Các điều kiện phát triển du lịch sinh thái miệt vườn tại thành phố Cần Thơ

06/1/2020 Gốc

ThS. ĐỖ NGỌC HẢO (Khoa Quản trị kinh doanh, Trường Cao đẳng Công Thương TP. Hồ Chí Minh)

TÓM TẮT:

Cùng với xu thế hội nhập và phát triển kinh tế hiện nay, ngành Du lịch ngày càng khẳng định được vị trí là một trong những ngành kinh tế quan trọng, góp phần đắc lực vào công cuộc phát triển kinh tế của các nước, mở rộng giao lưu văn hóa, kinh tế, chính trị, tôn giáo giữa các quốc gia trên thế giới cũng như ở Việt Nam nói chung và TP. Cần Thơ nói riêng. Với những lợi thế về điều kiện tự nhiên, TP. Cần Thơ có thuận lợi về phát triển du lịch sinh thái miệt vườn (DLSTMV), trở thành điểm đến thu hút khách du lịch. Tuy nhiên, DLSTMV ở TP. Cần Thơ hiện vẫn còn nhiều hạn chế, chưa phát triển tương xứng với lợi thế và tiềm năng sẵn có. Đây chính là vấn đề cần được các cấp chính quyền TP. Cần Thơ chú trọng và cân nhắc đưa ra các chính sách phù hợp để phát triển DLSTMV.

Từ khóa: Ngành công nghiệp không khói, du lịch sinh thái miệt vườn, TP. Cần Thơ.

1. Đặt vấn đề

DLSTMV từ lâu đã là một loại hình du lịch hấp dẫn, đặc biệt phát triển ở khu vực đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL), dọc theo các nhánh sông Mekong, trong đó có TP. Cần Thơ.

Nằm ở vị trí trung tâm vùng ĐBSCL, Cần Thơ là thành phố vừa mang dáng dấp của một đô thị sông nước miệt vườn, vừa có tầm vóc của một thành phố công nghiệp hiện đại, với những nỗ lực của các cấp nhằm vươn lên trở thành thành phố chủ lực của vùng Tây Nam Bộ. Do vậy, để tận dụng những thế mạnh sẵn có của mình, Cần Thơ đang phát triển mạnh loại hình DLSTMV, một loại hình du lịch khá phổ biến tại vùng Tây Nam Bộ. Trong thời gian gần đây, DLSTMV tại Cần Thơ đã có nhiều bước tiến và đạt được kết quả đáng kể, đóng góp tích cực vào sự phát triển kinh tế của Cần Thơ. Tuy nhiên, DLSTMV Cần Thơ vẫn còn nhiều tiềm năng chưa khai thác hết và tồn tại nhiều hạn chế. Vì vậy, bài viết nghiên cứu thực trạng hiện nay của DLSTMV Cần Thơ, các điều kiện nhằm phát triển loại hình du lịch này và đề xuất một số giải pháp để thu hút khách du lịch (KDL), từ đó đem lại hiệu quả kinh tế cao cho Thành phố.

2. Những vấn đề chung về du lịch miệt vườn

2.1. Miệt vườn

2.1.1. Khái niệm miệt vườn

Miệt vườn là danh từ xuất hiện rất lâu đời trong văn hóa người dân Nam bộ. Ngày nay, danh từ này được sử dụng trong nhiều lĩnh vực khác nhau trong đó có lĩnh vực du lịch. Trong nhiều nghiên cứu, miệt vườn còn được định nghĩa là một dạng đặc biệt của hệ sinh thái nông nghiệp với các khu chuyên canh trồng cây ăn quả, hoa và cây cảnh… hấp dẫn với KDL. Đồng thời, miệt vườn còn tiêu biểu cho hình thức sinh hoạt vật chất và tinh thần cao nhất ở ĐBSCL, tạo nên những giá trị bản địa riêng biệt được gọi là "văn minh miệt vườn" và trở thành một dạng tài nguyên du lịch sinh thái đặc sắc.

2.1.2. Đặc điểm miệt vườn

Miệt vườn là những hệ sinh thái nhân tạo thuộc kiểu vườn nhà với một căn nhà bao quanh bởi mảnh đất được trồng nhiều loại hoa màu, cây ăn trái nhằm đáp ứng những nhu cầu khác nhau của nhà vườn, công lao động chủ yếu do những thành viên trong gia đình thực hiện, diện tích khoảng vài trăm mét vuông đến 1 - 2 mẫu.

Do đặc điểm đất thấp, mức nước ngầm cao, sông rạch nhiều, mùa mưa bị ngập úng nên hầu hết diện tích vườn đều được đào mương liên tiếp phục vụ tưới tiêu, chống úng vào mùa mưa lũ, nuôi thủy sản tăng thêm thu nhập. Ngoài ra, một số mô hình vườn nhà được thiết kế kết hợp với hoạt động DLSTMV.

2.2. Du lịch sinh thái miệt vườn

2.2.1. Khái niệm

Cho đến nay, chưa có khái niệm thống nhất về DLSTMV. Vì vậy, có thể hiểu "DLSTMV là hình thức du lịch cung cấp các sản phẩm tự nhiên sẵn có của địa phương phục vụ cho sự phát triển du lịch và góp phần cải thiện kinh tế, tôn vinh bảo tồn giá trị truyền thống của cư dân địa phương". Hình thức du lịch này có nhiều ở miền Nam - Việt Nam, hình thành nên một nét đặc trưng cho du lịch vùng Nam Bộ, trong đó có TP. Cần Thơ.

2.2.2. Đặc điểm của du lịch sinh thái miệt vườn

DLSTMV đưa KDL đến với môi trường sinh thái trong lành, cảnh quan thơ mộng, con người thân thiện, món ăn dân dã, cùng các loại trái cây ăn trái đặc sản nổi tiếng mỗi vùng, các tour du lịch thường kết hợp dã ngoại, thăm vườn và tham quan các di tích văn hóa lịch sử.

DLSTMV là nét đặc trưng độc đáo của vùng sông nước ĐBSCL nói chung và Cần Thơ nói riêng. Với những khu du lịch, khu miệt vườn được thiết kế hết sức hấp dẫn, mang đậm phong cách vùng sông nước như vườn cây ăn trái, vườn cây cảnh Bonsai, ao thả cá, kết hợp với các hoạt động như hái quả và thưởng thức các món ăn địa phương.

3. Thực trạng nhu cầu DLSTMV tại TP. Cần Thơ

3.1. Nguồn khách

Từ kết quả khảo sát có thể thấy nhu cầu chung của KDL đến với DLSTMV là muốn được hòa mình vào môi trường thiên nhiên, hít thở bầu không khí trong lành, trải nghiệm nét văn hóa đặc trưng, phong cảnh tự nhiên của bản địa, được tham gia các hoạt động ngoài trời của vùng sông nước, vườn cây ăn trái. Tuy nhiên, cũng có sự khác biệt về số lần ghé thăm giữa du khách quốc tế và du khách trong nước, như sau:

Bảng 1. Tỉ lệ số lần khách du lịch đến miệt vườn