Các cảng châu Âu biến thành 'bãi chứa' của xe Trung Quốc

Bãi xe tại cảng Bruges của Bỉ, cảng nhập khẩu ô tô bận rộn nhất châu Âu. Ảnh: AFP/Getty

Xe điện Trung Quốc gây ùn ứ ở các cảng của châu Âu

Xe nhập khẩu đang chất đống tại các cảng châu Âu, biến chúng thành bãi chứa xe. Điều này xảy ra khi các nhà sản xuất ô tô và nhà phân phối xoay sở ứng phó với doanh số bán hàng chậm lại và tình trạng tắc nghẽn hậu cần, bao gồm cả việc thiếu tài xế xe tải.

Các lãnh đạo ngành cảng biển và ô tô cho biết, tình trạng ùn tắc của xe điện nhập khẩu từ Trung Quốc là một trong những nguyên nhân chính. Một số nhà nhập khẩu đặt đơn hàng mua xe từ Trung Quốc nhưng không có kế hoach vận chuyển tiếp theo từ các cảng ở châu Âu. Ngoài ra, các hãng xe cũng đang gặp khó khăn trong việc đặt hàng xe tải vì thiếu tài xế và phương tiện vận chuyển xe.

“Các nhà phân phối ô tô ngày càng sử dụng không gian đỗ xe của các cảng làm bãi chứa xe. Thay vì lưu kho xe tại các đại lý, họ để xe tại các cảng và đến lấy khi cần”, cơ quan quản lý cảng Antwerp-Bruges, nơi có cảng Bruges là cảng nhập khẩu ô tô bận rộn nhất châu Âu, cho biết. Cơ quan này lưu ý thêm, tất cả các cảng nhập khẩu ô tô lớn ở châu Âu đều đang phải vật lộn với tình trạng ùn tắc.

Theo một số lãnh đạo ngành công nghiệp ô tô, doanh số của các hãng Trung Quốc ở châu Âu không tăng nhanh như mong đợi. Họ cho rằng đây là nguyên nhân chính gây ra tình trạng ùn ứ ô tô tại các cảng trong khu vực.

“Các nhà sản xuất xe điện Trung Quốc đang sử dụng các cảng ở châu Âu như bãi chứa xe”, một nhà quản lý chuỗi cung ứng ô tô nói.

Một số mẫu xe điện thương hiệu Trung Quốc đã nằm im ở các cảng châu Âu trong 18 tháng. Một số cảng đã yêu cầu nhà nhập khẩu ô tô cung cấp bằng chứng về quá trình vận chuyển tiếp theo.

Một chuyên gia hậu cần ô tô cho biết, sau khi được bốc dỡ xuống tàu, nhiều xe nhập khẩu được để lại ở các cảng cho đến khi bán cho nhà phân phối hoặc người tiêu dùng cuối.

Ông Cui Dongshu, Tổng thư ký Hiệp hội xe khách Trung Quốc, cho biết các thương hiệu xe điện Trung Quốc gặp khó khăn trong việc đặt đơn hàng vận chuyển nội địa tại các thị trường châu Âu. Ông nhấn mạnh, các hãng xe Trung Quốc cần thay đổi hoạt động xuất khẩu theo kiểu hỗn loạn như thế này vì điều đó đặt họ vào vào tình thế bất lợi.

Thách thức mới của hệ thống vận chuyển ô tô toàn cầu

BLG Logistics, công ty vận hành một nhà ga xử lý ô tô tại cảng Bremerhaven của Đức, cho biết thời gian chờ bốc dỡ của các tàu vận chuyển ô tô đang tăng lên sau khi chính phủ Đức dừng trợ cấp cho việc mua xe điện vào tháng 12 năm ngoái.

Tình trạng ùn ứ ô tô tại cảng ở châu Âu diễn ra sau khi nhiều hãng xe Trung Quốc, như BYD, Great Wall, Chery và SAIC, lên kế hoạch đẩy mạnh xuất khẩu sang thị trường này.

Xuất khẩu ô tô của Trung Quốc trong năm 2023 tăng 58% so với năm trước đó, giúp nước này vượt qua Nhật Bản để trở thành nhà xuất khẩu ô tô lớn nhất thế giới. Trong hai tháng đầu năm nay, Bỉ, Anh, Đức và Hà Lan là những thị trường xuất khẩu hàng đầu của xe thuần điện, xe lai sạc điện (hybrid) và xe chạy bằng nhiên liệu hydro từ Trung Quốc.

Hôm 7-4, tại cuộc họp với các đại điện của 10 hãng xe điện Trung Quốc ở Paris (Pháp), Bộ trưởng Thương mại Trung Quốc, Wang Wentao, khẳng định những cáo buộc về dư thừa công suất sản xuất xe ở Trung Quốc “vô căn cứ”.

Tuy nhiên, nhiều hãng xe Trung Quốc đang vật lộn với những thách thức hậu cần ở châu Âu. Vì mới tham gia thị trường ở đây, họ gặp khó khăn trong việc tìm kiếm các công ty vận tải ưu tiên đơn hàng của họ. Một nguồn thạo tin cho biết, thiếu xe tải là một vấn đề rất phổ biến và nhiều xe tải đã được hãng Tesla của Mỹ đặt trước.

“Bất kỳ thương hiệu mới nào cũng sẽ phải đối mặt với vấn đề này. Nếu bạn không có quy mô, nếu bạn không giao hàng thường xuyên thì bạn không phải là khách hàng lớn nhất của hãng vận tải đường bộ”, nguồn tin nói.

Tình trạng này gây tác động dây chuyền sang các tàu đang dỡ hàng ô tô. United European Car Carriers, nhà điều hành đội tàu vận chuyển ô tô của Na Uy, cho biết, do tình trạng tắc nghẽn, nhiều tàu của công ty bị trì hoãn bốc dỡ hàng ở cảng Livorno của Ý và cảng Piraeus của Hy Lạp.

Vấn đề tắc nghẽn ở các cảng là thách thức mới nhất đối với hệ thống vận chuyển ô tô toàn cầu. Ngành công nghiệp này đã phải vật lộn trong nhiều tháng với tình trạng thiếu năng lực vận chuyển sau khi xuất khẩu ô tô của Trung Quốc tăng vọt khiến nhu cầu tàu vận chuyển ô tô đường dài tăng 17% so với năm trước. Vấn đề càng trở nên trầm trọng hơn do sự chuyển hướng của các tàu để tránh các cuộc tấn công của phiến quân Houthi ở Biển Đỏ, khiến hành trình vận chuyển kéo dài đáng kể.

Theo Financial Times

Lê Linh