chôn ở ngoài đồng, xa các nguồn nước (ao, sông, hồ... ) ít nhất 50m. Có thể chôn xác súc vật ở trong vườn nhưng cần lưu ý là phải cách xa các giếng nước ít nhất 30m và phải xử lý kỹ bằng hóa chất khử trùng tẩy uế.

- Đào hố chôn:

Đảm bảo xác súc vật được vùi sâu dưới đất ít nhất 0,8m. Chuyển toàn bộ xác súc vật và hớt một lớp đất dày 10cm chỗ xác súc vật nằm cho vào hố chôn.

Đổ 2-3kg vôi bột lên trên, hoặc phun dung dịch hóa chất khử trùng, tẩy uế (Crezil, Cloramin...) nồng độ cao (có thể tới 100 mg/l Cloramin 27%) rồi lấp đất, lèn chặt. Cắm biển báo hiệu nơi chôn xác súc vật để tránh bị đào bới.

- Khử trùng nơi có xác súc vật:

Sau khi chuyển xác súc vật đi chôn phải phun thuốc khử trùng hoặc rắc vôi bột vào chỗ đó. Nếu không có vôi bột hay hóa chất khử trùng thì có thể tập trung rác (khô) vào chỗ đó và đốt.

- Kiểm tra nơi chôn súc vật:

Hằng ngày phải kiểm tra nơi chôn xác súc vật xem có bị súc vật hoặc chuột bọ đào bới hay không. Nếu phát hiện có mùi hôi thối hoặc bị đào bới thì phải lấp lại và rào chắn.

Phun hóa chất phòng chống dịch bệnh sau lũ. (Ảnh: TTXVN phát)

Cách vệ sinh nhà cửa nhanh và hiệu quả

Ngay sau khi nước rút từ tường, sàn, trần nhà, cần nhanh chóng xử lý ngay khi các vết ngâm chưa bị keo khô lại do ngâm nước lũ lâu chúng có chứa nhiều vi khuẩn độc hại.

- Dùng vòi nước, nếu có thể dùng các loại máy xịt rửa áp lực cao để xịt sạch nền, tường, việc đẩy nước thải, bùn đất ra ngoài nhanh hơn.

- Thoát hết nước bẩn tồn đọng trong nhà.

- Dọn hết đồ đạc sang một góc, nếu có thể đưa tất cả ra sân thì công việc dọn dẹp dễ dàng hơn.

- Xúc hết bùn đất còn lại trong nhà ra ngoài.

- Sau đó cọ rửa bằng nước nóng và xà phòng để khử khuẩn cho toàn bộ ngôi nhà, vi khuẩn tích tụ trong nước lâu ngày sẽ nguy hại đến sức khỏe nên bà con cần dùng các loại chất tẩy rửa để khử khuẩn mọi ngóc ngách.

Người dân phố Cầu Đất (quận Hoàn Kiếm, Hà Nội) dọn dẹp, vệ sinh nhà cửa sau khi nước rút. (Ảnh: Hoàng Hiếu/TTXVN)

Nên pha nước tẩy rửa khử trùng theo công thức: 500g bột tẩy trong 30-40 lít nước hoặc có thể dùng bột giặt xà phòng cộng với thuốc tẩy quần áo pha trong 25 lít nước rồi cọ rửa kỹ những phần bị ngâm trong nước lũ (nhất là đối với những góc tường, góc cửa...)

Cứu nguy đồ đạc bằng cách nào

Có một số loại đồ vật nếu bị ngâm nước quá lâu sẽ không thể cứu vãn như các thiết bị điện tử, các loại đồ gỗ ép công nghiệp, nệm, vải, giấy tờ và chúng ta cũng không nên dùng, vừa nguy hại đến sức khỏe vừa mất công lau dọn.

Còn đối với các loại đồ đạc bị dính nước, hay các loại đồ có thể ngâm nước có những cách xử lý như sau:

Làm sạch đồ gỗ tự nhiên bị ngâm nước lũ

Nên cọ rửa kỹ tất cả các bề mặt của đồ đã bị ngâm nước bằng các dung dịch hóa học chuyên dụng hoặc nước tẩy rửa có sẵn.

Nên cọ rửa đi cọ rửa lại từ 2-3 lần để đảm bảo mọi mầm vi khuẩn có hại đều biến mất. Sau đó nên phơi kỹ dưới ánh nắng Mặt Trời để làm cứng lại đồ, diệt hết ẩm mốc.

Cán bộ, chiến sỹ hỗ trợ vệ sinh trường lớp. (Ảnh: TTXVN phát)

Đối với những đồ gỗ không may bị nứt, xước nhỏ không đáng kể thì có thể lấy vải bông cũ hoặc tải gai rách đốt thành tro rồi trộn với dầu trẩu thành dạng hồ đặc, sau đó bôi vào những vết nứt, xước sau đó đem phơi khô.

Hoặc cũng có thể lấy giấy báo xé thành từng mảnh vụn trộn với một ít phèn chua và nước đun thành dạng hồ đặc. Đợi hồ nguội nhét vào những chỗ nứt.

Tuy cách này không làm đồ đạc trở lại như ban đầu nhưng cũng phần nào che lấp được hậu quả lụt lội ngập úng gây ra.

Làm sạch đồ bằng vải, quần áo

Một số loại đồ dùng bằng vải, dù, hay quần áo bị dính nước lũ có thể sử dụng chanh, baking soda hoặc các loại nước tẩy rửa khác để ngâm và làm sạch. Lưu ý tốt nhất nên kết hợp với nước nóng để ngâm đồ và tẩy sạch vải.

Các loại nệm như sofa, đệm nếu bị ngâm nước lâu ngày tốt nhất không nên sử dụng lại, còn nếu chúng bị dính nước lũ sơ sơ có thể liên hệ với các đơn vị vệ sinh công nghiệp để được hỗ trợ bằng các máy giặt tẩy chuyên dụng.

Cứu đồ điện tử bị ngâm nước

Đồ điện tử là thứ kỵ nước, nếu bị dính nước có thể nhẹ nhàng tháo rời, giũ hết nước mà sấy khô ở mức gió thường, sau đó đem phơi dưới gió tự nhiên.

Còn đối với các loại đồ đã bị ngâm nước, chúng không còn cơ hội tiếp tục sử dụng.

Xử lý giấy tờ bị ngâm nước

Rất khó để giấy tờ khi đã dính nước có thể trở lại trạng thái ban đầu. Nặng thì nhòe chữ rách giấy, nhẹ thì giấy bị nhăn nheo khi hong khô.

Nhẹ nhàng phân tách từng lớp giấy tờ và phơi trước gió tự nhiên là cách hiệu quả nhất để chúng ta của thể cứu các loại giấy từ khi gặp nước./.

(Vietnam+)