Các đề xuất, sáng kiến của Bộ Tài chính Việt Nam được quan tâm và đánh giá cao tại AFMGM 12
Hội nghị Bộ trưởng Tài chính và Thống đốc Ngân hàng Trung ương lần thứ 12 (AFMGM 12) do Malaysia chủ trì diễn ra từ ngày 9 - 10/4/2025 tại Kuala Lumpur đã thành công tốt đẹp. Đoàn Bộ Tài chính Việt Nam do Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng làm Trưởng đoàn đã tham dự tất cả các phiên làm việc đa phương và 6 cuộc gặp làm việc song phương.
Chủ đề của Hội nghị AFMGM 12 năm nay là Phát triển “Bao trùm và Bền vững” với các ưu tiên nâng cao hiệu quả hợp tác ASEAN và cụ thể là: Thúc đẩy khả năng tiếp cận nguồn tài chính cho chuyển đổi công bằng, đối phó biến đổi khí hậu; Đẩy nhanh sự phát triển của thị trường vốn ASEAN bền vững, kết nối; Thúc đẩy kết nối thanh toán tức thời và bao trùm tại ASEAN dựa trên đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, phát triển công nghệ tài chính; chuyển đổi xanh và phát triển doanh nghiệp nhỏ, siêu nhỏ và vừa. Các Bộ trưởng Tài chính cũng thúc đẩy hợp tác trên tất cả các lĩnh vực tài chính đặc biệt Hải quan, Thuế, Kho bạc, Bảo hiểm… cùng hướng tới tầm nhìn Cộng đồng Kinh tế ASEAN đến năm 2045.
Tại các hội nghị, các phiên họp kín, Bộ trưởng Bộ Tài chính Việt Nam Nguyễn Văn Thắng đã phát biểu, cập nhật thông tin, nêu các quan điểm và sáng kiến của Việt Nam nhằm thúc đẩy hợp tác giữa các nước ASEAN và giữa ASEAN với cộng đồng doanh nghiệp quốc tế. Các ý kiến trao đổi, thảo luận, đề xuất, sáng kiến của đoàn Bộ Tài chính Việt Nam được nhiều đại biểu đến từ các nước quan tâm, đánh giá cao và ủng hộ.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Việt Nam Nguyễn Văn Thắng (bên trái) và Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Nguyễn Ngọc Cảnh (bên phải) tham dự Hội nghị AFMGM 12.
Bên cạnh các sự kiện chính, Bộ trưởng Bộ Tài chính Việt Nam Nguyễn Văn Thắng đã có nhiều cuộc gặp và làm việc song phương với Bộ Tài chính Malaysia, Bộ Tài chính Indonesia, Bộ Tài chính Lào, Bộ Tài chính Thái lan, Quỹ Tiền tệ quốc tế, và Hội đồng Kinh doanh Hoa Kỳ - ASEAN. Bộ trưởng cùng các đại biểu đã thông tin chung về tình hình kinh tế hai bên, thảo luận và đưa ra nhiều sáng kiến quan trọng để cùng phát triển thịnh vượng khu vực ASEAN và từng nước thành viên, đặc biệt là trong bối cảnh căng thẳng thương mại như hiện nay.
Thông tin tại các hội nghị cho thấy, kinh tế các nước ASEAN năm qua đã có bước phát triển phục hồi, điểm sáng là Việt Nam. Các nước ASEAN rất lo ngại về việc áp thuế đối ứng do độ mở về kinh tế, dòng đầu tư từ bên ngoài và tỷ giá hối đoái. Đại biểu các nước tham dự hội nghị rất quan tâm đến Việt Nam và quan điểm mang tính chủ động, xây dựng, hài hòa và tích cực của Việt Nam về vấn đề này. Quan điểm chung của các nước là cùng hợp tác, đối thoại cởi mở với tất cả các đối tác, bao gồm cả Hoa Kỳ. ASEAN cam kết không áp dụng bất kỳ biện pháp trả đũa nhằm đáp trả chính sáchthuế quan của Hoa Kỳ; kêu gọi tổ chức quốc tế như Ngân hàng Thế giới, Ngân hàng Phát triển châu Á, Quỹ Tiền tệ quốc tế và các tổ chức khác tư vấn cho các thành viên về các công cụ chính sách phù hợp.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Việt Nam Nguyễn Văn Thắng (thứ ba, từ phải sang) và các đại biểu tại AFMGM 12.
Tuyên bố chung của Hội nghị AFMGM 12 nêu rõ: “ASEAN khẳng định luôn cam kết đối với hệ thống thương mại đa phương cởi mở, bao trùm và dựa trên luật lệ cũng như đối với sự hội nhập kinh tế của ASEAN. ASEAN sẵn sàng hợp tác mang tính xây dựng với tất cả các đối tác, bao gồm cả Hoa Kỳ, để tìm ra các giải pháp cân bằng, hướng tới tương lai để hỗ trợ nền kinh tế toàn cầu phát triển bền vững và sẵn sàng đối phó với các thách thức tương lai . Trong bối cảnh bất ổn toàn cầu gia tăng, AFMGM 12 tái khẳng định cam kết tăng cường năng lực tự cường và đẩy nhanh hội nhập tài chính trong ASEAN, qua đó hỗ trợ thúc đẩy hội nhập thương mại và đầu tư nội khối ASEAN”.
Tại hội nghị, đại diện đoàn Bộ Tài chính Việt Nam cũng khẳng định: “Việt Nam cam kết tiếp tục đồng hành, phối hợp chặt chẽ với các quốc gia thành viên ASEAN trong việc triển khai các sáng kiến tài chính khu vực, đóng góp tích cực vào mục tiêu xây dựng một Cộng đồng ASEAN “kết nối hơn, bền vững hơn và bao trùm hơn” trong tương lai”.
Tham gia phiên bế mạc AFMGM 12, Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim bày tỏ sự đồng thuận với kết quả thảo luận của Hội nghị trong bối cảnh các thách thức toàn cầu gia tăng, ghi nhận diễn biến tích cực khi Hoa Kỳ hoãn áp thuế đối ứng và cho rằng, các nước ASEAN cần tăng cường thương mại, đầu tư nội khối, cùng có tiếng nói và nỗ lực chung để đa dạng hóa các thị trường (thương mại, đầu tư) từ đó tăng tính tự cường của ASEAN./.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Việt Nam Nguyễn Văn Thắng phát biểu tại Hội nghị.
Phát biểu thảo luận tại các hội nghị, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho biết, Việt Nam cam kết tiếp tục cải cách thủ tục hành chính, tinh gọn bộ máy , đảm bảo sự đồng bộ và ổn định các quy định pháp luật, thúc đẩy hội nhập kinh tế – tài chính trong khuôn khổ ASEAN, đóng góp tích cực vào quá trình tăng cường kết nối đầu tư, thương mại và tài chính khu vực.
Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng khẳng định, Việt Nam mong muốn tăng cường hợp tác với các đối tác trong việc chia sẻ kinh nghiệm quản lý, hoàn thiện thể chế và thu hút nguồn vốn tài chính xanh. Việt Nam khuyến khích các doanh nghiệp và tổ chức tài chính đầu tư vào các lĩnh vực then chốt như: hạ tầng chiến lược, năng lượng tái tạo, giao thông bền vững thích ứng với biến đổi khí hậu.
“Việt Nam kêu gọi các Định chế tài chính quốc tế tăng cường hỗ trợ kỹ thuật, công nghệ và tài chính cho Việt Nam cũng như các nước ASEAN trong quá trình chuyển đổi năng lượng và xây dựng thị trường tài chính bền vững – một động lực quan trọng để khu vực tiến tới phát triển bao trùm và có khả năng chống chịu cao hơn trong tương lai” – Bộ trưởng phát biểu thêm.
Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho rằng, với vị trí địa chiến lược thuận lợi ở trung tâm Đông Nam Á, Việt Nam đang ngày càng trở thành điểm đến hấp dẫn trong chuỗi giá trị khu vực và toàn cầu. Việt Nam đã và đang đẩy mạnh cải thiện môi trường đầu tư, đơn giản hóa thủ tục hành chính và nâng cao năng lực hạ tầng logistics, nhằm hỗ trợ hiệu quả hơn cho hoạt động sản xuất – kinh doanh và thương mại xuyên biên giới. Do vậy, Việt Nam mong muốn hợp tác sâu rộng hơn các nước và Định chế tài chính quốc tế về tư vấn chính sách vĩ mô, kết nối doanh nghiệp khu vực, phát triển chuỗi cung ứng bền vững, đặc biệt trong các lĩnh vực năng lượng, công nghệ và nông nghiệp thông minh.
*** Trong khuôn khổ Hội nghị AFMGM 12, sáng 09/4 đã diễn ra 3 sự kiện quan trọng là Hội nghị đối thoại giữa Bộ trưởng, Thống đốc Ngân hàng Trung ương ASEAN với Hội đồng Kinh doanh ASEAN – Hoa Kỳ (AFMGM - US ABC), Hội đồng Kinh doanh ASEAN – EU (AFMGM – EU ABC), và Hội đồng Tư vấn Kinh doanh ASEAN (AFMGM – ABAC).
Tại Hội nghị đối thoại giữa AFMGM – US ABC, các đại biểu đã thảo luận về triển vọng thương mại và đầu tư tại ASEAN, trong đó nhấn mạnh vai trò động lực tăng trưởng của thương mại và những rủi ro từ chính sách thương mại không chắc chắn, bao gồm cả các biện pháp thuế quan mới của Hoa Kỳ. Cũng tại hội nghị này, ASEAN cùng cộng đồng doanh nghiệp Hoa kỳ tại ASEAN đã thảo luận về chủ đề Chuyển đổi số trong lĩnh vực tài chính ngân hàng, đề xuất thúc đẩy hợp tác giữa khối doanh nghiệp Hoa Kỳ và ASEAN thông qua hỗ trợ kỹ thuật, chia sẻ kinh nghiệm và phát triển khung pháp lý hài hòa về thanh toán số, trí tuệ nhân tạo và dịch vụ tài chính số.
Tại Hội nghị Đối thoại AFMGM – EU ABC, các đại biểu đã tập trung thảo luận về triển vọng thương mại và đầu tư, trong đó, đại diện các doanh nghiệp châu Âu cũng đã chia sẻ mối quan ngại về căng thẳng thương mại toàn cầu, cũng như chính sách thuế quan của Hoa Kỳ tác động đến hoạt động kinh doanh tại ASEAN. Đồng thời, chủ đề về phát triển bền vững cũng được quan tâm với phần trình bày của EU-ABC về đóng góp cho Dự án Lưới điện ASEAN thông qua cơ chế huy động tài chính đa dang, kết hợp công tư góp phần xây dựng hệ thông năng lượng ASEAN xanh hơn, bền vững và an ninh hơn, thúc đẩy thị trường carbon khu vực.
Trong khi đó, tại Hội nghị Đối thoại AFMGM – ABAC, các đại biểu tập trung vào 3 nhóm nội dung chính, bao gồm: Tăng cường khả năng cạnh tranh và tự cường của chuỗi cung ứng khu vực ASEAN; phát triển bền vững, đề cao vai trò của doanh nghiệp trong quá trình chuyển đổi sang nền kinh tế phát thải thấp; và chia sẻ sáng kiến của ABAC như Chương trình ưu tiên doanh nghiệp ASEAN (ASEAN Business Entity) và hợp tác báo cáo bền vững khu vực (ASRAC).
*** Tiếp tục chương trình Hội nghị Bộ trưởng Tài chính và Thống đốc Ngân hàng trung ương ASEAN lần thứ 12, chiều ngày 09/4/2025 đã diễn ra Phiên họp kín giữa các Bộ trưởng Tài chính ASEAN (AFMM Retreat). Tại đây, các Bộ trưởng Bộ Tài chính khu vực đã cùng thảo luận về nhiều chủ đề quan trọng nhằm phát triển khu vực thịnh vượng và năng lực cạnh tranh giữa các quốc gia thành viên ASEAN như:Ứng xử của ASEANtrước những thách thức kinh tế, tài chính và thương mại bên ngoài; thúc đẩy thị trường trái phiếu nội tệ. Tại buổi làm việc, Bộ trưởng Bộ Tài chính Việt Nam Nguyễn Văn Thắng cũng đã có nhiều trao đổi, đưa ra nhiều ý kiến, sáng kiến quan trọng để cùng phát triển cộng đồng kinh tế ASEAN thịnh vượng, bền vững.
Các Bộ trưởng Tài chính, đại biểu tham dự Phiên họp kín Bộ trưởng Tài chính ASEAN chụp ảnh lưu niệm.
*** Sáng ngày 10/4, Hội nghị Bộ trưởng Tài chính ASEAN lần thứ 29 đã diễn ra. Tại Hội nghị này, các Bộ trưởng Tài chính trog khu vực đã cùng thảo luận về tiến bộ của nhiều hợp tác tài chính quan trọng trong ASEAN như: tài chính cơ sở hạ tầng; Hợp tác trong các vấn đề bảo hiểm; Tài trợ và bảo hiểm rủi ro thiên tai ASEAN (ADRFI); Diễn đàn ASEAN về thuế; Hợp tác trong lĩnh vực hải quan; Cơ chế một cửa ASEAN; Diễn đàn Kho bạc ASEAN...
Tại đây, Các Bộ trưởng Bộ Tài chính và các đại biểu đã thông qua sáng kiến thành lập Ủy ban công tác liên ngành ASEAN (ACS-WC). Quỹ Cơ sở hạ tầng ASEAN (AIF) cũng ra mắt Kế hoạch hành động AIF 2025 – 2028.
Cũng trong ngày 10/4, Hội nghị Đối thoại giữa Bộ trưởng Tài chính và Thống đốc Ngân hàng Trung ương ASEAN với các tổ chức tài chính quốc tế (AFMGM - IFI). Hội nghị AFMGM – IFI đã dành thời gian để các đại biểu lắng nghe các phần trình bày về nhiều chủ đề quan trọng như thương mại toàn cầu hướng nội và tác động đến ASEAN, hay ứng xử cân bằng của ASEAN, và xây dựng khả năng phản ứng và tự cường tài chính , phát huy tính thống nhất và vai trò trung tâm của ASEAN.
*** Trong khuôn khổ chương trình, chiều ngày 10/4, Hội nghị Bộ trưởng Tài chính và Thống đốc Ngân hàng Trung ương ASEAN (AFMGM) lần thứ 12 đã chính thức diễn ra. Hội nghị thông qua chương trình nghị sự, đồng thời xem xét nội dung tóm tắt về các Mục tiêu Kinh tế ưu tiên cho năm 2025; về Kế hoạch Cộng đồng Kinh tế ASEAN (AEC) và Kế hoạch chiến lược AEC 2026-2030; Lộ trình hội nhập tài chính và tiền tệ của ASEAN (RIA-FIN) và các sáng kiến khác theo quy trình của Bộ trưởng Tài chính ASEAN và Thống đốc Ngân hàng Trung ương; về dự án tinh gọn và một số vấn đề khác. Hội nghị đã thông qua Tuyên bố chung của AFMGM lần thứ 12 với nhiều nội dung quan trọng, ý nghĩa và thời sự./.